çocukluk çağında kronġk florozġsġn kardġyak etkġlerġ - Süleyman ...

5. TARTIġMA
Sodyum floridin ölümcül etkilere sahip olduğu uzun zamandır bilinmektedir.
Yüksek dozlarda akut maruziyet sonucunda, ölüm öncesinde ani başlangıçlı bulantı,
kusma, kramp tarzında karın ağrısı, ishal ve ventriküler fibrilasyon bildirilmiştir. Bazı
olgularda ise klonik konvülziyonlar ve pulmoner ödem gözlenmiştir (35).
Uzun süre günlük olarak alınan flor miktarı güvenlik eşiğini aşacak olursa kronik
flor zehirlenmesi veya florozis olarak bilinen hastalık ortaya çıkmaktadır (1,2).
Floridlerin aşırı alımı sonrası insan ve hayvanlarda endokrin, gastrointestinal,
hematolojik, kas-iskelet sistemi, hepatik, renal, respiratuvar, kardiyovasküler,
immünolojik, lenforetiküler, nörolojik, üreme ve gelişimsel yan etkileri ortaya
çıkmaktadır.
Çalışmamızda çocukluk döneminde florozisin başta kardiyovasküler sistem olmak
üzere çeşitli sistemlere etkilerini inceledik. Bu amaçla daha önceden Öktem ve ark.‟nın
(58) yaptığı bir çalışmada idrarlarında flor seviyesi yüksek olan ve dişlerinde renk
değişikliği saptanan 35 olgu kardiyovasküler sistem ile ilgili tüm incelemeleri yapılmak
üzere Çocuk Kardiyolojisi Ünitesine çağrıldı. Olguların idrar flor seviyelerinin hala
yüksek olduğunu tespit edildi. Olguların idrar flor seviyeleri kontrol grubu ile
karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksekti.
Çeşitli hayvan çalışmalarında, akut olarak yüksek dozda flora maruz kalmanın
hipotansiyon yapıcı etkisi olduğu saptanmıştır (93,94). Bizim çalışmamızda
olgularımızın sistolik kan basınçları yönünden kontrol grubu ile karşılaştırıldığında
istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmazken, florozisli olguların tümünde
diyastolik kan basınçlarının anlamlı olarak düşük olduğu gözlendi.
Bir çalışmada, içme suyuyla yüksek dozda flor verilen sıçanlarda azalmış T4
düzeyleri ile artmış T3 uptake oranları saptanmıştır (36). Zhao ve ark. (37) 3,2 mg/kg
flor verilen farelerde tiroid bezinin iyot uptake oranının önemli ölçüde azaldığını
göstermişlerdir. Michael ve ark. (38), Hindistan‟da yaptıkları bir çalışmada, içme
sularında yüksek florid bulunan yerleşim birimlerinde yaşayan bireylerin, serum T4
düzeylerinin önemli ölçüde arttığı tespit edilmiştir. Aynı çalışmada serum T3 ve TSH
düzeylerinde anlamlı fark saptanmamıştır. Ayrıca bu çalışmada, artmış serum epinefrin
ve norepinefrin düzeylerine de rastlanmıştır. Bachinskii ve ark.‟nın (39) yaptığı bir
çalışmada, tiroid iyot uptake oranının, kontrol grubundan daha düşük olduğu
41