Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
✩ <strong>Sanat</strong> <strong>Cephesi</strong><br />
Osman Bulugil<br />
Akdeniz Aflk›…<br />
Kuzeylinin Akdeniz’i daha da yo¤un istila etti¤i<br />
uzun yaz aylar›nda Braudel bizi, bugün k›y›s›nda yaflayanlar›n<br />
sahip olmad›¤› bu co¤rafyada bir gezintiye ç›kart›yor. Tabi,<br />
sadece peyzaj yönünü -deniz-kum-günefl-bitki örtüsü kaynaflmas›n›- görmekten<br />
hoflland›¤›m›z Akdeniz’in o nazik dengesini de unutturmadan.<br />
Hani biraz dikkat etmedi¤inizde, çiçeklerin alt›ndan tafllar›n ç›k›vermesi<br />
ya da da¤daki sekilerinizin çöküvermesi, Avustralya kökenli okaliptüslerle<br />
kurutulan batakl›klar›n ekosistemi h›zla bozmas›, yanan ormanlar›n hemen<br />
makilere yerlerini kapt›rmas› gibi. Tarih boyunca insan›n, egemen olamad›¤›<br />
bir co¤rafyan›n içindeki mücadelesine tan›kl›k ediyorsunuz. D›flar›dan bakt›-<br />
¤›m›z, ama içinde yaflad›¤›m›z Akdeniz’i gösteriyor bize Braudel. Bugün Akdeniz<br />
çevresinin ürünü olarak akl›m›za hemen gelen Hint kökenli patl›can,<br />
Latin Amerika’dan domates, Araplar›n hediyesi Pirinç ya da Çin da¤lar›ndan<br />
inip ‹ran’a gelen fleftali… Hani co¤rafya derslerinin “yazlar› s›cak ve kurak,<br />
k›fllar› ›l›k ve ya¤›fll›” kliflesini bir tarafa b›rak›p da iklimle, toprakla, denizle<br />
insan›n mücadelesini gözler önüne seriyor. Kitaba Braudel’in yan› s›ra, katk›-<br />
lar› olan tarihçiler de ayr› bir zenginlik kat›yor. Kitap, Mekân ve Tarih ile ‹nsanlar<br />
ve Miras olmak üzere iki bölümden olufluyor ve Aile, Göç, Mekânlar,<br />
Venedik, Tek Bir Tanr› gibi birbirini bütünleyen yaz›lardan olufluyor.<br />
Gündelik hayat›m›zda çok da fark›nda olmad›¤›m›z, belki de geçerken<br />
yan›ndan bir pamuk tarlas›n›n, bal›kç› kasabas›n›n, bir kentin ya da kendisinden<br />
çok kendisi üzerine söylemleri tüketilen Venedik’in -öylesine bakt›¤›m›z<br />
Akdeniz’in- o tüm varl›¤›n› hissettiriyor bize Braudel. Hani dünya haritas›na<br />
bakt›¤›n›zda yerkabu¤unun herhangi basit parçalar›ndan biri olarak gördü¤ümüz<br />
Akdeniz’de, her fleyin kar›fl›p da bir bütünde eriyebilmesini nas›l aç›klayabiliriz?<br />
Do¤an›n sundu¤u lütuflar ya da lanetlerle mi? Ya da insan›n birlefltirici<br />
rolüyle mi?<br />
Baflka bir taraf›yla da Akdeniz tarz› yaflam› okumak bizi sürüklüyor. K›rlar›nda,<br />
kentlerinde, aile iliflkilerindeki o her fleyi içinde bar›nd›ran okyanustaki<br />
ya¤ damlac›klar›n› fark ettikçe, art›k Akdeniz’in büyüsüne rahatça kap›-<br />
labilirisiniz. Akdeniz’in yaflam›n›, bugün nüfusun büyük k›sm›n› bar›nd›ran<br />
80
Change language