Derektaniw kk
Derektaniw kk
Derektaniw kk
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Strabon o`zinin` G`GeografiyaG` degen miynetinde Egipettin` ta`biyati,<br />
xojalig`i, xalqinin` turmisi, Nil da`r`yasi boyindag`i xaliqtin` ka`sibin jazadi.<br />
Strabon miyneti Egipet xalqinin` turmisin, Egipettin` qon`sisi Afrika xalqi menen<br />
salistirip u`yreniwge bahali miynet boladi. Strabon Egipettin` en` u`lken qalalari,<br />
arxitekturaliq estelikleri. qon`si eller menen baylanislarin jazadi.<br />
Plutarx traktati G`Ob Iside ha`m OsirsindiG`, Egipet jazba tekstleri bo`lek-<br />
bo`lek beriledi. Bul traktatta Egipotolg G.Partaya ha`m T.Xopfnerler ta`repinen<br />
basilip shig`arildi.<br />
Fukidid, Isokrat, Platon, Aristotel`, Aristofan, t.b. grek avtorlari Egipet<br />
tariyxi, xojalig`i, dini, ma`deniyati haqqinda mag`liwmat beredi.<br />
Latin avtorlari Pliniya Starshiy (I a`sir) o`zinin` G`Estestvennaya istoriyaG`<br />
degen miynetinde Egipettin` ekonomikasi, ta`biyati haqqinda mag`liwmat beredi.<br />
I-II a`sirlerdegi Tatsittin` tariyxiy miynetinde a`yyemgi Egipettin` bir qansha<br />
tariyxiy arxitekturaliq estelikleri so`z etiledi. Ja`nede Fiva qala qarabaxanasinan<br />
tabilg`an a`yyemgi jaziwlar, xramdag`i su`wret syujetleri aytiladi. Tariyxshi<br />
Egipettin` basip aliwshiliq atlanislarin so`z etedi.<br />
IV a`sirde jasag`an Rim tariyxshisi Ammian Martsellin G`TariyxG` degen<br />
kitabinda Fiva qalasi, a`yyemgi Egipet jaziwlari ha`m ma`deniyati haqqinda so`z<br />
etiledi. Egipet haqqinda ko`pg`ana derekler bizin` da`wirimizge kelip jetpegen.<br />
Ma`selen, Miletli Gekaten (b.e.sh. VI a`sir) Abderli Gekaten (b.e.sh. IV a`sir)<br />
lerdin` jazg`an kitaplari saqlanbag`an. Biraq bul eki tariyxshilardin` miynetlerinen<br />
Geradot ha`m Diodotlar paydalandi. Manefonnin` G`Egipet tariyxiG` kitabinan<br />
u`zindi mag`liwmatlar kelip jetken. Bunda Evreylerdin` Egipetke kelgeni jaziladi.<br />
Bul miynet Aleksandriykiy kitapxanada saqlanbaqta. Manefon Egipet tariyxin<br />
30 da`wireg bo`ledi. Onin` jazg`an G`Egipet tariyxiG` 3 tomnan ibarat bolip, I<br />
tomi 1-20 dinastiya tariyxina, 2-7 dinastiya, 3-11 dinastiya tariyxina<br />
bag`ishlang`an. Manefonnin` miyneti Egipet tariyxi ushin bahali bolip, b.e.sh. III<br />
min`inshi jillardan, b.e.sh. I min`inshi jillarg`a shekemgi da`wirlerdegi waqiyalardi<br />
so`z etedi. A`yyemgi Egipet tariyxin u`yreniw boyinsha 1881-jili Kairda frantsuz<br />
arxeologiyaliq instituti sho`lkemlestirildi ha`m ol 100 jil dawaminda isleydi.<br />
10