Pieter Lamoré en Anneke Vermeulen Cochleaire ... - Fenac

COCHLEAIRE IMPLANTATIE EN TWEETALIGHEIDop de kern van het probleem, demogelijkheden van de NGT-ontwikkelingen de nieuwe mogelijkhedendie een Cl biedt voor het horen enontwikkeling van gesproken taal,gecombineerd worden, zodanig datbeide optimaal tot hun recht komen.8. Conclusies•Inzet voor de ontwikkeling vangesproken taal is een vereiste voor hetoptimaal benutten van de mogelijkhedendie cochleaire implantatie inprincipe biedt voor de hoorontwikke-'ing en de ontwikkeling van gesprokentaal.•Deze inzet voor gesproken taal isvanzelfsprekend aanwezig in eengesproken taalomgeving. Ook binneneen programma voor parallelle tweetaligheidvoor kinderen met een Clzou deze inzet even vanzelfsprekendaanwezig moeten en kunnen zijn.•In alle gevallen geldt: hoe meerWaarde gehecht wordt aan het horenen de gesproken taal, hoe meer kansop profijt van Cl, mogelijkheden dieanders waarschijnlijk onvoldoendebenut zouden worden.LiteratuurBrands, T. & Coninx. F. (1993). Dovekinderen in regulier en speciaalbasisonderwijs. Uitgave Instituutvoor Doven Sint-Michielsgestel,publicatienummer IvD/RES/9302/01Dijk van, J.P.M. (1991). Tussen bilingualismeen cochleaire implant: hetspanningsveld van de dovenpedagogiek.Inaugurele rede KatholiekeUniversiteit Nijmegen. Tijdschriftvoor orthopedagogiek, p.175-186.Geers, A.E. & Moog, J.S. (1992).Speech perception and productionskills of students of impaired hearingfrom oral and total communicationeducational settings. Journal ofSpeech and Hearing Research,p.1384-1393.Johnson, R.E., Liddell, S.K. & Erting,C.J. (1989). Unlocking the curriculum:Principles of achieving accessin deaf education. Wahington D.C.:Gallaudet Research Institute WorkingPaper 89-3.Johnson, J.S. &Newport E.L. (1989).Critical period effects in second languagelearning: the influence ofmaturational state on acquisition ofEnglish as a second language.Cognitive Psychology, p.60-99.Knoors, H. (1989). Dove kinderen:naar opvoeding en onderwijs in tweetalen en twee culturen. Tijdschriftvoor orthopedagogiek, p.239-246.Knoors, H. (1993). Dove kinderen engesproken taal. Tijdschrift voorLogopedie en Foniatrie, 9, p.232-239.Knoors, H. & van Dijk, J.P.M. (1996).Pedagogische en didactische consequentiesvan tweetalig dovenonderwijs.Van Horen Zeggen, p.10-16.Lem van der, G.J. (1999). Van totalecommunicatie naar tweetaligheid.Voordracht Stichting VakopleidingFIDA.Stokoe, W.C. (1960). Sign languagestructure: an outline of the visualcommunication system of theAmerican deaf. Studies in linguistics,Occasional papers 8 (rev. 1978,Linstok Press), University of Buffalo,1960Vermeulen, A. & Snik, A. (2000).Auditory functions and spoken languageacquisition. Voordracht 6thFriedberger Cochlear ImplantSymposium, Frankfurt am Main, Did.Vermeulen, A., Lamoré, P.J.J., Snik, A.& Smoorenburg, G.F. (2000). Analysisof the development of spontaneouslanguage in deaf children withhearing aids or CI. Voordracht 5thEuropean symposium on PaediatricCochlear Implantation, Antwerpen,Be.DankwoordDe auteurs hebben de kritischeopmerkingen van dr. H. Knoors, prof.dr. G.F. Smoorenburg en A. Koele (lidvan de redactie) n.a.v. een eerdereversie van dit artikel zeer op prijsgesteld en daarmee zoveel mogelijkrekening gehouden.Dr. P.J.J. Lamoré is klinisch fysicus-audioloog.Hij is op parttimebasis verbonden aan deAfdeling KNO/ExperimenteleAudiologie van het UniversitairMedisch Centrum Utrecht. Tot1 999 was hij als audioloog indienst van het Chr. Instituut voorDoven "Effatha" en maakte hijdeel uit van de WerkgroepCochleaire Implantatie Utrecht-Effatha. Hij verrichtte wetenschappelijkonderzoek en publiceerdeop het gebied van depsychofysica van het - normale -gehoor, het restgehoor van ernstigslechthorenden en doven, devibratieperceptie en op hetgebied van de cochleaireimplantatie bij kinderen, metname in relatie tot de taalontwikkeling.Sinds 1999 is hijintensief betrokken bij de ontwikkelingvan het NederlandsLeerboek Audiologie op Internet.Drs. A.M. Vermeulen is licentiaatlogopedist. Zij is als coördinatorvan het Cochleaire Implant Teamwerkzaam in het Centrum voorGezinsbegeleiding van Instituutvoor Doven te Sint-Michielsgestel.Verder is zij wetenschappelijkmedewerker van hetCochleaire Implant CentrumNijmegen - St. Michielsgestel,een samenwerkingsverband tussenhet Nijmeegs Centrum voorImplantaten in de Oorheelkundevan het Universitair MedischCentrum Sint-Radboud enInstituut voor Doven. Sindsmedio 2000 is zij parttimegedetacheerd naar de InterfacultaireWerkgroep Taal-Spraakgedrag van de KatholiekeUniversiteit Nijmegen in hetkader van onderzoek naar deleesontwikkeling van kinderenmet een cochleair implantaat.VHZ . jaargang 41 nummer 4 . december 2000