DERNEKLERİN ÜLKE EKONOMİSİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ
DERNEKLERİN ÜLKE EKONOMİSİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ
DERNEKLERİN ÜLKE EKONOMİSİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
karşın çalışmak istemeyen iradi işsizler vardır. Bu işsizlik türlerine “gizli işsizlik-<br />
açık işsizlik” ve “iradi işsizlik-gayri iradi işsizlik” denilmektedir.<br />
i) Gizli işsizlik ve Açık işsizlik<br />
Daha önce işsizlik tanımı yapılırken, “cari ücret düzeyinde çalışmak<br />
istedikleri halde iş bulamayan kişilerin” işsiz olduğu belirtilmişti. Bu şekilde<br />
ekonomide iş arayan kişilerin olması halinde söz konusu olan işsizliğe açık<br />
işsizlik denir. Bir ülkedeki işsizlik oranı belirlenirken de, o ekonomide iş<br />
arayanların sayısı, yani açık işsizler, esas alınır.<br />
Oysa bazen bir ekonomide hesaplanan işsizlik oranı, gerçek işsizlik<br />
oranının çok altındadır. Geleneksel tarım sektörü, kamu iktisadi teşebbüsleri ve<br />
küçük aile işletmeleri başta olmak üzere bazı alanlarda, gereğinden fazla işgücü<br />
çalışır. Çalışanların bir kısmı, işten alınsa ya da işten ayrılsa, toplam üretimde<br />
hiç bir değişiklik olmaz. İşte, bu şekilde marjinal verimliliği sıfır olan, çalışır<br />
göründüğü halde toplam üretime hiç bir katkısı olmayan işgücüne gizli işsiz<br />
denilmektedir.<br />
Genellikle az gelişmiş ülkelerde görülen gizli işsizlik olgusunun nedeni, bu<br />
ülkelerde yüksek nüfus artış oranına karşın, sermaye birikiminin yeterli olmaması<br />
nedeniyle, istihdam alanlarının sınırlı olmasıdır. Artan nüfusun iş bulma<br />
olanaklarının sınırlılığı, tarımda ve tarım dışındaki küçük aile işletmelerinde,<br />
gereğinden fazla kişinin birikmesine neden olmaktadır. Bazen dört kişinin<br />
çalışacağı bir işletmede yedi, sekiz kişi çalışmaktadır. Kuşkusuz bu sekiz kişinin<br />
sekizi de çalışır gözüktüğünden, kimin gizli işsiz olduğunu belirlemeye olanak<br />
yoktur. Ancak bunların dördü işten ayrıldığında bile, aynı üretimi gerçekleştirmek<br />
mümkün olacaktır.<br />
ii) İradi işsizlik - Gayri iradi işsizlik<br />
İşsizler, cari ücret düzeyinde çalışma olanaklarının olup olmamasına<br />
göre, iradi işsiz ve gayri iradi işsiz şeklinde ikiye ayrılır.<br />
İradi İşsizlik (Gönüllü İşsizlik)<br />
Yetişkin kişilerin cari ücret düzeyinde çalışma olanaklarına sahip<br />
olmalarına karşın, çeşitli nedenlerle çalışmak istemeyip, işsiz duruma düşmeleri<br />
sonucunda söz konusu olan işsizliğe iradi işsizlik denir. İradi işsizliğin nedeni,<br />
67