Jaarmagazine 2022

Op een of andere manier wilden
we dat doorbreken. We
wilden dat de verhalen van
kwetsbare mensen, in onze
eigen gemeente, tot bij de
mensen zouden komen die
meer geluk hebben gehad in
het leven en die nooit met
dezelfde problemen geconfronteerd
werden.”
Acht getuigenissen
Het stadsbestuur betrok de
mondiale raad en de gezondheidsraad
bij het project en
klopte aan bij Avansa Kempen.
Samen gingen ze in Geel op
zoek naar mensen die hun
bewogen levensverhaal wilden
vertellen. Dat leverde acht
pakkende getuigenissen op.
ILL. PIETER FANNES
Van levensverhaal
naar verhaal
Het vinden van acht persoonlijke
getuigenissen was
maar de eerste stap van het
‘Open Boek’-project. De acht
levensverhalen moesten nog
beperkt worden tot verhalen
van een kwartier, voor ze aan
een publiek konden worden
verteld. Daarvoor werd de
hulp ingeroepen van professionele
verhalenvertelster Rien
Van Meensel. Zij begeleidde de
deelnemers aan het project.
Rien Van Meensel: "Dat was
niet altijd gemakkelijk. Een
verhaal heeft immers een vaste
structuur, met een inleiding,
een midden en een slot. Een
levensverhaal heeft dat niet.
Dat is een onophoudelijke
aaneenschakeling van gebeurtenissen,
die bovendien per
definitie niet afgesloten zijn.
Want zolang je leeft, schrijf je
verder aan je levensverhaal.
Het was dus best een uitdaging
om structuur te krijgen
in wat deze mensen wilden
vertellen. Meestal hadden ze
ook zoveel meegemaakt dat ze
zwaar moesten selecteren om
het op een kwartier verteld
te krijgen. Maar dat was ook
juist het mooie van dit project:
door hun levensverhaal
tot maximaal 15 minuten te
bundelen, werden de deelnemers
gedwongen structuur
aan te brengen in wat hen
overkomen was, en hoofdzaak
van bijzaak te onderscheiden.
Daar hebben ze zeker iets aan
gehad.”
De acht verhalenvertellers kregen
op de vertelavonden elk
nog een persoonlijke coach
mee. Op de avonden waarop
ze hun verhaal konden brengen,
was het aan de coach
om een oogje in het zeil te
houden en de goede afloop te
waarborgen.
Gerardine was een van de
coaches. “De coach of begeleider
had verschillende
taken,” zegt ze. “Om te beginnen
waren we altijd in de
buurt om de vertellers op
hun gemak te stellen. Om hen
een glaasje water te brengen.
Maar ook om op de tijd te
letten. De verhalen worden
immers individueel verteld,
van persoon tot persoon. Dat
mag niet uitlopen, of de hele
avond loopt uit. Tijdens een
normale avond vertelde een
deelnemer zijn verhaal wel
vier tot vijf keer. Dat betekent
ook dat een begeleider
de verteller een beetje in de
gaten moest houden. Want
elke keer opnieuw in je eigen
woelige geschiedenis duiken
en oude wonden oprakelen, is
natuurlijk belastend. De begeleider
was er dus ook om de
verteller even af te schermen
of rust te gunnen als dat nodig
was.”
Positieve effecten
‘Open Boek’ vond plaats op
vijf momenten in Geel. Vijf
keer waren de reacties positief,
zowel bij de vertellers als
de luisteraars.
“Het doet mij goed dat ik dit
verhaal nu kan vertellen. Het
sterkt mij ook. Ik heb nog
slechte momenten, maar geen
slechte dagen meer. En ik kijk
vooruit, niet achterom,” zegt
verteller Marleen.
Ook de mensen die naar de
verhalen kwamen luisteren,
waren vol lof.
42