Margarine Vetten Oliën - ISPT Institute for Sustainable Process ...

Stroom in
MVO-sector
fundamenteel onderzoek vergt meer budget en inzet dan
bijvoorbeeld het uitvoeren van applicatieonderzoek. De kosten
zijn voor individuele MVO-bedrijven, maar kunnen mogelijk in
sectorverband eenmalig worden genomen middels het Institute
for Sustainable Process Technology (ISPT). Hier kan een bedrijf
‘tickets’ voor onderzoek inkopen dat door geselecteerde kennisinstellingen
wordt uitgevoerd. Afhankelijk van het aantal tickets
heeft een bedrijf meer of minder invloed op bepaalde onderzoeken.
De sector kan hierbij aansluiten bij lopende, maar ook bij
nieuwe, projecten en zodoende voordeel halen uit deelname aan
ISPT.
In Tabel 5 zijn de verwachte baten (energiebesparing) van de
twee membraantechnologieën met bijbehorend membraansysteem
weergegeven. De genoemde energiebesparingen zijn
vastgesteld per installatie van gemiddelde grootte zoals die in de
MVO-sector gebruikelijk is. Voor alle drie de technologieën geldt
dat de terugverdientijd korter is dan 5 jaar.
Er zijn op dit moment drie crush en twee raffinage locaties in
Nederland. In Tabel 6 zijn de energiebesparingen in 2030 ten
gevolge van de inzet van membranen bij het huidige productievolume
weergegeven.
IJkjaar 2010 Energieverbruik
(TJ)
Proces Type bedrijf Membraantechnologie Verwachte
energiebesparing
Olie/hexaanmengsel Extractie, met ontslijmen
als extra mogelijkheid
Energie besparing
(TJ)
Crush 5.733 360
Raffinage 2.739 170
Margarines en sauzen 583 0
Dierlijke oliën en vetten 783 0
Totaal 9.838 530
Tabel 6 Energiebesparingen door membranen in 2030
3.3.4 Ontwikkeltraject tot 2030
De randvoorwaarden voor succesvolle toepassing van
membraantechnologieën in de MVO-sector zijn (in volgorde van
belangrijkheid):
• (Bewezen) betrouwbaarheid van de techniek
Crush Ultrafiltratie en nanofiltratie,
met vibrerende membranen
voor het ontslijmen
Olie/oplosmiddelen Fractioneren Raffinage Nanofiltratie met vibrerende
membranen
Tabel 5 Productstromen in de MVO-sector en membraantechnologieën
120 TJ/jaar
85 TJ/jaar
Routekaart MVO
• Goede terugverdientijd
De betrouwbaarheid staat hierbij op de eerste plaats. Dit is
een belangrijk aandachtsgebied voor de MVO-sector, gezien
eerdere (negatieve) ervaringen met membranen. Daarom is het
van belang om te starten met zogenaamde ‘technoprojecten’
(korte applicatieonderzoeken) om het scheidingsprincipe
op semi-pilot schaal te kunnen aantonen. Aan de hand van
praktijkresultaten wordt gekeken welke mogelijkheden er zijn
voor (i) implementatie van de techniek op grotere schaal, en
(ii) procesverbeteringen naar aanleiding van de resultaten. Het
uitvoeren van applicatie onderzoeken is één van de voorwaarden
voor succesvolle implementatie van membranen: het verhoogt
de betrouwbaarheid van de technologie. Belangrijk hierbij is
tevens de technische ondersteuning vanuit (externe applicatie)
specialisten en samenwerking met (interne) productspecialisten.
Het moment dat een bestaande installatie aan vervanging toe is,
is een geschikt moment voor de investering.
Een actieprogramma voor membranen ziet er als volgt uit voor
de individuele MVO-bedrijven:
2012 tot 2015
• Applicatieonderzoeken voor de twee benoemde membraantechnologieën
respectievelijk het membraansysteem (ultra- en
nanofiltratie respectievelijk vibrerende membranen)
2015 tot 2020
• Development- en applicatieonderzoek op scheiding van vrije
vetzuren uit olie
2020 tot 2030
• Development- en applicatieonderzoek op procesintegratie
van membraantechnologieën in (bestaande) installaties van de
MVO-bedrijven
• Development- en applicatieonderzoek op procesintensificatie
(kleinere en efficiëntere scheidingen)
3.3.5 Conclusies
• Membranen bieden veel potentie voor de MVO-sector, maar
zijn (nog) relatief onbekend en vanwege negatieve ervaringen
is de sector terughoudend om er aan te beginnen. Door
nieuwe inzichten en ontwikkelingen overwinnen de nieuwe
MVO | 31