You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
THEMA CIRCULAIRE BUITENRUIMTE<br />
van de CO 2<br />
-prijs. Intern omdat de CO 2<br />
-prijs<br />
hier binnen de eigen organisatie wordt ingezet<br />
als beslissingsondersteunend instrument.<br />
Fictief omdat de CO 2<br />
-prijs wordt<br />
gebruikt als onderdeel van het afwegingskader<br />
(van kosten en baten), maar niet daadwerkelijk<br />
een geldstroom op gang brengt.<br />
Op basis van een advies van Klimaatverbond<br />
Nederland aan de provincie Utrecht<br />
heeft de provincie gekozen om een eerlijke<br />
CO 2<br />
-prijs van 875 euro per ton CO 2<br />
toe te<br />
gaan passen in haar maatschappelijke kosten-batenanalyses.<br />
Door dit advies over te<br />
nemen, nam de provincie Utrecht een stevig<br />
en spannend politiek besluit. Zoals ze zelf al<br />
kopte boven haar persbericht van 18 januari:<br />
ze is de eerste overheid in Nederland<br />
die een eerlijke CO 2<br />
-prijs gaat gebruiken.<br />
Inkoop en aanbesteding<br />
De provincie heeft in datzelfde persbericht<br />
uitgesproken zich ook te gaan oriënteren<br />
op andere toepassingsmogelijkheden van<br />
eerlijke CO 2<br />
-prijzen. Hier komen de andere<br />
kwadranten van de figuur om de hoek<br />
kijken. Een van de andere toepassingsmogelijkheden<br />
is bij inkoop en aanbesteding,<br />
linksboven in de figuur. Hierbij wordt veel<br />
gewerkt met zogeheten ‘fictieve kortingen’.<br />
Deze zijn bedoeld om ander inschrijvingsgedrag<br />
te stimuleren in een aanbesteding<br />
en legt meer nadruk op duurzaamheid en<br />
CO 2<br />
-reductie. Inschrijvers met de CO 2<br />
-<br />
armste aanbiedingen krijgen de hoogste<br />
fictieve korting en door dat te verwerken<br />
in de totaalprijs, worden deze aanbiedingen<br />
aantrekkelijker. Deze methodiek<br />
wordt veel toegepast in bijvoorbeeld de<br />
GWW-sector (grond-, weg- en waterbouw).<br />
Het helpt je om, vanuit je<br />
opdrachtgeversrol, ook andere (markt)<br />
partijen te stimuleren meer in te zetten op<br />
duurzaamheid. Bovendien hebben veel<br />
bedrijven al een hoop te bieden op dit vlak<br />
en biedt deze toepassing de mogelijkheid<br />
hen daarvoor te belonen, waarmee zij ook<br />
weer volgende stappen kunnen zetten.<br />
Daarbij kan ook de link gelegd worden<br />
met een instrument als DuboCalc, dat een<br />
CO 2<br />
-prijs als een van elf zogenoemde ‘milieukostenindicatoren’<br />
meeweegt in de<br />
besluitvorming. Het gebruik van grondstoffen<br />
zit hier ook in verwerkt.<br />
Fondsvorming<br />
Een andere toepassing is die rechtsonder<br />
in de figuur. Hier komen daadwerkelijke<br />
geldstromen op gang. In dit geval via<br />
fondsvorming, waarbij je als overheid een<br />
interne CO 2<br />
-prijs instelt waar je dit fonds<br />
mee vult. Dit kan op verschillende manieren.<br />
De gemeenten Wageningen, Ede en<br />
Barneveld hebben ervoor gekozen om een<br />
CO 2<br />
-prijs van 10 euro per MWh (megawattuur)<br />
te zetten op het energiegebruik<br />
van de gemeentelijke organisaties. Het<br />
fonds dat daarmee wordt gevuld, wordt<br />
door de gemeenten onder andere ingezet<br />
om coöperatieve lokale en regionale duurzame-energieprojecten<br />
te ondersteunen.<br />
Bovendien zorgt deze interne heffing voor<br />
extra aansporing om energie te besparen<br />
binnen de drie gemeentelijke organisaties.<br />
De vier toepassingsvelden laten vele mogelijkheden<br />
van het instrument CO 2<br />
-beprijzing<br />
zien, waarmee een provincie, gemeente<br />
of waterschap aan verschillende<br />
knoppen kan draaien en op verschillende<br />
manieren kan sturen op haar klimaatdoelstellingen.<br />
Bovendien kunnen verschillende<br />
toepassingen ook naast elkaar gebruikt<br />
worden. Zo kan de provincie Utrecht na het<br />
Wageningen, Ede en Barneveld<br />
hanteren een CO 2<br />
-prijs van 10 euro<br />
per MWh op energiegebruik van<br />
de eigen organisatie<br />
toepassen van de CO 2<br />
-prijs van 875 euro in<br />
een maatschappelijke kosten-batenanalyse<br />
voor een bepaald project, vervolgens óók<br />
werken met een CO 2<br />
-prijs in de daarop volgende<br />
aanbesteding. Op deze manier kan<br />
de provincie op verschillende momenten<br />
invulling geven aan haar klimaatambities:<br />
bij de keuze tussen verschillende alternatieven<br />
én bij de daarop volgende aanbesteding<br />
en uitvoering. En bij de inzet op verschillende<br />
toepassingen en momenten in<br />
besluitvormingsprocessen komt ook de<br />
inzet op circulariteit om de hoek kijken.<br />
CO 2<br />
-beprijzing en circulariteit kunnen<br />
elkaar immers versterken en verrijken. Om<br />
maar een voorbeeld te noemen: de inzet op<br />
circulariteit bij asfalt (recycling, langer<br />
gebruik en lokale productie) zorgt ook voor<br />
minder CO 2<br />
-uitstoot.<br />
Tenslotte: verder dan technische<br />
invulling<br />
Tot slot is het belangrijk om te benadrukken<br />
dat het plegen van serieuze inzet op verschillende<br />
duurzaamheidsdoelstellingen<br />
verder gaat dan de technische invulling via<br />
bovengenoemde instrumenten. Het gaat<br />
om het dienen van het algemeen belang,<br />
een verantwoordelijkheid die je als overheid<br />
draagt. Het gaat daarbij over rechtvaardigheid<br />
op zowel de korte als lange termijn.<br />
Hoe je het beste invulling kunt geven<br />
aan het nemen van die verantwoordelijkheid<br />
is een doorlopende zoektocht. En in<br />
die zoektocht kan de inzet op CO 2<br />
-reductie<br />
en circulariteit samen oplopen.<br />
20 <strong>Stadswerk</strong> <strong>03</strong>/<strong>2023</strong>
Change language