Jaarmagazine 2022

PATRICK VAN GOMPEL: "Als jonge
gast wilde ik de wereld zien. Dat
heb ik gedaan, maar belandde wel
op de minst toeristische plekken."
“Als jonge gast wilde ik de wereld
zien. Dat heb ik gedaan,
maar belandde wel op de
minst toeristische plekken. Die
met oorlog en miserie. Maar ik
zou het zo opnieuw doen, ook
al werd ik vaak met mijn neus
op de feiten gedrukt.”
TOTAALBEELD
Ook de verandering van het
medialandschap, dat zowel inhoudelijk
en technisch enorm
evolueerde tijdens zijn loopbaan,
krijgt een belangrijke
plaats. “Op dat vlak ben ik
gered door de bel. Het begon
intussen wat veel te worden
voor mij op technisch vlak.
Jonge mensen zijn daar veel
handiger in, hebben veel meer
technische kennis. Ik moest
mijn hoofd vooral gebruiken
om inhoudelijk correct te werken.
Neem de Wetstraat bijvoorbeeld,
alleen daar heb je
al 101 onderwerpen waarvan je
op de hoogte moet zijn.”
Van bakeliet
tot iPhone
Want die snelle technologische
veranderingen zijn niet te
onderschatten. Van Gompels
carrière begon met een bakelieten
telefoon met draaischijf
en een mechanische schrijfmachine,
en toen hij later naar
televisie verhuisde, sleurde hij
overal een satelliettelefoon
van 30 kilogram en montagemateriaal
in kisten van 200
kilogram mee. 44 jaar later
eindigde hij zijn carrière met
een iPhone van slechts 162
gram, een laptop en wifi.
“Journalistiek is hard veranderd,”
aldus de gepensioneerde
journalist. “Vroeger
koos je voor de radio, krant of
televisie, en leek het of er veel
meer tijd was. Nu heb je echt
multifunctionele journalisten,
en gaat - en moet - alles veel
sneller.” Dat duidt hij ook met
een voorbeeld: “Nu moet je én
goede vragen kunnen stellen
tijdens een interview, zelf je
beelden maken op je smartphone
en vervolgens in staat
zijn om die zo snel mogelijk
aan elkaar te plakken op je
laptop terwijl je op de stoep
van de Wetstraat zit.”
Met de neus op de
feiten
Op de intussen iconische
cover van het boek zien we
Van Gompel met helm op het
hoofd en microfoon in de
hand verslag uitbrengen van
de opstand in Kiev, Oekraïne.
Hoewel hij doorheen zijn carrière
reportages maakte over
de meest uiteenlopende onderwerpen,
is hij het meest
gekend voor zijn oorlogsjournalistiek.
Daar horen straffe
verhalen bij. Uit Rwanda, Congo,
Somalië, Libië, het Midden-
Oosten, Oekraïne …
Tijdens de lezing krijgen we
verschillende anekdotes te
horen over in wat voor verbijsterende
situaties Van Gompel
zich verwikkelde. Soms vallen
de monden even open. Vooral
zijn opmerkelijke verhaal
over zijn ervaring in Somalië -
waarvan hij ook een fragment
uit zijn boek voorleest - beklijft.
“En zo kunnen we
wel honderd keer
afwijken.”
Tijdens de lezing heeft Patrick
de neiging om voortdurend
af te dwalen. Maar dat stoort
niet. Integendeel. Soms zorgt
het ene verhaal voor een
bruggetje naar een ander.
Zoals eerder vermeld, heeft
hij naar eigen zeggen materiaal
om meerdere boeken te
vullen, en het moet moeilijk
geweest zijn om er ‘slechts’ 33
te selecteren.
Hoe hij dat deed? Eerst maakte
hij een tijdlijn. Het boek is
chronologisch opgebouwd,
wat de technologische evolutie
van de media ook meer
benadrukt. Voor de inhoud en
de correctheid van de verhalen
kwam die ‘rommelzolder’
dan weer van pas. Hij bekeek
en beluisterde alle beelden
PATRICK VAN GOMPEL: "Er
wordt veel over journalisten
gesproken, maar te weinig
mét ons. Ik hoop met mijn
lezingen de geloofwaardigheid
van mijn vak te
verhogen."
18
SPREKERSBOX