29.09.2021 Views

Mind Magazine 2021

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Wat heeft corona met<br />

ons en met de<br />

ggz-zorg gedaan?<br />

De coronacrisis heeft veel mensen geraakt. Niet alleen fysiek, sociaal en economisch, maar ook mentaal. Velen hebben<br />

in deze periode angst, stress, onzekerheid en verlies meegemaakt. De angst om het virus op te lopen en ziek te worden<br />

was sterk aanwezig, maar ook de angst om geliefden, werk en inkomsten te verliezen. Onzekerheid was er vooral over<br />

zaken als: hoe lang gaat het duren, wat kan wel en niet, krijgen we een tweede of derde golf, komen er tekorten in de<br />

supermarkt, wanneer is er een vaccin beschikbaar, als ik ziek word, is er dan voldoende zorg beschikbaar etc.<br />

Het ‘normale’ leven was ineens helemaal weg.<br />

We zaten veel meer thuis op elkaars lip; gezellig<br />

op bezoek, op kantoor werken, samen sporten<br />

en uitgaan, bijvoorbeeld naar een restaurant,<br />

café, hotel, museum of concert was lange tijd<br />

niet mogelijk. De dingen die gewoonlijk het<br />

leven leuk maken en voor positieve energie<br />

zorgen (en die we allemaal zo vanzelfsprekend<br />

vonden) vielen ineens weg. Zomaar even op<br />

bezoek gaan bij iemand kon niet meer. Dit leidde<br />

tot meer eenzaamheid, vooral onder jongeren,<br />

studenten en ouderen. De beperkingen hebben<br />

er dan ook mentaal behoorlijk ingehakt bij<br />

velen. En dat leidde dan vaak ook weer tot<br />

klachten als slecht slapen, vermoeidheid en pijn.<br />

Ggz-panel<br />

Voor mensen die al psychische klachten<br />

hadden, heeft de coronapandemie ook<br />

grote gevolgen gehad. Toen begin 2020<br />

het coronavirus Nederland in zijn greep<br />

kreeg, is MIND vrij snel gestart met<br />

onderzoek onder mensen die psychische<br />

gezondheidszorg ontvangen en hun naasten.<br />

Welke veranderingen hebben zij in de zorg<br />

ervaren als gevolg van de coronamaatregelen,<br />

zoals de lockdowns, bezoekverbod en minder<br />

mogelijkheden voor zorg en dagbesteding? Wat<br />

betekenden alle maatregelen voor hun sociale<br />

leven? We deden onderzoek onder de 4.000<br />

deelnemers van ons ggz-panel.<br />

Digitale zorg, minder activiteiten<br />

Debora Korporaal, onderzoeker bij MIND,<br />

blikt terug op de coronaperiode en de<br />

resultaten van de onderzoeken van MIND.<br />

Wat is haar het meest opgevallen? “Al snel<br />

bleek dat veel mensen met psychische klachten<br />

door de coronacrisis en de maatregelen, zoals<br />

de lockdowns, extra hard getroffen werden.<br />

Bij de meeste van de ondervraagde mensen is<br />

het psychisch welbevinden verder achteruit<br />

gegaan. Sociale contacten werden minder en<br />

veel mensen raakten hun vrijwilligerswerk<br />

of dagbesteding geheel of gedeeltelijk kwijt.<br />

Soms stopte ook de zorg helemaal, werden<br />

afspraken afgezegd of omgezet in afspraken<br />

via beeldbellen. Veel zorgaanbieders waren er<br />

trots op dat zij bij de start van de coronacrisis<br />

zo snel waren overgeschakeld naar digitale<br />

zorg. Maar het onderzoek van MIND laat zien<br />

dat veel cliënten daar helemaal niet zo blij mee<br />

waren. Zij misten de vertrouwensband met de<br />

behandelaar. Bovendien was hun thuissituatie<br />

vaak niet geschikt om een digitale behandeling<br />

te volgen. Uit het onderzoek blijkt ook dat<br />

wanneer mensen inspraak hadden in hoe ze<br />

tijdens corona de zorg konden krijgen, zij veel<br />

tevredener waren over deze zorg dan mensen<br />

met wie geen overleg was geweest.”<br />

Mondkapje, stress thuis<br />

Een opvallend uitkomst is ook dat veel<br />

mensen wel begrip zeiden te hebben voor de<br />

coronamaatregelen, maar dat ze voor mensen<br />

met psychische klachten specifieke problemen<br />

kunnen opleveren. Het dragen van een<br />

mondkapje bijvoorbeeld leidt bij sommigen tot<br />

angst- en paniekaanvallen of tot herbeleving<br />

van vroegere trauma’s. Door de avondklok<br />

konden mensen die thuis stress voelen ’s avonds<br />

niet meer naar buiten om te ontspannen of om<br />

een familielid te bezoeken.<br />

Steun<br />

Gelukkig laat het onderzoek ook positieve<br />

signalen zien. Debora: “We zagen dat het<br />

merendeel van de deelnemers van het panel<br />

ook dingen konden noemen waaruit zij<br />

steun hebben gehad tijdens de lockdowns.<br />

Veel buiten zijn en bewegen heeft mensen<br />

geholpen deze periode door te komen en<br />

ook hebben veel mensen op verschillende<br />

manieren steun gekregen uit hun eigen<br />

omgeving. Daar staat tegenover dat sommige<br />

mensen geen enkele steun hebben ervaren.<br />

Dat moet heel eenzaam zijn geweest voor hen.”<br />

MIND MAGAZINE<br />

68

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!