richtlijn Vroegtijdige psychosociale interventies na rampen - Impact

Bijlage 3 Ervaringen van getroffenen
blemen ervaart. Getroffenen beseffen op dat moment vaak nog niet dat ze een probleem hebben of
melden zich niet omdat ze zich groot willen houden. Liever zien ze dat er ter plekke kleine groepjes
gevormd worden om over het gebeurde te praten. De getroffenen benadrukken: “Probeer de getroffenen
aan het praten te krijgen. Pas wanneer je zelf je verhaal vertelt, komt het probleem naar boven”.
Bij minder grootschalige schokkende gebeurtenissen kan desnoods per persoon een gesprekspartner
worden toegewezen.
Daarbij is het vooral belangrijk dat getroffenen hun eigen verhaal mogen vertellen, waar dan op
wordt ingehaakt. Men ervaart het als storend wanneer ‘in emoties gewroet wordt’ door middel van
vragen als: ‘Wat gebeurde er toen? Wat rook je? Wat heb je gezien?’
Indien nodig kan een getroffene na het vertellen van zijn verhaal doorverwezen worden naar meer
professionele hulp.
Ook in het vervolgtraject pleiten getroffenen voor een outreachende benadering. Wanneer getroffenen
direct na het trauma zelf aangeven geen hulp nodig te hebben kan het toch zinvol zijn om na
een periode nog een keer contact op te zoeken. Zorgverleners kunnen bij alarmerende symptomen
niet wachten op het initiatief van getroffenen. Daar zijn de getroffenen niet de juiste persoon voor.
Ook wijzen getroffenen op het belang van het aanbieden van de mogelijkheid om na een ramp of
andere schokkende gebeurtenis in contact te komen met lotgenoten. Deze contacten dienen georganiseerd
te worden in zelfhulpgroepen of lotgenotengroepen.
Overweging
Biedt alle getroffenen actief een luisterend oor aan en wacht niet af tot ze zich bij een hulpverlener
melden. Geef de getroffenen daarbij de gelegenheid hun eigen verhaal te vertellen.
Biedt getroffenen daarnaast de gelegenheid om met lotgenoten in contact te komen in de vorm
van zelfhulpgroepen of lotgenotengroepen.
Moment van zorg
De aanwezige getroffenen zijn van mening dat wanneer ter plekke wordt geïnvesteerd in een troostend
gebaar en een luisterend oor dit latere psychische klachten kan voorkomen. Ze redeneren dat je
beter een aantal mensen te veel hun verhaal kunt laten vertellen dan een aantal mensen overslaan
die het hard nodig hadden. Wanneer je hier in de vroege fase niet voldoende in investeert is het in
hun ogen in een latere fase veel moeilijker ‘recht te breien’ door middel van psychosociale behandeling.
Ze geven aan dat men getroffenen binnen 24 uur na de ramp deze gelegenheid moet bieden.
Het blijkt eveneens van belang om ook na lange tijd nog ruimte te geven om het verhaal te vertellen.
Verwerking kan nu eenmaal lang duren. Getroffenen kunnen zich erg onbegrepen en eenzaam voelen
wanneer hun omgeving ervan uitgaat dat ze er niet meer mee bezig zijn omdat ‘het nu toch al weer
zo lang geleden is’. Bij verschillende getroffenen heeft de huisarts erg geholpen door regelmatig langs
te blijven komen, de getroffenen hun verhaal laten doen en na enige periode door te verwijzen.
Wanneer getroffenen in coma hebben gelegen geldt dat ze binnen 24 uur vanaf het moment dat
ze aanspreekbaar zijn de gelegenheid moeten krijgen hun verhaal te vertellen. Getroffenen en
nabestaanden benadrukken dat het belangrijk is dat op het moment dat deze mensen bijkomen er
82