Download rapport - Biax Consult

BIAXiaal 435 1
1. Inleiding
Het voorliggende macrobotanische onderzoek is onderdeel van het project Vergulde
Hand-West (VLAK-code 07.077) van het Vlaardings Archeologische Kantoor (VLAK).
Dit archeologische onderzoeksproject wordt uitgevoerd naar aanleiding van de
uitbreiding van het industrieterrein De Vergulde Hand. De Vergulde Hand-West is een
ongeveer 25 ha groot weidegebied en ligt in de Aalkeet-Binnenpolder van Vlaardingen-
West. Ter plaatse ligt het terrein tussen de Maassluissedijk, het industrieterrein de
Vergulde Hand en de spoorlijn van Rotterdam naar Hoek van Holland. 1
Het veldonderzoek van het project Vergulde Hand is uitgevoerd in de zomer van 2005
(6 juni – 20 oktober 2005) en bestond uit tien deelprojecten, waarin nederzettingsresten
en andere sporen van menselijke aanwezigheid uit de Midden-Bronstijd, Vroege,
Midden- en Late IJzertijd, de Romeinse tijd en de Volle Middeleeuwen (10e en 11e eeuw
n.Chr.), evenals een boomstamkano uit de Vroege IJzertijd zijn onderzocht. De
landschappelijke informatie die is vergaard gaat echter terug tot het Neolithicum.
2. Onderzoekskader en hoofdvraagstellingen
Het project Vergulde Hand-West heeft als hoofddoelstelling onderzoek naar langetermijnontwikkelingen
in bewoning en landgebruik van de Midden-Bronstijd tot de 12e
eeuw n.Chr. Dit thema wordt uitgewerkt binnen een, op de voor het Rijnmondgebied
relevante archeologische vraagstellingen toegespitst, landschapsarcheologisch
onderzoekskader, waarin verschillende vormen van archeologisch en
natuurwetenschappelijk onderzoek worden toegepast. Het macrobotanisch onderzoek is
een onderdeel van de archeobotanische component van dit onderzoeksprogramma. 2
3. Onderzoeksmethode en analysetechniek
Het macrobotanisch onderzoek is in twee fasen uitgevoerd. De eerste fase bestond uit het
inventariseren van de inhoud van 361 monsters uit een groot aantal verschillende
contexten. Tijdens de inventarisatie werd de conserveringstoestand, rijkdom en globale
soortensamenstelling van het botanische materiaal onderzocht. Het doel van dit
onderzoek was het vaststellen van de waarde van de monsters voor een eventueel
gedetailleerd vervolgonderzoek in relatie tot de geformuleerde vraagstellingen. Op basis
van de inventarisatieresultaten zijn in overleg met de opdrachtgever in totaal 42 monsters
geselecteerd voor een volledige analyse. Selectiecriteria waren conserveringstoestand,
rijkdom, soortensamenstelling, context en datering. In tabel 1 staan per hoofdperiode de
aantallen geanalyseerde monsters weergegeven. Voor een gedetailleerde
contextbeschrijving wordt verwezen naar paragraaf 5.
Voor het onderzoek aan botanische macroresten (zaden, vruchten en andere relatief
grote plantenresten) zijn de monsters eerst met water gezeefd over een set zeven met
maaswijdten van 0.25, 0.5, 1 en 2 mm. Dit is gedaan om fijn (an)organisch en amorf
materiaal te verwijderen en de macroresten in de monsters te verdelen in overzichtelijke
fracties van ongeveer dezelfde grootte. Elke fractie is in zijn geheel onderzocht, of zolang
totdat de kans op ontdekking van nieuwe soorten statistisch gezien verwaarloosbaar klein
was.
1 De coördinaten van de vindplaats zijn 80.450 (x); 435.450 (y).
2 Eijskoot & De Ridder 2005; De Ridder, Brinkkemper & Eijskoot 2005.