Pieter Lamoré en Anneke Vermeulen Cochleaire ... - Fenac

HANNEKE DE RIDDER-SLUITER EN MINCA KAUFFMAN-DE BOERVroegtijdige Onderkenning vanGehoorstoornissen in NederlandHanneke de Ridder-Sluiter en Minca Kauffman-de BoerNederlandse Stichting voor het Dove en Slechthorende Kind, AmsterdamSamenvattingVroegtijdige onderkenning van gehoorstoornissen is van groot belang. Nietvoor niets wordt al sedert jaren de Ewing-test bij 9 maanden oude baby's opde consultatiebureaus afgenomen. Met nieuwe technieken, samengevat neonatalegehoorscreening genoemd, kan nu nog eerder een ernstig gehoorverliesvastgesteld worden. De auteurs bespreken deze technieken, gaan inop de mogelijke consequenties van deze technieken in en bespreken destand van zaken met betrekking tot landelijke invoering van neonatalegehoorscreening.1. InleidingIn Nederland wordt vanaf 1965 eenprogramma voor populatiescreeninguitgevoerd om kinderen met gehoorverliezenvroegtijdig te onderkennen.De gehoorscreening op de leeftijd van9 maanden met de CAPAS of deEwingtest is een onderdeel van hetbasistakenpakket van de Jeugdgezondheidszorg.De screeningwordt uitgevoerd op consultatiebureaus.De training, begeleiding encoördinatie van de gehoorscreeningligt vanaf de start bij de NederlandseStichting voor het Dove enSlechthorende Kind. Met de gehoorscreeningwordt nagegaan of er eenvermoeden is van een gehoorverliesgroter dan 30 dB. Dit kan zowel eenperceptief gehoorverlies als een langduriggeleidingsverlies of gemengdeverliezen betreffen.Eerst werd de screening met behulpvan de Ewingmethode (in 3 fasen)uitgevoerd. Deze methode werd inhet grootste deel van het land vervangendoor de minder arbeidsintensieveCAPAS-methode waarbij degeluiden niet meer handmatig, maarvia speakers worden aangeboden.Met de invoer van de Capas is deadministratie van de screening geautomatiseerd.Dit geeft de mogelijkheidom op effectieve en efficiëntewijze de landelijke dekking van descreening en de kwaliteit van descreening betrouwbaar te volgen enzo nodig bij te sturen.Het bereik van de screening tenopzichte van het geboortecijfer ligt aljaren in de orde van 96% (KauffmandeBoer, 1999). Wanneer een tweedeen derde screening nodig is, geven90% van de ouders daar gevolg aan.Het percentage kinderen dat onvoldoendeheeft gereageerd op de eerste,tweede en derde screening was in1998 respectievelijk 34,1%, 12,7% en6%. De afname van het percentagekinderen dat bij de tweede en derdescreening onvoldoende reageerden,is voornamelijk toe te schrijven aanhet spontane herstel van otitis mediamet effusie (OME). Onder OtitisMedia met Effusie wordt verstaaneen opeenhoping van vocht achtereen intact trommelvlies zonder dat ertekenen en symptomen van een acuteinfectie zijn. Met de CAPAS- enEwingtest wordt nagegaan hoe kinderenop geluid reageren. De methodemaakt geen onderscheidt tussenkinderen met een perceptief verliesen/of geleidingsverlies.Na de derde screening worden dekinderen verwezen naar de huisartsmet het verzoek voor verdere diagnostiekzorg te dragen. Vaak zijnkinderen al tussen vijftien en achttienmaanden oud voordat de definitievediagnose wordt gesteld en de opvangen begeleiding kan beginnen.In de Verenigde Staten heeft Yoshinagauitgebreid onderzoek gedaannaar de gevolgen van de invoeringvan vroegtijdige gehoorscreening opde ontwikkeling van dove kinderen.Uit haar studies (Yoshinaga, 1998)komt naar voren dat wanneer begeleidingen interventie van een kindmet een perceptief gehoorverlies voorde zesde levensmaand kan aanvangen,de ontwikkeling en met name detaalontwikkeling een betere kanshebben dan wanneer begeleiding enrevalidatie na de leeftijd van zesmaanden starten. Het gaat dan omeen betere receptieve en expressievetaalontwikkeling, sociale vaardigheden,receptieve en expressieve woordenschaten spraakproductie. Het isdus wenselijk om kinderen met eenperceptief verlies op een jongere leeftijddan tot nu toe op te sporen.VHZ . jaargang 41 nummer 4 . december 2000