Margarine Vetten Oliën - ISPT Institute for Sustainable Process ...

Routekaart MVO
technologieën oude barrières en kunnen zij de MVO-sector
kansrijke mogelijkheden bieden om:
• Een optimale scheiding van olie en andere stoffen (zoals
oplosmiddelen als hexaan) te verkrijgen
• Energie en hulpstoffen als water en chemicaliën te
besparen
• Mogelijk processtappen als ontslijmen en verdamping van
oplosmiddelen te verminderen of af te schaffen
• Er is nog wel nader toegepast onderzoek in de vorm van
applicatieonderzoeken nodig, niet alleen voor acceptatie en
betrouwbaarheid, maar ook voor het verkrijgen van nieuwe
inzichten, onder meer door intensieve samenwerking tussen
de in- en externe experts.
Het Productschap MVO is voornemens een plan van aanpak
voor een technoproject te ontwikkelen voor het testen van
vibrerende membraansystemen voor de scheiding van ruwe
olie/hexaan. In een werkgroep met vertegenwoordiging van
het Membraan Applicatie Centrum Twente (MACT), een leverancier
van membraansystemen en een vertegenwoordiging
van MVO-bedrijven wordt een plan gemaakt om de technische
haalbaarheid van de nieuwe membraansystemen in de praktijkomgeving
te testen. Het Productschap MVO kan bijdragen aan
het project, bijvoorbeeld door het project te coördineren. Het
Productschap MVO verwacht toewijzing van middelen uit het
onderzoeks budget voor ISPT/NL GUDS. Zodra de technische
en economische haalbaarheid is bewezen kan de overheid de
invoering versnellen door de specifieke installatie op te nemen in
de lijst voor de milieu-investeringsaftrek.
Daarnaast zijn er een aantal onderwerpen benoemd waarvoor
fundamenteel en pre-concurrentieel onderzoek moet worden
uitgevoerd. Indien er vanuit de MVO-sector behoefte is aan het
uitvoeren van dit onderzoek, kan het Productschap MVO hierbij
een rol spelen, als coördinator of facilitator. Indien blijkt dat er
vanuit de MVO-sector behoefte is aan nader onderzoek, dan zal
het Productschap de MVO-bedrijven hierbij ondersteunen.
3.4 Innovaties naar de biobased
economy – Valoriseren oliën en vetten
3.4.1 Inleiding biobased economy
De biobased economy is een economie waarin bedrijven producten
vervaardigen uit hernieuwbare grondstoffen: biomassa 1 . De
kern van de biobased economy is dat hernieuwbare grondstoffen
uiteindelijk de eindige fossiele grondstoffen vervangen. Biomassa
is niet alleen hernieuwbaar maar vaak ook minder toxisch, beter
biologisch afbreekbaar en geeft veel lagere gezondheidsrisico’s
voor met name werknemers.
32 | MVO
Gebruik van hernieuwbare grondstoffen wordt steeds belangrijker
doordat de wereldvoorraad aardolie opraakt, de hieraan
verbonden prijzen zullen stijgen, en er steeds meer eisen worden
gesteld aan de uitstoot van broeikassen. Vervanging van fossiele
door hernieuwbare grondstoffen vergt echter een zorgvuldige
benadering. Indien gebruik wordt gemaakt van de gangbare
soorten biomassa met de huidige technieken moet het volume
sterk omhoog. Dit staat in schril contrast met de afnemende
beschikbaarheid van vruchtbare landbouwgrond en een sterk
groeiende wereldpopulatie. Dit heeft gevolgen voor onder meer
de voedselvoorziening en sociale gevolgen, met name in niet-
Westerse landen, landgebruik, biodiversiteit, watergebruik, CO 2 ,
etc. Er zijn nieuwe concepten nodig om biomassa duurzaam te
verwerken en toe te passen.
Bioraffinage is een van die mogelijkheden. Bioraffinage kan
op verschillende manieren worden gedefinieerd. De tot nu toe
in Nederland gehanteerde definitie luidt: ‘Bioraffinage is het
scheiden van hernieuwbare grondstoffen in afzonderlijke componenten
die individueel vermarkt kunnen worden ofwel direct na
het scheiden ofwel na verdere behandeling: biologisch, thermochemisch
of chemisch’. Bioraffinage biedt de kans om op
efficiënte wijze, met een minimaal verlies aan energie en massa,
te komen tot producten die fossiele grondstoffen vervangen of
aanvullen 2 . Bioraffinage als concept biedt dus perspectief om
hernieuwbare grondstoffen zoals oliën en vetten op duurzame
wijze te benutten in een biobased economy.
De biobased economy is in de MVO-sector al jaren gemeengoed.
Zo gebruikt bijvoorbeeld de oleochemie (onderdeel van de
MVO-sector) plantaardige oliën en dierlijke vetten als bouwstenen
voor non-foodtoepassingen zoals lippenstift, zeep, kaarsen,
wasmiddelen, verf, plastics, lijmen en chemische halffabricaten.
De chemische industrie zal ook steeds vaker overstappen op
hernieuwbare grondstoffen zoals oliezaden, tropische oliën en
dierlijke bijproducten als alternatief voor fossiele grondstoffen.
De chemische sector schat zelf dat de volledige transitie naar
hernieuwbare grondstoffen in 2080 volledig is afgerond 3 .
Nieuwe producten afkomstig uit de MVO-sector kunnen
bijdragen aan het tot stand brengen van een biobased economy,
door het valoriseren van oliën en vetten en melen (droge fracties).
Met valoriseren wordt bedoeld het volwaardig benutten van de
(MVO) grondstof, van de wortels tot de zaden.
1) Bron Overheidsvisie op de biobased-economy in de energietransitie LNV
www.minlnv.nl/cdlpub/servlet/CDLServlet?p_file_id=21862
2) Bron: www.edepot.wur.nl/20798
3) Bron: www.vnci.nl/actualiteit/nieuwsbrief/nieuwsbrief-artikelen/11-11-15/_
Transitie_naar_biobased_rond_2080_voltooid_.aspx