Pieter Lamoré en Anneke Vermeulen Cochleaire ... - Fenac

VROEGTIJDIGE ONDERKENNING VAN GEHOORSTOORNISSEN IN NEDERLANDSinds een aantal jaren zijn er screeningsmethodenbeschikbaar die vrijweldirect na de geboorte kunnenworden gebruikt. Het is nog wel devraag onder welke voorwaardendeze methoden voor 'neonatalegehoorscreening' zijn toe te passen inde Nederlandse Jeugdgezondheidszorg.Immers, in Nederland wordt ruim35% van de baby's thuis geboren envan de rest verblijft een klein percentage(naar schatting minder dan 10%)drie dagen na de geboorte nog in hetziekenhuis. Dit betekent dus dat neonatalegehoorscreening niet in de 'klinischesetting' kan plaatsvinden,maar zodanig aangepast dient te wordendat ze ook op consultatiebureausuitvoerbaar is.Start van interventie enbegeleiding voordat een dovebaby zes maanden oud isheeft positieve gevolgen voorde taalontwikkelingIn dit artikel wordt aandacht besteedaan de methoden van neonatalegehoorscreening en aan de onderzoekengericht op implementatie in dejeugdgezondheidszorg. Tot slotwordt besproken onder welke voorwaardenneonatale gehoorscreeningin Nederland kan plaatsvinden in de(nabije) toekomst.2. MethodiekEr zijn twee methodieken beschikbaarwaarmee popuia tiescreening opperceptieve gehoorstoornissen bijpasgeborenen mogelijk is, te weten:de Automated Auditory BrainstemResponse (A-ABR) en de Oto-Akoestische Emissies (OAE's). De A-ABR methode komt in essentie neerop het meten van de auditieve hersenstamresponsop klikstimulatie bijeen niveau van 35 dB. Voor de uitvoeringvan de screening worden elektrodenen zogenaamde "earcuples"(waardoor het geluid wordt aangeboden)aangebracht op het hoofd van debaby. Met behulp van de OAEmethodeworden geluidjes van emissies,veroorzaakt door de zintuigcellenin het binnenoor, gemeten. Deemissies kunnen worden gemetendoor de gehoorgang af te sluiten meteen dopje, waarin een luidsprekertjeen een microfoontje zijn gemonteerd.Uit klinische studies is gebleken datbeide methoden een hoge sensitiviteiten specificiteit hebben. Uit eenmodelberekening is gebleken dat hetmeten van OAE's in de Nederlandsesituatie het meest kosten effectief is(Boshuizen e.a., 1998).De Engelsman David Kemp beschreefin de jaren 70 het verschijnsel vanOAE's voor het eerst. Het blijkt dateen gezond oor, na horen van kortegeluidspulsjes, zelf geluid produceert.Dat geluid is heel zwak en wasdaarom eerder nooit waargenomen.Over het ontstaan van dat geluid isnog niet alles bekend. Wel is albekend dat het opgewekt wordt doorde zintuigcellen in het binnenoor, diegeluid omzetten in zenuwactiviteit.Een bepaalde groep van deze cellen,de buitenste haarcellen, versterken detrilling die in het binnenoor door degeluidsstimulus wordt veroorzaakt.Dit versterkingsproces is een aanwijzingvoor de grote gevoeligheid vanhet oor voor geluid. Een deel van degeluidstrillingen komt via het middenoorweer naar buiten en is danmeetbaar in de gehoorgang als deemissie. De emissies kunnen via verschillendemethoden worden gemetenin de screening, de TEOAE en deDPOAE. Met deze laatste methodekan ook frequentiespecifieke informatieverkregen worden.Het blijkt dat een gezondoor, na horen van kortegeluidspulsjes, zelf geluidproduceert3. Huidige onderzoekenOp dit moment wordt een implementatiestudieuitgevoerd met een van deOAE-methoden (Kauffman-de Boere.a., 2000). De screening (middelsTEOAE) wordt uitgevoerd in drieverschillende situaties. In Alkmaar(N=800) wordt de screening uitgevoerdin combinatie met de (PKU)hielprik. In Tiel en Culemborg(N=800) wordt de screening uitgevoerdtijdens het eerste huisbezoeken in Oss (N=1600) wordt de screeninguitgevoerd op apart georganiseerdezittingen op het CB als de kinderentwee tot vier weken oud zijn. Inhet tweede kwartaal van 2001 komthet rapport over deze studie uit (a).In een studie bij de Stichting Rijn-,Duin-, en Bollenstreek wordt nagegaanof ook de andere OAE-methode(middels DPOAE) bruikbaar isbinnen de setting van de Jeugdgezondheidszorg.De kinderen zullenop het consultatiebureau opapart te organiseren zittingen wordenonderzocht als ze tussen detwee en vier weken oud zijn. DezeVHZ . jaargang 41 nummer 4 . december 2000