Afstudeerrapport ir Frank Tool TUD - Duurzaam in staal

SamenvattingDe draagconstructie heeft een groot aandeel in de milieukosten t.g.v. het materiaalgebruik in eengebouw. De milieukosten van een gebouw kunnen worden bepaald met behulp vantoetsingsinstrumenten. Deze instrumenten zijn ontwikkeld om een gebouw als geheel te beoordelen.Voor het beoordelen en vergelijken van constructieve ontwerpen op duurzaamheid bestaat echternog geen geschikt toetsingsinstrument. In dit afstudeeronderzoek is hiervoor een methodeontwikkeld en uitgewerkt tot een bruikbare ontwerptool. Het onderzoek is gestart met een studienaar de geschiedenis van de ontwikkeling van het ‘duurzaam construeren’. Met de term ‘duurzaam’wordt verwezen naar de algemene eigenschap van een materiaal, gebouwdeel of constructie, welkeeen indicatie geeft van de invloed op het milieu (Engels: sustainable).Brundtland legde in 1987 in het rapport ‘Our Common Future’, uitgebracht door de WereldCommissie voor Milieu en Ontwikkeling, een duidelijk verband tussen economische groei,milieuvraagstukken en armoede‐ en ontwikkelingsproblematiek. Aan de hand van de volgendeformule (Ehrlich & Ehrlich, 1990) is het mogelijk om de verbanden te kwantificeren:EP = P x W x E.De formule stelt dat de milieudruk (EP) het product is van de bevolkingsomvang (P), de gemiddeldewelvaart per persoon (W) en de milieubelasting per eenheid van welvaart (E). Bij het streven naarhalvering van de milieudruk in 2040 ten opzichte van 1990 en de veronderstelling dat de bevolking indie tijd verdubbelt en de welvaart vijf keer zo groot wordt, betekent dit dat de milieuefficiëntie meteen factor 20 omhoog moet.De internationale aandacht voor de enorme groei van de impact door de mens op het milieu is sindshet uitkomen van het Brundtland‐rapport flink toegenomen. Men is ervan bewust geraakt dat demilieuproblematiek enkel door middel van mondiaal beleid kan worden aangepakt. Deklimaatverdragen zijn hier een voorbeeld van. De factor 20 wordt hierin vaak gebruikt als metafoorvoor de hoge milieuambities en als richtlijn.NederlandDe duurzame ontwikkeling is ook doorgedrongen in de bouwsector. In de jaren negentig van devorige eeuw werd in het eerste Nationaal Milieubeleidsplan het begrip ‘duurzaam bouwen’geïntroduceerd. Dit ‘duurzaam bouwen’ is erop gericht de gezondheid‐ en milieueffecten als gevolgvan het bouwen, de gebouwen en de bebouwde omgeving te reduceren’Bouwactiviteiten zijn verantwoordelijk voor een fors gedeelte van de totale Nederlandsemilieubelasting. Een onderzoek naar de verdeling van de milieukosten van een kantoorgebouw (1)heeft uitgewezen dat de invloed van het materiaalgebruik op de milieukosten aanzienlijk is, zieonderstaande figuur. Deze invloed is afhankelijk van de levensduur van een gebouw, maar zal algroter worden, ervan uitgaande dat de milieubelasting voor het energieverbruik zal afnemen doortoepassing van duurzame energiebronnen.Figuur 0.1: Bijdrage van het materiaalgebruik en water‐ en energieverbruik aan de milieukosten bij verschillendelevensduurscenario’s.ii