richtlijn Vroegtijdige psychosociale interventies na rampen - Impact

Curatieve vroegtijdige psychosociale interventies
Niveau 1
Kortdurende (4 of 5 sessies) traumagerichte CGT in de eerste weken na
een schokkende gebeurtenis leidt tot een vermindering van PTSS-symptomen
een aantal maanden na de ingrijpende ervaring.
A2 Bisson e.a. 2004; Bryant e.a. 2005; Sijbrandij e.a. 2007
B Bryant e.a. 1998; André e.a. 1997; Foa et al 2006
Niveau 4
Uit onderzoek blijkt dat relaxatie geen toegevoegde waarde heeft boven
traumagerichte CGT
B Bryant e.a. 1999; Echeburua 1996
Overige overwegingen
Een psychologische interventie moet pas aangeboden worden nadat mensen in veiligheid zijn, en in
een stabielere situatie terecht zijn gekomen. Getroffenen van rampen, terrorisme of andere schokkende
gebeurtenissen hebben waarschijnlijk geen baat bij traditionele psychologische interventies
gericht op symptomen van angst en somberheid als ze terechte zorgen hebben over hun lichamelijke
welzijn, veiligheid, onderdak of financiële problemen (Litz e.a. 2002).
Aanbeveling
De werkgroep beveelt behandeling met traumagerichte cognitieve gedragstherapie (CGT) aan voor
getroffenen met een acute stress-stoornis (ASS) of ernstige symptomen van posttraumatische
stress-stoornis (PTSS) gedurende de eerste maand na een schokkende ervaring.
De werkgroep beveelt aan dat relaxatie slechts als onderdeel van CGT dient te worden aangeboden,
niet als een opzichzelfstaande (niet-traumagerichte) interventie.
6.2 Eye movement desensitization and reprocessing (EMDR)
Eye movement desensitization and reprocessing (EMDR) is een psychotherapeutische procedure die
expliciet gericht is op de behandeling van PTSS en andere angstklachten na een schokkende gebeurtenis.
EMDR werd in 1989 geïntroduceerd door de Amerikaanse psychologe Francine Shapiro.
Een opvallend verschil met andere behandelmethoden, zoals ‘imaginaire exposure’, is dat bij EMDR
na het activeren van de traumatische herinnering een externe stimulus wordt geïntroduceerd
(meestal de heen-en-weer bewegende hand van de therapeut, die door de patiënt wordt gevolgd met
de ogen). De patiënt wordt na elke set oogbewegingen gevraagd zich te concentreren op de opvallendste
verandering in zijn beleving, waarna er een nieuwe set volgt (van ongeveer 45 seconden).
Hoewel het element van de oogbewegingen de meeste aandacht heeft gekregen, benadrukt Shapiro
(1996, 2001) dat EMDR een behandeling is die meerdere componenten omvat.
59