1dy54n4

theo inniger
speelhuis
Toen ik de eerste keer in die theaterzaal
kwam, dacht ik net als zoveel anderen dat
de binnenkant gestoffeerd was.” Vanaf het
begin zag hij het als zijn taak om juist de
sterke punten van ‘t Speelhuis optimaal
te laten uitkomen. “Het was een gebouw
dat zowel de gebruikers als de bezoekers
als een handschoen paste. Daarom hebben
we altijd speciaal ingezet op intimiteit
en vriendelijkheid. Klein maar fijn. Het
moest een huiselijke sfeer hebben, warmte
uitstralen. Voor het publiek, maar ook voor
de artiesten. Veel acteurs vonden altijd dat
het ‘lekker speelde’ in Helmond. Je zat als
artiest midden tussen het publiek; er was
weinig afstand.”
De spraakmakende architectuur van Piet
Blom en het beroemde circusdoek van Har
Sanders rondom het toneel lieten niemand
onberoerd. Onder de cultuurmakers liep
de waardering uiteen. Cabaretier Youp
van ’t Hek vond de zaal niet bevorderlijk
voor zijn toneelspel. ‘Het is een mooi
theater, maar je hebt er altijd een decor
bij’, beweerde hij. Jenny Arean zag door
de tekortkomingen heen: ‘Soms is het
echt goochelen, maar wat een schoonheid!
Het is een ludiek en prachtig theater.’
Opvallend was wel dat veel artiesten na
afloop van de voorstelling vaak bleven
hangen voor een drankje in het theatercafé.
“Ik vond het belangrijk om zoveel
mogelijk contact tussen theatermakers en
publiek tot stand te brengen. Bijna zonder
uitzondering genieten artiesten van die
wisselwerking en aandacht, want het zijn
ook maar gewoon mensen van vlees en
bloed. Sterallures ben ik weinig tegen
gekomen. Wat artiesten leuk vinden is dat
ze goed ontvangen worden en dat je als
theaterdirecteur oog voor ze hebt. Je moet
ze een beetje ‘pamperen’, want het zijn
toch je gasten. Net als je bezoekers. Ik ben
wat dat betreft van de oude stempel.”
Culturele voorkeur
Theo heeft in de loop van de jaren wel
gemerkt dat theaters van een bescheiden
omvang, zoals ‘t Speelhuis, steeds meer
zeilen moeten bijzetten om een volwassen
en afgewogen programmering rond
te krijgen. “Door de voortschrijdende
32
techniek worden voorstellingen steeds
ingewikkelder. Als Theater Speelhuis kun
je niet altijd voldoen aan de eisen die dat
met zich meebrengt. Dat gaat me wel eens
aan het hart. Vroeger stond een cabaretier
bijna in zijn uppie op het podium, nu zijn
het complete shows. Onder hen zijn er die
zoveel decorstukken hebben dat ze alleen
nog in de grote schouwburgen terecht
kunnen. Een artieste als Tineke Schouten
staat nog wel in Helmond, maar moet zich
aardig aanpassen.”
De persoonlijke culturele voorkeur van
Theo ligt bij muziek, toneel en dans. Op
de drempel van zijn vertrek is de tijd rijp
voor een terugblik. Wat was de mooiste
voorstelling die hij zag in al die jaren?
“Ooit heb ik, in zijn nadagen, Horowitz
in het concertgebouw zien optreden. Dat
vond ik een belevenis. Zo’n frêle man op
zo’n eigenzinnige manier piano te zien
spelen, dat maakte een enorme indruk op
mij.” De Theater Speelhuisdirecteur zegt
dat hij zijn interesse voor kunst en cultuur
van huis uit meekreeg. “Ik kom uit een
Amsterdams arbeidersgezin. Mijn ouders
vonden dat je als kind op zijn minst een
muziekinstrument moest spelen. Dat was
goed voor je ontwikkeling en daar zaten ze
ook echt achteraan. Ik ben toen piano gaan
spelen, mijn zusje heeft conservatorium
gedaan en mijn broer oefent dagelijks hobo.
Hij musiceert op een hoog amateurniveau
onder andere in een Kamerorkest.”
Via een omweg kwam Theo in de culturele
wereld terecht. “Ik heb geruime tijd in de
horeca gewerkt, onder meer als directeur
van een groot hotel in Amsterdam.
Tijdens dat werk maakte ik constant
zijsprongetjes naar de cultuur. In de horeca
organiseerde ik veel optredens op dat vlak.
Zo heb ik onder meer met een vriend de
Prinsengracht Concerten opgezet die altijd
veel belangstelling hebben getrokken.
Daardoor werd ik steeds vaker gevraagd om
in culturele organisaties actief te worden
en raakte ik steeds meer betrokken bij de
kunst. Op een gegeven moment kwam ik in
een soort ‘midlife crisis’ terecht. Ik begon
me af te vragen of ik niet uit die horeca
moest stappen om in de culturele hoek iets
te gaan zoeken. Daarna ging het snel. Van
de ene op de andere dag heb ik gezegd: ‘en
nu stop ik er mee’.”
Brabantse Amsterdammers
Zijn vijftienjarig huwelijk met Helmond en
de Helmonders heeft weinig ongelukkige
momenten gekend. “In die periode is het
culturele landschap in Helmond er enorm
op vooruit gegaan. De stad heeft daar stevig
in geïnvesteerd. Dankzij het Kunstkwartier,
het Gemeentemuseum Helmond, de nieuwe
bibliotheek en nu de Cacaofabriek is er
een enorme inhaalslag gemaakt. Ik denk
dat de inwoners van Helmond weinig te
klagen hebben over het culturele klimaat
in hun stad. Met die Helmonders zelf heb
ik trouwens altijd goed op kunnen schieten.
Ik beschouw ze als een soort Brabantse
Amsterdammers. Gemoedelijk, recht door
zee en een tikje een grote mond, maar wel
leuk. Mij heeft dat altijd erg aangesproken.”
“Een prachtige
oplossing waar
Helmond trots op
mag zijn.”
maart 2014