DERNEKLERİN ÜLKE EKONOMİSİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ
DERNEKLERİN ÜLKE EKONOMİSİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ
DERNEKLERİN ÜLKE EKONOMİSİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
yönünden daha zengin ve çalışma yönünden daha uygun koşullar arz eden<br />
ılıman iklime sahip kuzey yarım kürede ekonomik gelişme sağlanırken, bu<br />
olanaklara sahip olmayan güney yarım kürede ekonomik gelişme<br />
sağlanamamıştır. Güney yarım küredeki geri kalmışlığın altında yatan nedenler<br />
içinde birinci derecede, doğal kaynakların fakirliği (tarım için elverişsiz iklim,<br />
yetersiz bitki örtüsü, hayvancılık için yeterli olmayan coğrafi koşullar ve hatta<br />
yetersiz yer altı kaynakları) gösterilmektedir.<br />
İktisadi kalkınmanın başlangıç dönemlerinde kalkınmayı sınırlayıcı bir<br />
etken olan doğal kaynakların elverişsizliği, ekonomisi belirli bir gelişmişlik<br />
düzeyine erişmiş olan ülkelerde olumsuz özelliğini kaybetmektedir. Bu duruma<br />
ülkemizde Güneydoğu Anadolu'yu örnek gösterebiliriz. Tarımsal üretim yönünden<br />
hiç de elverişli olmayan Harran ovasının GAP projesiyle sulama olanaklarına<br />
kavuşması sonucunda bölgenin sahip olduğu üretim potansiyeli onlarca kat<br />
artacaktır. Bu da az gelişmişlikten kurtulmada, sermaye birikiminin ne denli<br />
önemli olduğunu göstermektedir.<br />
d) Yetersiz Sermaye Birikimi<br />
Ekonomik kalkınma için son derece etkili olan bir diğer faktör üretim<br />
esnasında emeğin verimliliğini artıran sermaye mallarıdır. Oysa gelişmekte olan<br />
ülkelerde, sermaye birikimi yeterince sağlanamamıştır. Çalışan kişi başına düşen<br />
sermaye mallarının miktarının çok mütevazı olduğu bu ülkelerde, çalışan kişi<br />
başına verimlilik çok düşüktür. İktisadi kalkınma için her şeyden önce emek<br />
yoğun üretim teknolojisinden kapital yoğun üretim teknolojisine geçişi sağlayacak<br />
sermaye birikiminin gerçekleşmesi gerekmektedir. Ancak gelişmekte olan<br />
ülkelerde sermaye birikimi için gerekli yatırımların kaynağını oluşturan tasarruflar<br />
yetersiz olduğundan, sermaye birikimini sağlamak mümkün olamamaktadır.<br />
Emeğin verimliliğini artıran sermaye malları, sosyal sabit sermaye ve özel<br />
sermaye malları olarak ikiye ayrılır. Her iki grup sermaye mallarının<br />
çoğaltılmasının güçlükleri şöyledir.<br />
- Sosyal sabit sermaye; Bir ülkede emeğin verimliliğini artıran sermaye<br />
mallarının önemli bir kısmı devlet tarafından gerçekleştirilir. Kısaca, yol, köprü,<br />
baraj, liman, enerji tesisleri, eğitim ve sağlık kurumları v.b. yatırımları kapsayan<br />
87
Change language