Traject naar werk voor analfabete anderstaligen - Partners - VDAB

Hieruit volgen een aantal tips die de taaldocent aan laaggeschoolde anderstaligen kan integreren in zijn lessen: geef
niet steeds centraal les. Voorzie daarnaast ook voldoende oefenmomenten waarbij de cursist in een zo authentiek
mogelijke setting taalhandelingen kan uitproberen. (Nederlands leer je immers door Nederlands te spreken). Speel
in op de ervaringsgerichte leerstijl van de cursisten. Vertrek van het hier en nu. Houd de inhouden van je les heel
concreet en aanschouwelijk. Vermijd theorie, abstracte zaken en expliciet taalonderwijs (zoals grammatica).
Al doende leren, is ook in onze casus het uitgangspunt. De taaldocent draagt zelden centraal haar kennis over.
De cursisten bouwen actief de eigen kennis op: Ze schatten, wegen en controleren hoeveelheden. Ze denken
voor zichzelf na wat er wel en niet in brood zou kunnen zitten. Theorie komt niet aan bod. De taaldocente legt
bijvoorbeeld niet uit welke ingrediënten tijdens het bakken voor het rijzen van het brood zorgen.
Deze tips komen voort uit een specifieke vorm van taalonderwijs die we hier willen vermelden: content-based language
learning. Bij deze aanpak staat de inhoud van wat er gezegd, beluisterd, gelezen of geschreven wordt, centraal.
De taal zelf (=de vorm) is slechts een vehikel om die inhoud over te brengen. Daarin verschilt deze aanpak van de
communicatief-functionele methode waar de focus toch blijft liggen op de te leren taal en niet op het onderwerp zelf.
Het doel van de activiteit ligt bij de content-based approach buiten de taal. Doordat de deelnemers op de inhoud
gericht zijn, zijn ze met iets bezig wat hen interesseert, met wat er voor hen toe doet, wat voor hen van essentieel
belang is. De taalverwerving verloopt dan minder expliciet, minder kunstmatig en ligt hierdoor veel meer in de lijn van
een natuurlijk taalverwervingsproces.
De cursisten in onze casus zijn voor hun gevoel bezig met brood te leren bakken, niet met Nederlands te leren.
Dat laatste doen ze natuurlijk wel. Nederlands leren is het hoofddoel van de bijeenkomst maar is
zelden de expliciete focus. Enkel tijdens de TPR (Wijs naar ‘water’, leg ‘bloem’ naast ‘boter’) is dit wel het geval.
De taalverwerving gebeurt meestal impliciet. De cursisten zijn gericht op hoe ze brood moeten bakken, terwijl
pikken ze een aantal taalhandelingen op. De focus van de taaldocent ligt hierbij op de betekenis van wat gezegd
wordt, niet op de vorm. Vormcorrectheid (grammatica, uitspraak, …) wordt niet nagestreefd.
45