You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
TEKST RIA LÖSCHNER EN STIJN MUNTJEWERFF<br />
NELEN & SCHUURMANS<br />
WWW.NELENSCHUURMANS.NL<br />
WWW.WATERMAAT.NL<br />
Het is niet de vraag óf, maar vooral<br />
wáár de overlast optreedt<br />
Kamerbrief ‘Water en bodem<br />
sturend’<br />
Eind 2022 publiceerde het ministerie van<br />
Infrastructuur en Waterstaat de Kamerbrief<br />
‘Water en Bodem sturend’. Hierin<br />
noemt zij uitgangspunten voor de (her)<br />
inrichting van ons land. Het gaat dan bijvoorbeeld<br />
om het rekening houden met<br />
weersextremen, het niet afwentelen van<br />
problemen binnen gebieden en het<br />
samenhangend aanpakken van wateroverlast<br />
en droogte. Dit wordt vertaald<br />
naar ‘structurerende keuzes voor de herinrichting’.<br />
Voor de openbare ruimte in<br />
het stedelijk gebied zijn de volgende keuzes<br />
relevant:<br />
We creëren ruimte voor het vasthouden,<br />
bergen en afvoeren van water in<br />
onze ruimtelijke inrichting<br />
We streven bij verstedelijking en infrastructuur<br />
naar zo efficiënt mogelijk<br />
gebruik van de ruimte<br />
We dekken de bodem zo min mogelijk<br />
af. We zetten in op stedelijk groen<br />
We zetten in op sponswerking van de<br />
bodem<br />
We houden water langer vast en voeren<br />
het minder snel af<br />
‘spons’ kan worden ingezet om droogte<br />
tegen te gaan. Zo houden we water langer<br />
vast en voeren we water minder snel af.<br />
Dit doen we efficiënt, met de beperkt<br />
beschikbare ruimte in de stad.<br />
Te doorlopen stappen<br />
Voor het toepassen van de Kansenkaart<br />
worden de volgende stappen doorlopen:<br />
Gebruik de resultaten van de klimaatstresstest<br />
(bui van 70 millimeter in een<br />
uur) als uitgangspunt. Vrijwel alle<br />
gemeenten hebben deze inmiddels uitgevoerd.<br />
Voor het afstroomgebied kun je een vereenvoudigde<br />
aanname doen (bijvoorbeeld<br />
een buffer van 100 meter rondom<br />
de wateroverlast). Binnen dit afstroomgebied<br />
liggen de kansen.<br />
Maak onderscheid tussen verhard<br />
openbaar terrein (onder andere<br />
wegen) en onverhard openbaar terrein<br />
(onder andere groenstroken). Beide<br />
elementen zijn geschikt om extra water<br />
op te bergen zolang het niet tot overlast<br />
leidt. We maken echter het onderscheid<br />
tussen verhard en onverhard,<br />
zodat ook zichtbaar wordt waar de<br />
sponswerking van de bodem vergroot<br />
kan worden. Sommige verharde en<br />
onverharde terrein zijn niet geschikt,<br />
denk hierbij aan doorgaande wegen of<br />
sportvelden.<br />
Kleur openbaar verhard en onverhard<br />
waar niet of nauwelijks water staat na<br />
de bui van 70 millimeter binnen het<br />
afstroomgebied van de plas water die<br />
tot overlast leidt. Hanteer hiervoor een<br />
grenswaarde, bijvoorbeeld: gemiddeld<br />
moet het openbaar terrein 5 centimeter<br />
waterdiepte bergen.<br />
Resultaat van bovenstaande stappen is een<br />
De kaart vangt in één beeld de<br />
onbenutte bergingspotentie in de stad<br />
De Kansenkaart (zie figuur 1) geeft op een<br />
praktische manier invulling aan de Kamerbrief,<br />
specifiek voor de openbare ruimte in<br />
onze steden. De gedachte erachter is verrassend<br />
simpel: maak zichtbaar waar nog<br />
onbenutte kansen liggen voor waterberging,<br />
zodat je het overtollige regenwater<br />
kunt verdelen over de openbare ruimte.<br />
De kaart vangt in één beeld de onbenutte<br />
bergingspotentie in de stad, waarmee<br />
wateroverlast kan worden verminderd.<br />
Het laat daarnaast zien waar de bodem als<br />
Figuur 1<br />
Dwarsdoorsnede die de gedachte van de Kansenkaart illustreert. De Kansenkaart geeft de groene<br />
en grijze kansen weer, uitgaande van het gebied rondom een overlastsituatie.<br />
<strong>03</strong>/<strong>2023</strong> <strong>Stadswerk</strong> 29