Symbol Polski, wolności i zjednoczonej Europy - Suecia Polonia

światowej. Jedną z tych rocznic traktuje Pan, o ile wiem,
bardzo osobiście.
MC: Mam emocjonalny stosunek do procesu rozszerzenia UE i przyjęcia
Polski. Uczestniczyłem w tym procesie od początku, tzn.
od złożenia przez Polskę wniosku akcesyjnego w1994 r. aż do
Rady Europejskiej w Kopenhadze, w grudniu 2002 roku, kiedy
Polska i 9 innych pastw została przyjęta do UE. Moim zdaniem
to jedno z najważniejszych wydarzeń, jakich Europa była świadkiem
na przestrzeni ostatnich kilkaset lat.
ZB: I w którym, jako zastępca ambasadora RP przy UE w Brukseli,
brał Pan udział …
MC: …jako jeden z wielu. Założyłem sobie, że każdego roku, w maju,
pełniąc funkcję ambasadora będę upamiętniał to wydarzenie. W ma ju
tego roku zorganizowaliśmy dużą konferencję w Sztokholmie,
razem z Uniwersytetem Södertörn, Uniwersytetem Jagiellońskim
oraz Centrum Strategii Europejskiej DemosEuropa, pod hasłem
From borders in space to borders in the minds. Zamiarem było
pokazanie, że Europa jednoczy się gospodarczo i politycznie, ale
podziały w umysłach znikają wolniej.
Poprzednio robiliśmy konferencje na temat implikacji
rozszerzenia UE, bardzo pozytywnych, także dla starych państw
członkowskich UE. Pamięć generuje impuls integracyjny. Gdyby
go zabrakło Europa zaczęłaby się cofać.
ZB: Jeśli można powiedzieć, że nastąpiła w Szwecji pewna
ekspansja polityczna Polski, to czy towarzyszyła jej też
kulturalna. Symboliczne dla mnie było Pańskie wystąpienie
w Nybrokajen, na koncercie z okazji dziewięćdziesiątej
rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości, gdy
zapowiedział Pan występ polsko-szwedzkiego duetu prezentującego
muzykę progresywną, nie graną na ogół na
oficjalnych państwowych imprezach, chociaż opartą na
klasyce, bo przecież to był głównie Chopin. Czy to symbol
nowego podejścia w dziedzinie wymiany kulturalnej?
MC: Zastanawialiśmy się nad częścią artystyczną imprezy i miałem,
przyznam, pewne wątpliwości, ale postanowiliśmy zmienić
konwencję i pokazać, że, mimo przywiązania do tradycji,
Polska patrzy w przyszłość, że jesteśmy otwarci na nowe, że
nowa Polska jest też w muzyce a przy okazji, symbolicznie,
pokazaliśmy polsko-szwedzką wspólnotę artystyczną, jeśli tak
można powiedzieć, w osobach panów Leszka Możdżera i Larsa
Danielssona grających w duecie.
Reformujemy promocję kultury polskiej w Szwecji. Wiąże
się to z metamorfozą, jaką przechodzi Instytut Polski w
Sztokholmie, aby w inny sposób, bardziej bezpośredni, dotrzeć
do publiczności szwedzkiej. Odchodzimy natomiast od
koncepcji polskiego domu. Jest to związane między innymi z
faktem, że nowi imigranci polscy przybyli do Szwecji już po
przystąpieniu Polski do UE mają inne oczekiwania i potrzeby.
ZB: Co jest najważniejsze w gospodarczych stosunkach
polsko-szwedzkich?
MC: Najważniejsze dzisiaj jest wykorzystanie szwedzkiego potencjału
w modernizacji naszego kraju. W Polsce nie ma jeszcze
świadomości, jak wiele moglibyśmy skorzystać w tym zakresie.
W sektorze energetycznym, na przykład, Szwecja jest na
20
ZB: En händelse i vilken ambassadören deltog i egenskap av biträdande
ambassadör i polska EU-representationen i Bryssel…
MC: …som en av fl era. Jag har ålagt mig själv att under min tid
som ambassadör varje år i maj högtidlighålla minnet av denna händelse.
I maj detta år organiserade vi tillsammans med Södertörns
Universitet, Jagiellonska Universitetet och Europeiska Strategicentrum
DemosEuropa en stor konferens i Stockholm under
titeln From borders in space to borders in the minds. Avsikten
var att visa att Europa visserligen enas politiskt och ekonomiskt
men att de mentala gränsdragningarna inte försvinner
lika fort.
Tidigare organiserade vi konferenser om EU-utvidgningens
implikationer som var mycket givande även för gamla EU-medlemmar.
Minnet genererar integrationsimpulser. Om de uteblir
börjar Europa gå tillbaka.
ZB: Om man skulle drista sig att tala om en viss polsk politisk
expansion i Sverige, har den i så fall även följts av en kulturell
dito? Det fanns för mig något symboliskt i ambassadörens
framträdande under konserten till minnet av 90:e årsdagen
av Polens självständighet vid påannonseringen av den polsksvenska
duon som spelar musik i modern tappning även om
den baseras på klassisk musik, i det här fallet huvudsakligen
Chopin. Är det ett tecken på ett nytt förhållningssätt inom
kulturutbytet?
MC: Vi funderade mycket över den konstnärliga delen av ceremonin
och jag erkänner att jag hade vissa betänkligheter, men
vi bestämde oss för att bryta konventionen och visa att vi trots
att vi är trogna våra traditioner också kan öppna oss för det
nya, att det nya Polen också fi nns i musiken, och passade på
att bildligt visa på polsk-svensk gemenskap i konsten, om man
så får säga, i egenskap av duon bestående av herrarna Leszek
Mozdzer och Lars Danielsson.
Vi håller på att reformera lanseringen av polsk kultur i Sverige.
Det hör samman med Polska Kulturinstitutets pågående omvandling
i Stockolm, som syftar till att hitta en annan och mera
direkt väg till den svenska publiken. Men vi håller på att överge
iden om ett polskt kulturhus. Det sammanfaller med det faktum
att polska immigranter i Sverige efter EU-inträdet har andra
behov och förväntningar.
ZB: Vad är viktigast när det gäller de ekonomiska relationerna
mellan Polen och Sverige?
MC: Viktigast idag är att dra nytta av Sveriges potential i moderniseringen
av vårt land. I Polen saknas ännu insikten om hur mycket
vi kan vinna på detta område. Till exempel inom energisektorn
befi nner sig Sverige på en helt annan nivå, här fi nns fungerande
systemlösningar som vi inte har i Polen, och som vi inte har varit
mogna att införa, inte heller mentalt: jag menar att förutom nya
teknologier fi nns också energisparande och energieff ektivitet.
Jak tänker också på något större och viktigare som går utöver
det ekonomiska samarbetet: om att i Polen bygga ett samhälle
som vilar på konsensus. Här kan man lära av svenska erfarenheter
av att skapa konsensus i samhället kring för landet mest angelägna
frågor. I Polen befi nner vi oss fortfarande i en tidig fas
av medborgarsamhälle. Vår demokrati är bara 19 år gammal. Vi
är som en tonåring som genomgår en stormig period av väx