Symbol Polski, wolności i zjednoczonej Europy - Suecia Polonia
Symbol Polski, wolności i zjednoczonej Europy - Suecia Polonia
Symbol Polski, wolności i zjednoczonej Europy - Suecia Polonia
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
życie codzienne i artystyczne Y vardag & kulturevenemang<br />
Världens dokumentära klenoder<br />
Andrzej Bart<br />
Festivalen öppnas med Pol-in (som berättar om judiska samhällen<br />
i före krigets Polen) – en polsk-tysk samproduktion och den<br />
senaste dokumentären Radegast med manus av den polske<br />
författaren Andrzej Bart och i regi av Borys Lankosz. Radegast är<br />
en unik dokumentär om Łódź getto och Juderåtes ledare Chaim<br />
Rumkowski. Filmen är en av de mest omskakande anklagelserna<br />
mot Europa för dess roll i Förintelsen av polska och europeiska<br />
judar.<br />
Ukrainska The living berättar om en relativt mindre känd, tragisk<br />
episod i Ukrainas historia – 1930-talets stora svältkatastrof. För<br />
en kort tid sedan uppmärksammades i Ukraina 75-årsminnet av<br />
dessa tragiska händelser, vilket föranledde arga reaktioner från<br />
Moskva.<br />
Wiktar Daszuk Femida<br />
27<br />
Sergiey Bukovsky The living<br />
Utalentowana reżyserka Jolanta Dylewska potrafiła prostymi<br />
zabiegami wspaniale ożywić statyczne obrazy, na przykład:<br />
pokazuje dawne domy żydowskie w Kałuszynie, jak wyglądają<br />
one dzisiaj, jest ładny słoneczny dzień, widzimy rytmicznie<br />
kolejne okiennice, drzwi a zza kadru Piotr Fronczewski czyta<br />
pogodnym głosem, kto tam przed wojną mieszkał (w wersji<br />
niemieckiej robi to Hanna Schygulla).<br />
W Polinie są więc owe archiwalne amatorskie filmy, zdjęcia<br />
żydowskich miasteczek z dnia dzisiejszego i rozmowy z ich<br />
mieszkańcami – Polakami, którzy dobrze pamietają swoich<br />
sąsiadów sprzed sześćdziesięciu lat.<br />
Któregoś dnia Żydzi zniknęli – opowiada starszy mężczyzna z<br />
Kałuszyna – pomyślałem sobie wtedy: Jezus, Maria, kto będzie<br />
teraz konie kuł, szył ubrania, piekł chleb, grał na weselach, kto<br />
będzie to wszystko robił? Wiedział, że jakiś świat właśnie się<br />
skończył i wyraził swoje uczucie pustki tak, jak umiał. Kobiety<br />
opowiadają o żalu po wywiezionych żydowskich sąsiadach<br />
bardziej bezpośrednio, wspominając raczej zabawy i wspólne<br />
lekcje w szkole niż więzy gospodarcze. W Kałuszynie i wielu<br />
innych miasteczkach, zamieszkałych przed wojną często w<br />
kilkudziesięciu procentach przez Żydów, jest do dzisiaj sporo<br />
ludzi rozpamiętujących los wymordowanych sąsiadów. Na<br />
wspomnienie o ofi arach wciąż płyną łzy. Film jest ilustracją<br />
wspomnianej na wstępie legendy. Ilustracją przejmującą ze<br />
względu na naszą wiedzę, co stało się później. Realizatorzy<br />
pokazują roześmianą rodzinę żydowską, głos zza kadru
Change language