Derektaniw kk

A`yyemgi Araviya tariyxi boyinsha tariyxiy derekler b.e.sh. I min`inshi
a`sirden eramizdin` IV a`sirine shekem:
1. Epigrafiyaliq materiallar. 2. Arxeologiyaliq materiallar.
3. Antik tariyxshilar miynetleri. Bolip bo`linedi.
1. Epigrafiyaliq materiallar tasqa, bronza ha`m keramikalarg`a jazilg`an.
Ha`zir 5000 day hu`jjetler saqlang`an. O`zinin` mazmuni boyinsha qubla Araviya
hu`jjetleri bir neshe toparlarg`a bo`linedi. Ma`mleketlik hu`jjet: bug`an ukazlar,
nizam materiallari, a`skeriy jag`day, ishki siyasiy jag`daylar, qurilis jumislari,
suwg`ariw tarawlari kiredi.
A`yyemgi Araviya jaziwlarin K. Nibur, J.Galevi, J.Rikmans, A.Faxriler
izertlep, 1983-jili Hoo degen jaziwdi Vadi-Xadramaut tekserip izertledi. Bular
Araviya tariyxi boyinsha qisqasha mag`liwmat beredi.
2. A`yyemgi Araviya tariyxi tuwrali qalalarda, saraylarda, xramlarda
saqlang`an materialliq ma`deniyat, keramika, suwg`ariw tarawlari, bezeniw zatlari
beredi.
Arxeologiyaliq qazip izertlewler arqa-batis Araviya, arqa-shig`is Siriya,
qubla Palestina, Umm-al-Amad jerlerinde alip barildi.
Nemets arxeologlari ha`m Amerika alimlari Marib, San qalalarinda
mzertlew jumislarin alip bardi.
Katabane qala qarabaxanasinan b.e.sh. IX-I a`sirlerge tiyisli ja`miyetlik
orinlar, xramlar, nekropollar, skul`pturalar, rel`efli tas mu`sinleri tabilg`an.
Araviya xalqinin` tariyxina tiyisli jaziw ha`m ko`p g`ana arxeologiyaliq
mag`liwmatlar Nemets muzeylerinde, Britan, Rim, Stambul, Metropoliten
muzeylerinde saqlanbaqta.
Araviya haqqinda, Shig`is xaliqlari tariyxinda qisqasha derekler, u`zindi
hu`jjetler saqlanbaqta. B.e.sh. X-a`sirde Bibliya kitabi, Salomon patsha waqtinda,
arib, kadrey, nabaten, qa`wimlerinin` Palestinadan Araviyag`a migratsiyasi
jaziladi.
42