Mind Magazine 2021
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Wat heeft corona met<br />
ons en met de<br />
ggz-zorg gedaan?<br />
De coronacrisis heeft veel mensen geraakt. Niet alleen fysiek, sociaal en economisch, maar ook mentaal. Velen hebben<br />
in deze periode angst, stress, onzekerheid en verlies meegemaakt. De angst om het virus op te lopen en ziek te worden<br />
was sterk aanwezig, maar ook de angst om geliefden, werk en inkomsten te verliezen. Onzekerheid was er vooral over<br />
zaken als: hoe lang gaat het duren, wat kan wel en niet, krijgen we een tweede of derde golf, komen er tekorten in de<br />
supermarkt, wanneer is er een vaccin beschikbaar, als ik ziek word, is er dan voldoende zorg beschikbaar etc.<br />
Het ‘normale’ leven was ineens helemaal weg.<br />
We zaten veel meer thuis op elkaars lip; gezellig<br />
op bezoek, op kantoor werken, samen sporten<br />
en uitgaan, bijvoorbeeld naar een restaurant,<br />
café, hotel, museum of concert was lange tijd<br />
niet mogelijk. De dingen die gewoonlijk het<br />
leven leuk maken en voor positieve energie<br />
zorgen (en die we allemaal zo vanzelfsprekend<br />
vonden) vielen ineens weg. Zomaar even op<br />
bezoek gaan bij iemand kon niet meer. Dit leidde<br />
tot meer eenzaamheid, vooral onder jongeren,<br />
studenten en ouderen. De beperkingen hebben<br />
er dan ook mentaal behoorlijk ingehakt bij<br />
velen. En dat leidde dan vaak ook weer tot<br />
klachten als slecht slapen, vermoeidheid en pijn.<br />
Ggz-panel<br />
Voor mensen die al psychische klachten<br />
hadden, heeft de coronapandemie ook<br />
grote gevolgen gehad. Toen begin 2020<br />
het coronavirus Nederland in zijn greep<br />
kreeg, is MIND vrij snel gestart met<br />
onderzoek onder mensen die psychische<br />
gezondheidszorg ontvangen en hun naasten.<br />
Welke veranderingen hebben zij in de zorg<br />
ervaren als gevolg van de coronamaatregelen,<br />
zoals de lockdowns, bezoekverbod en minder<br />
mogelijkheden voor zorg en dagbesteding? Wat<br />
betekenden alle maatregelen voor hun sociale<br />
leven? We deden onderzoek onder de 4.000<br />
deelnemers van ons ggz-panel.<br />
Digitale zorg, minder activiteiten<br />
Debora Korporaal, onderzoeker bij MIND,<br />
blikt terug op de coronaperiode en de<br />
resultaten van de onderzoeken van MIND.<br />
Wat is haar het meest opgevallen? “Al snel<br />
bleek dat veel mensen met psychische klachten<br />
door de coronacrisis en de maatregelen, zoals<br />
de lockdowns, extra hard getroffen werden.<br />
Bij de meeste van de ondervraagde mensen is<br />
het psychisch welbevinden verder achteruit<br />
gegaan. Sociale contacten werden minder en<br />
veel mensen raakten hun vrijwilligerswerk<br />
of dagbesteding geheel of gedeeltelijk kwijt.<br />
Soms stopte ook de zorg helemaal, werden<br />
afspraken afgezegd of omgezet in afspraken<br />
via beeldbellen. Veel zorgaanbieders waren er<br />
trots op dat zij bij de start van de coronacrisis<br />
zo snel waren overgeschakeld naar digitale<br />
zorg. Maar het onderzoek van MIND laat zien<br />
dat veel cliënten daar helemaal niet zo blij mee<br />
waren. Zij misten de vertrouwensband met de<br />
behandelaar. Bovendien was hun thuissituatie<br />
vaak niet geschikt om een digitale behandeling<br />
te volgen. Uit het onderzoek blijkt ook dat<br />
wanneer mensen inspraak hadden in hoe ze<br />
tijdens corona de zorg konden krijgen, zij veel<br />
tevredener waren over deze zorg dan mensen<br />
met wie geen overleg was geweest.”<br />
Mondkapje, stress thuis<br />
Een opvallend uitkomst is ook dat veel<br />
mensen wel begrip zeiden te hebben voor de<br />
coronamaatregelen, maar dat ze voor mensen<br />
met psychische klachten specifieke problemen<br />
kunnen opleveren. Het dragen van een<br />
mondkapje bijvoorbeeld leidt bij sommigen tot<br />
angst- en paniekaanvallen of tot herbeleving<br />
van vroegere trauma’s. Door de avondklok<br />
konden mensen die thuis stress voelen ’s avonds<br />
niet meer naar buiten om te ontspannen of om<br />
een familielid te bezoeken.<br />
Steun<br />
Gelukkig laat het onderzoek ook positieve<br />
signalen zien. Debora: “We zagen dat het<br />
merendeel van de deelnemers van het panel<br />
ook dingen konden noemen waaruit zij<br />
steun hebben gehad tijdens de lockdowns.<br />
Veel buiten zijn en bewegen heeft mensen<br />
geholpen deze periode door te komen en<br />
ook hebben veel mensen op verschillende<br />
manieren steun gekregen uit hun eigen<br />
omgeving. Daar staat tegenover dat sommige<br />
mensen geen enkele steun hebben ervaren.<br />
Dat moet heel eenzaam zijn geweest voor hen.”<br />
MIND MAGAZINE<br />
68