DERNEKLERİN ÜLKE EKONOMİSİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ

emeklerinin karşılığı olan miktarlar emek gelirlerini; emeğin herhangi bir iştirakini
içermeyen faiz, rant ve kâr, mülk gelirlerini meydana getirir.
Milli gelirin çeşitli sosyal sınıflar arasında nasıl dağıldığını araştırmak
istiyorsak, iktisat ilminde kullanılan gelir dağılımı kavramları içinde bu amaca en
uygun olan, fonksiyonel gelir dağılımıdır. Buna rağmen, kabul etmek gerekir ki,
fonksiyonel gelir dağılımı ile çeşitli sosyal tabakaların milli gelirden aldıkları
payları ancak kaba hatları ile gösterebiliriz. Çünkü sosyal tabakalaşma
fonksiyonel dağılımın dörtlü sınıflandırmasının kapsamına giremeyecek kadar
karmaşıktır. Zira bu sınıflandırmaya göre küçük çiftçi ile büyük çiftçi, küçük
tüccarla büyük tüccar, memurla, sanayi ve tarım işçileri arasında fark yoktur.
Kaldı ki, sosyolojik bakımdan sosyal gruplar, sadece elde edilen gelirin
kaynağına göre tanımlanmaz. Nitekim büyük bir şirketin direktörü emek gelirli
olduğu için fonksiyonel dağılıma göre ücretli sınıftan olması gerektiği halde,
sosyolojik bakımdan işçi sınıfından sayılmaz.
d) Kişisel gelir dağılımı: Kişisel gelir dağılımı gelirin nasıl, nerede, ne
yaparak elde edildiğini değil, sadece bireylerin veya tüketici birimlerinin belirli bir
süre boyunca elde ettikleri gelir miktarlarını göz önünde tutar. Onun için,
bireylerarası gelir eşitsizlikleri araştırılmak isteniyorsa, kişisel gelir dağılımı
kavramına başvurulur.
Ücretler milli gelirin % şu kadarını, faiz, rant ve kârlar % bu kadarını
meydana getiriyor dediğimizde fonksiyonel gelir dağılımı bahis konusudur.
Toplumda ne kadar ücretli, ne kadar rantçı bulunduğunu da bu dağılım biçimi
belirtmez; ayrıca, bir ailenin yıllık gelirinde hem ücret, hem rant, hem faiz, hem de
kâr bir arada bulunabileceği için fonksiyonel gelir dağılımı bireylerarası gelir
farklarını göstermez. Buna karşın, Türkiye'de yaşayan fertlerin şu kadarı, şu
miktarda gelir elde ediyorlar veya bu kadarı milli gelirin % şu kadarını ele
geçiriyorlar dersek, bu dağılım şekli kişisel gelir dağılımıdır. Bu gelir dağılımı
sayesinde tüketici gruplar arasındaki dengesizlikleri saptamak mümkündür.
Bütün bu gelir dağılımı çeşitleri ayrı ayrı yönlerden önem taşır. Memleketin
az gelişmiş bölgeleri bizi özel olarak ilgilendiriyorsa coğrafi, farklı sektörlerin milli
gelir içindeki yerini ve gelişmesini inceleyeceksek sektörlerarası, sosyal grupların
55