Regional plan med tema knytt til vasskraftutbygging - Sogn og ...

Kulturminne og –miljøRiksantikvaren (RA 2005) har trekt fram største delen av Selje kommune som eit område medspesielt store kulturminneinteresser. RA (2005) legg vekt på at området som heilskap viser stortkulturhistorisk mangfald og har stor tidsdjupne. Det har kulturminne frå steinalder og framover.Selja, med kyrkje- og klosterruinar frå 1100-talet, står sentralt i rikshistoria. Olav Tryggvassonheldt kristningsting på Dragseidet allereie i 997 og Selje vart bispesete i 1068. Ervika, som harkulturminne frå forhistorisk tid og kyrkjegard, utgjer eit viktig kulturmiljø. Selje prestegard erfreda (RA 1991). I Kvernhusdalen, ved Selje, ligg ein øydegard frå jernalderen. På grunn av faraneved å runde Stad er her fleire (båt-) drag over land. Dei to viktigaste er Dragseidet og Mannseidet.Det er elles freda kulturminne mange stader i delområdet, mellom anna to lokalitetar med fredabygg. Dei freda bygga er Hagevik tønnefabrikk (RA 1996) og Rugsundet handels- oggjestgjevarstadar. Vågsberget vert også vurdert for freding. RA (2005) har også trekt framområdet rundt Rugsundet som eit område med spesielt store kulturminneinteresser. Områdetrepresenterar eit ope kystmiljø, med kraftig profil, og det er i hovudsak lite prega av moderneinngrep. Kulturminna i området har stor tidsdjupne. Det er mange kulturminne av stor nasjonalverdi her. Skatestraumen er mellom dei rikaste arkeologiske funnområda på Vestlandet, med einstor konsentrasjon av spor etter buplassar frå eldre steinalder, gjennom bronsealder og fram tiljernalderen. Rugsundet har vore viktig for handel og ferdsel, og det har vore kyrkjestad her sidanmiddelalderenDet er elles også utarbeidd verneplanar for bygg for Vågsøy og Bremanger kommunar (Høyvik1998 og Tyssen 1993). Verneplanane peikar ut fire bygningsmiljø i høgaste verneklasse (A.). Deter naustmiljø på Kråkenes, fyrstasjon på Hjartaneset, sjøbruksmiljø i Torskangerpollen og påIgland.Frå Berstad, ved Moldefjorden, går den gamle driftevegen/ferdslevegen over Berstadeidet tilBryggja.Viktige kulturlandskap er elles omtala i avsnittet om landskap ovanfor.3.2 Flora-BremangerDelområdet Flora-Bremanger omfattar største delen av Flora kommune pluss sørvestre delar avBremanger (sør for Frøysjøen). Den delen av Osen-vassdraget som ligg i Gloppen (Storfjordenmed omland) er i tillegg med. Kart over delområdet, med oversikt over vasskraftpotensial(prosjekt som er identifisert av NVE og som ikkje er utbygt, meldt eller omsøkt) og eit utvalsærmerkte fossar/stryk, finn du på neste side.LandskapDelområdet grensar i aust oppimot store verneområde; Ålfotbreen landskapsverneområde ogVingelva-, Solheim- og Nausta-vassdraga Området er prega av at det er relativt lite lausmassarsjølv i lågareliggande område.Indre delar av delområdet er prega av fjordlandskap, med fjellområde innimellom. Norddalsfjordener i hovudsak lite prega av moderne inngrep og vi har gjeve den nasjonal verdi. Pånordsida av fjorden ligg er det eit veglaust parti kring Terdalen. Aust for Terdalen er det også eitINON-område som når heilt ned til fjorden. På sørsida er det ikkje INON-område, men også herer det større område som ikkje har vegar eller andre store inngrep. Aust for fjorden finn vi detverna Solheimsvassdraget.43