Ekber ONUK - Savunma Sanayii Müsteşarlığı

Sürdürülebilirlik ve Rekabetçilik
OACE temel olarak açık standartlara dayalı,
katmanlı bir mimariyi esas almaktadır. OACE
standardı Ağustos 2004’te iki cilt şeklinde
yayınlanmıştır. Birinci cilt olan “OACE Standards
and Technologies” dokümanında en alt
katmandan itibaren yukarıya doğru kullanılabilecek
standartlara dayalı ürünler tanımlanmaktadır
(Şekil-3.1). Önerilen mimarinin en
temel öğesi olan dağıtım ara katmanı için
Nesne Yönetim Grubu (Object Management
Group) tarafından standartları belirlenen Veri
Dağıtım Servisi (Data Distribution Service)
önerilmektedir.
Şekil - 3 - 1: OACE Mimarisi
OACE standardına göre farklı açık sistem
tanımlarından elde edilen açık sistem
nitelikleri aşağıda sıralanmıştır:
Uluslararası kabul görmüş, açık standartlara
dayanılması.
Alt sistem/firma özel standartlarından kaçınılarak
uluslararası kabul görmüş açık standartlara
uyulması, sistemin daha rahat
genişleyebilmesine ve bakım masraflarının
azalmasına olanak verecek ve tek kaynak
bağımlılığını ortadan kaldıracaktır.
Referans alınan temel sistem mimarisi olarak,
Amerikan Deniz Kuvvetlerinin Naval Surface
Warfare Center, Dahlgren birimince geliştirilen
OACE kullanılacaktır.
“OACE Technologies and Standards” cildinde
gemi savaş yönetim sistemleri için kullanılabilecek
standartlar açıklanmaktadır: Standart
ara yüzlerin benimsenmesi, Birden fazla
kaynaktan (Yüklenici, Satıcı) temin edilebilecek,
Hazır Ticari Ürünler’in kullanılması,
Minimum entegrasyon ile ortak çalışabilirlik,
Katmanlı yapı, Kolayca ölçeklendirilebilme
(scalability) ve yükseltilebilme (upgradability),
Taşınabilirlik, Dağıtılmış mimari (Distributed
Processing) yapısı, Hataya dayanıklı mimari,
Paylaşılmış kaynak yönetimi, Uygulamaların
Kendinden Enstrümantasyonu.
Ara katmanlı açık bir mimari, işletim sistemi ve
bilgisayarların değişmesi durumunda uygulama
yazılımlarının en az seviyede etkilenmesini
sağlayacaktır. Yalnız, burada dikkat edilecek
husus, kullanılacak ara katmanın da standartlara
uygun olması ve birden fazla üretici
tarafından desteklenebilmesi ihtiyacıdır.
Standartlara dayalı ara katman ürünü kullanımı
farklı firmalar tarafından geliştirilen ürünlerin
kolaylıkla entegre edilebilmesini sağlamaktadır.
Bu anlayış ayrıca bir proje için geliştirilen
yazılım modüllerinin başka projelerde de
yeniden kullanılabilir (reuse) olmasını sağlayacaktır.
Bu tür mimarilerin diğer önemli parçalarından
biri olan Kaynak Yöneticisi (Resource
Management) (ya da sistem yönetimi) dağıtık
ortamdaki bilgisayarların, veri ağının ve
uygulama yazılımlarının yönetimini ve
izlenebilmesini sağlamaktadır.
Konsol yazılımlarının mimarisini şekillendirmek
üzere geliştirilecek altyapı komuta kontrol
konsol yazılımları için ortak bir kullanıcı ara
yüzü mimarisi ve servisleri sunmaktadır.
Bu özellikler değerlendirildiğinde, Hazır Ticari
Ürün kullanımı, Donanım teknolojilerinin
değişimlerinden etkilenmeyen (platform free)
veya kolayca adapte edilebilen mimari, basit
insan makine ara yüzü, ölçeklenebilir yapı ve
ticari/askeri standartlara uygunluk gibi öne
çıkan özelliklerin Hazır Ticari Ürün kullanımı ve
Yeniden Kullanım kavramı ile Ürün Hattı
Uygulaması kavramını destekler kavramlar
olduğunu görmekteyiz.
Su üstü platformlarında Savaş Yönetim Sistemi
geliştirmesinin milli imkânlarla yapılması
durumunda, bu Hazır Ticari Ürün ve Ürün Hattı
Uygulaması kavramının uygulama alanı
bulacağı düşünülmektedir bu husus detaylı
olarak ilerleyen maddelerde irdelenecektir.
3-1-2 Milli imkanlarla savaş yönetim sistemi
geliştirilmesi kapsamında yeniden
kullanılabilecek yetenekler
Türk Savunma Sanayii tarafından Savaş
Yönetim Sistemi çalışmalarına yönelik altyapı
oluşturulması çalışmaları, Savunma Sanayii
Müsteşarlığı tarafından Gemi Entegre Savaş
İdare Sistemi (GENESİS) Modernizasyonu
Projesi Kapsamında başlatılmıştır.
Proje kapsamında Savaş Yönetim Sistemi
operatör konsolları, Taktik Konsollar, Altsistem
entegrasyon birimleri (SIU), ara katman
yazılımı, uygulama yazılımları ve konsol
yazılımlarının Türk Savunma Sanayiine açılması
konusundaki sözleşme, Savunma Sanayii
Müsteşarlığı ile HAVELSAN A.Ş. arasında Aralık
2004’te imzalanmıştır.
GENESİS Sözleşmesi kapsamında Savaş
Yönetim Sistemi donanım öğelerinin tasarımdan
üretime kadar geçen sürecinin yerli
firmalar tarafından yapılması öngörülmüştür.
Aynı zamanda, Savaş Yönetim Sisteminin
platformdan bağımsız hale getirilmesi, ara
katmanın bakım idamesi ve ilave yetenek
kazandırılması konusunda yerli firmalara
yetenek kazandırılması planlanmıştır. Ayrıca,
hâlihazırda yerli savunma sanayimiz bünyesinde
çeşitli firmaların, platform bağımsızlığını
sağlamak amacıyla tasarlanmış Veri Dağıtım
Servisi uyumlu ara katman çalışmalarını
sürdürdükleri bilinmektedir.
Veri Dağıtım Servisi alanında da en başarılı
uygulamayı HAVELSAN gerçekleştirmiş ve
Gemi Veri Dağıtım Sistemi (GVDS) adı verilen
özgün ürünü ile MİLGEM sınıfı gemilerin bu
ihtiyacını tamamen yerli olarak karşılamayı
başarmıştır. Ayrıca mükemmel bir yeniden
kullanım (re-use) ve ürün hattı uygulaması
örneği olarak, aynı sistemin daha basit bir
versiyonunu, Gemi Bilgi Dağıtım Sistemi
(GBDS) adı altında Yeni Tip Karakol Botu (YTKB)
projesine de uygulamıştır. Bu ürün hattının
yakın gelecekteki üyeleri, 2 adet LST ve 1 adet
LPD tipi gemiler için sağlanacak bilgi dağıtım
sistemleri ile Yeni Tip Denizaltı Projesi (YTDP)
için geliştirilecek Seyir Bilgi Yönetim Merkezi
(NDMC) olacaktır.
Sonuç ve Değerlendirme
Benzer harekat ihtiyaçlarını karşılayan savunma
ürünlerinin, tedarikçilerin farklı isterlerine
göre ve askeri standartlara uygun olarak