Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
✩ <strong>Sanat</strong> <strong>Cephesi</strong><br />
ard›ndan yükselen ve kendini bulan Devrimci Hareket ve sonra 12 Eylül’ün<br />
yaratt›¤› travma… Kürt olmaktan kaynaklanan bar›flamama hali ve daha<br />
eski tarihe sahip Alevi kimli¤e etkisi nedir?<br />
H. K.: E¤er az›nl›k gruba aitseniz, bu dünyan›n neresinde olursa olsun,<br />
hangi ülkede bulunursan›z bulunun, ac› önce gelip sizi bulur. Sizin kurtar›c›-<br />
n›z›n dahi bazen kurban› haline gelebilirsiniz. Çünkü al›flam›yorsunuz, ayk›-<br />
r›s›n›z, hâkim güç yönetmek için yeni bir yönetime ihtiyaç duyar, iç hainsiniz.<br />
B›rak›n devleti, sizi kurtarmaya gelen örgütün dahi günahkâr›s›n›z ço¤u<br />
zaman. Muhalifseniz ma¤dursunuz. Hiç unutmam bir gün Sakarya cezaevinde<br />
bir örgüt yöneticisiyle sohbet etmifltim. Bana dönüp, “Partimiz Dersimlilerden<br />
dolay› çok bölündü, disipline gelemiyorlar...” demiflti. ‹flte bu disipline<br />
gelemeyen insanlar, iki boyutlu bir ma¤duriyet yaflad›. Örgütler onlar› disiplinle<br />
(nas›l bir disiplinse) terbiye etmek istedi. Ben örgütün terbiye edemedi¤i<br />
biriyim. Bilirsin örgüt sürgünü olarak yaflad›m y›llarca hapishanelerde.<br />
Dünyan›n az›nl›klar›, kurulu düzenlerle, kurulmak istenen düzenlerle kanlar›<br />
uyuflmamaktad›r. Rus Devrim’i muhaliflerinin genelde az›nl›k halklara mensup<br />
olmas›n› da ben bu al›flamam›fll›¤a ba¤l›yorum.<br />
T. U.: Kitab›na dönersek; konusu benzer di¤er baz› eserlerde isyan<br />
edenlerden yana olmak kayg›s›n› afl›r› öne ç›kararak isyanc›lar› mükemmel<br />
varl›klar olarak yans›tm›fl. Senin kitab›n›n en be¤endi¤im yönü bunu yapmam›fl<br />
olmas›. Be¤enilme kayg›s› olmadan gerçekten bir tan›¤›n gözüyle<br />
bakm›fl. ‹syan edenlerin zaaflar›, ihanetleri oldu¤u gibi sergilenmifl. Yöre<br />
afliretlerinin ç›kar kavgalar›, kiflilerin kiflisel h›rslar›, günlük yaflamdaki zaaflar<br />
aynen ayna gibi karfl›m›zda duruyor kitapta. Fakat kitapta bu güzel<br />
anlat›m›n yan›nda sanki olanlar kiflilerin tekil kötülüklerinden kaynaklan›-<br />
yormufl gibi bir izlenim de edindim. Oysa 1938 Dersim katliam› Dersimliye<br />
boyun e¤dirmek, onlar› ehlilefltirmek, vergi almak, askere almak; k›saca<br />
kontrol ve denetim alt›nda tutarak cumhuriyetin kurulufl felsefesinde var<br />
olan “tek millet, tek dil, tek mezhep” anlay›fl›n› hâkim k›lmak için yap›ld›¤›<br />
gerçe¤i biraz arka planda kalmam›fl m›?<br />
H. K.: Benim teorik olarak söyledi¤imi bir tarafa koyal›m, söz konusu<br />
Gece Kelebe¤i ise, hay›r derim. Ortada muazzam bir insan karmaflas› vard›r,<br />
s›n›f çeliflkisi denen fley neyse orada, topraks›zl›k, yoksulluk, yerel otorite ve<br />
hâkim ulusun ideolojik vurgular›yla kafay› yemifl devlet denen mezalim ayg›-<br />
t›n Kemalist kadrolar›...<br />
Halk denen fley, sosyolojik olarak s›n›f çeliflkisi yaflasa da, Marksist anlamda<br />
s›n›f tavr› sergileyemez, korkar, kuru tafltan dahi umut arar.<br />
Kan›mca en önemli yan, bütün bu çeliflkileri anlat›rken, egemen ayg›t<br />
olan devlet olgusunun yaratt›¤› kaostur. Büyük insan dram› burada yaflan-<br />
54