Derektaniw kk

Karimov I. G`Tarixiy xotirasiz kelejak ywqG` T., 1998.
Arrian G`Poxod AleksandraG` M-L., 1962.
Afrasiab vip-1. T., 1969.
Bartol`d V.V. G`Turkistan v epoxu mongolskogo nashestviyaG` Soch. T. I. M.,
1963.
Damdamaev M.A. G`Iran pri pervix AxamenidovG` M., 1963.
Drevnie avtori o Sredney Azii (VI v.do.n.e. III v.n.e.) xrestomatiya pod.red. L.V.
Bajenova. T., 1940.
Ja`ha`n tariyxindag`i qurilislardi, olardin` ayirim tariyxin, jag`daylarin,
waqiyalardi dereksiz u`yreniw mu`mkin emes. Tariyxiy derekler arqali a`yyemgi
du`n`ya tariyxi, orta a`sirler tariyxi, sonin` menen birge Shig`is xaliqlari tariyxi
jazilg`an. Shig`is xaliqlarinin` a`yyemgi tariyxinin` istoriyagrafiyasi jas pa`nler
qatarina jatadi. A`yyemgi Shig`is xaliqlari tariyxin u`yreniwge, Jaqin Shig`is
xaliqlari jazba tariyxina Bibliyadag`i jaziwlar ta`sir jasadi. Shig`is xaliqlar tariyxin
jaziwg`a Jaqin Shig`is ellerinde, Orta Aziyada alip barilg`an arxeologiyaliq qazip
izertlewler ko`p mag`liwmatlar berdi. A`sirese V a`sirde jasap o`tken Geradottin`
G`TariyxG`i miynetleri, Ktesi Knidskiydin` G`Persiya tariyxiG`, G`Qitay
jilnamalariG`, Sim Tsyan miynetleri ha`m Polivey shig`armalari Shig`is xaliqlari
tariyxi haqqinda ko`p u`zindi mag`liwmatlar beredi. Bulardan basqa taslarg`a
oyilip jazilg`an jaziwlar, G`PiramidaG`dag`i tekstler, G`Gilgamesh haqqinda
eposG`, yamasa G`Xammurappi nizamlariG` bahali derekler esaplanadi. Shig`is
xaliqlari tariyxi haqqinda jazilg`an ha`r qiyli mag`liwmatlar, ertekler, eposlar,
da`stanlar ko`p mag`liwmatlar beredi. Ma`selen: Kadesh janindag`i Egipetlilerdin`
sawashin Ramses II sarayindag`i adamlar jazadi. Bunda Egipet a`skerlerinin`
qamalda qalg`an awir jag`dayi, ekinshiden qamaldan qutiliw ushin faraon
Ramsestin` o`zinin` basshiliq etip qaharmanlarsha gu`resi, Amun qudayinin`
Egipetlilerge bergen ja`rdemi sebepli dushpanlardi jen`iwi haqqinda mag`liwmat
aliwg`a boladi.
44