Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Sanat</strong> <strong>Cephesi</strong> ✩<br />
Kendisinin vazgeçilmez ve her fleyin merkezinde gören insanlar; talihsiz<br />
bir kaderi yaflar. Umutsuzlu¤u k›ran olur kavurur bedenini. Kavrulan bedende<br />
bilinç dumura u¤rar. Bilinci dumura u¤rayan insan, yaflad›¤› felâketin “kendisine<br />
özel” bir felâket olmad›¤› yan›lsamas› yaflar. Sar›l›r söze, uyar›r insanl›¤›,<br />
felâket yafl›yoruz diye feryat eder. Kendi yaflad›¤› depremin ve susuzlu¤un,<br />
toplumun tüm hücrelerine s›zd›¤›n› varsayan insan; “umutsuz bir toplulu¤un<br />
parças› oldu¤unu varsayarak” yaln›zlaflmad›¤› kan›s›yla kendini avutur bir süre.<br />
Ancak, gerçeklik, avuntu iksirini dökünce yere; kaç›n›lmaz son gelir. Depremin<br />
yaln›zca kendine ait oldu¤unu gören insan bu ac›ya katlanamaz; kendine<br />
yabanc›lafl›r. Yaln›zl›¤›n ayaz›nda donar kal›r. Herkesin de, kendisi gibi oldu¤u<br />
varsay›m› üzerinden, hastal›kl› vasf›n› aklayan insan, kendi yalan›n› da<br />
gerçek sayacak kadar travma hali içerisindedir. Bu travma; bireyin beynini kemiren<br />
kurdun, onu ç›ld›rma noktas›na götürmesinin kofluludur.<br />
<strong>Sanat</strong> eseri yaratmak insana iliflkin bir eylemdir ve her insan koflullar ve<br />
ortam kendine sanat eseri yaratma olana¤› tan›yorsa, yarat› eylemine girer.<br />
Bir insan fliir yaz›yor ve kendisine flair diyorsa; bu eyleme ve adland›rmaya<br />
ipotek koymak erkçiliktir. “Önüne gelen fliir yaz›yor, resim yap›yor” cümlesi,<br />
küçükburjuva elitleri ele veren bir cümledir. ‹nsanlar›n sanat eylemleri ile<br />
iliflkili olarak kimli¤ini nitelendirmesine öfke kusan bu baylar; kariyer hayat›nda,<br />
herhangi bir fizik, kimya, matematik önermesine imza atmam›fl ve yaln›zca<br />
bilgi aktarma ifli yapan profesörlerin, ö¤retmenlerin, kendilerini, “fizikçi,<br />
kimyac›, matematikçi” ilan etmesine; edebiyat ö¤retmenlerinin kendilerini<br />
edebiyatç› olarak tan›mlamas›na ses ç›karmazlar. Niye? Çünkü bu profesörlere,<br />
edebiyatç›lara unvan veren devlet kurumlar›d›r ve bu zatlar›n titrleri<br />
devletin verdi¤i diplomalarla onaylanm›flt›r. Devletin bir kurumu, unvan verirse;<br />
karfl›s›nda sus pus olunur. E¤er bugün, kimin sanatç› olup, kimin sanatç›<br />
olmad›¤›na fetva veren zatlara, devlet yetki mührü verse; bu zatlar›n, kimin<br />
sanatç› olup olmad›¤›na karar verme konusunda, ellerindeki cetveli, komiser<br />
ifltah›yla kullanacaklar› aç›kt›r.<br />
Bu zatlar›n bilinçaltlar›nda yatan kurgular›n› bir kenara b›rak›rsak; fetvac›<br />
baylar›n kar›n a¤r›s›na ve belleklerini kuflatan benmerkezcili¤ine karfl›,<br />
inatla kendini dayatan gerçek durum fludur: Her insan›n az ya da çok ölçekte<br />
ama mutlaka yarat› yetene¤i vard›r. Bu yetene¤in gelifltirilmesi veya körelmesi<br />
bireyin olanaklara sahip olup olmamas›yla ilintilidir. Hiç kimsenin, bir baflka<br />
insan›n yarat› yetene¤ini kullanma sürecinde ataca¤› ad›mlara müdahale<br />
etme hakk› yoktur. <strong>Sanat</strong> eseri yaratma, insana iliflkin, do¤al bir eylemdir ve<br />
her insan sanat eseri yaratma potansiyeline sahiptir. Bu ola¤an, anlafl›l›r ve<br />
basit durumun üzerini örterek, sanat eseri yaratma eylemini ulafl›lmaz ilan<br />
eden bir zat; her insan›n yapabilece¤i bir fleyi, kimsenin yapamayaca¤› ifl de-<br />
11
Change language