abd devlet yapısı

Yüksek Mahkemenin 1954’teki Brown-E·itim Kurulu davas¨nda devlete ait okullardaortak e·itim yap¨lmas¨ yolundaki karar¨ndan sonra birlikte okuyan beyaz ve siyahçocuklar.Clarence Earl Gideon Yüksek Mahkeme’dekendi açaca·¨ davay¨ haz¨rlamakiçin hapiste bulundu·u s¨rada yapt¨·¨gibi bir hukuk kütüphanesinde çal¨∆¨rken.Mahkeme 1963’de Gideon lehinde kararverdi ve avukat tutamayacak durumdaolan daval¨lara Amerikan mahkemelerininavukat sa·lamas¨ zorunlu·unu getirdi.Bundan hemen üç y¨l sonra YüksekMahkeme, suçlanan ki∆inin mahkemeyeç¨kar¨lmadan çok önce bir avukatkullanma hakk¨ bulundu·unu kararla∆t¨rd¨.Ernesto Miranda, Arizona’dabir eyalet mahkemesi taraf¨ndan adamkaç¨rma ve tecavüz suçundan mahkûmedilmi∆ti. Mahkûmiyet, Miranda’n¨n,avukat bulundurma hakk¨ oldu·u söylenmeden,polis taraf¨ndan iki saat boyuncasorguya çekilmesi sonunda eldeedilen itiraf¨na dayand¨r¨lm¨∆t¨. YüksekMahkeme karar¨nda, polis memurlar¨n¨nbir tutuklama s¨ras¨nda, günümüzdeMiranda uyar¨s¨ diye bilinen bir aç¨klamayaparak, san¨klar¨n sessiz kalmayahaklar¨ oldu·unu, söyledikleri her∆eyinaleyhlerine kullan¨labilece·ini, sorgulamas¨ras¨nda bir avukat bulundurabileceklerinive mali güçleri yoksa kendilerinebir avukat atanaca·¨n¨ söylemelerigerekti·ini belirtti.bu karar¨ Yüksek Mahkemede temyizettiler.Mahkeme, tüm davalara ili∆kin görü∆leribir arada dinledi. Siyah davac¨larsunduklar¨ dava dilekçelerine, psikologlar¨nve sosyal bilimcilerin, niçinay¨r¨mc¨l¨·¨n siyah çocuklar üzerindezararl¨ etkileri oldu·unu dü∆ündüklerinigösteren bilgi ve kan¨tlar içerenbelgeleri eklediler. Yüksek Mahkeme1954’te oybirli·i ile ald¨·¨ kararda“....e·itim alan¨nda ayr¨ fakat e∆it’doktrinine yer olmad¨·¨n¨” belirtti vekamu okullar¨nda uygulanan ay¨r¨mc¨l¨-·¨n “14’üncü De·i∆iklik taraf¨ndangüvence alt¨na al¨nm¨∆ olan e∆it yasalkorunma”y¨ siyah çocuklardan esirgedi-·ini aç¨klad¨.GIDEON-WAINWRIGHT (1963)MIRANDA-ARIZONA (1966)1960’larda verilen iki YüksekMahkeme karar¨, suç i∆ledi·i iddiaolunan ki∆ilerin haklar¨n¨ güvencealt¨na almaktad¨r.Clarence Earl Gideon 1961’de Florida’dabir bilardo salonuna kap¨s¨n¨ k¨rarakgirdi·i için tutukland¨. Kendisinisavunmak için mahkeme taraf¨ndan biravukat atanmas¨n¨ istedi·inde yarg¨ç,eyalet yasalar¨na göre ancak ölümlesonuçlanan olaylara ili∆kin olan ya daölüm cezas¨ gerektiren davalarda avukatatanabilece·ini belirterek bu talebireddetti. Gideon kendi savunmas¨n¨kendi yapt¨ ve suçlu bulundu. Gideon,hapishane kütüphanesinde uzun uzad¨yahukuk kitaplar¨n¨ inceledi, YüksekMahkeme’ye el yaz¨s¨yla yaz¨lm¨∆ birdilekçe gönderdi ve davas¨n¨n incelenmesiniistedi. Mahkeme, Gideon’a adilbir biçimde yarg¨lanma hakk¨ tan¨nmad¨·¨nave her eyalette, suç i∆leme iddias¨ylakar∆¨la∆¨p avukat tutmaya maligücü bulunmayan ki∆ilere o eyalet taraf¨ndanbir avukat sa·lanmas¨ gerekti·inekarar verdi. Gideon, bir savunmaavukat¨n¨n yard¨mc¨l¨·¨yla yeniden yarg¨land¨ve akland¨.Miranda-Arizona, Yüksek Mahkemeninen iyi bilinen kararlar¨ndan biridir veAmerikan filmlerinde ve televizyonprogramlar¨nda s¨k s¨k sahnelenmektedir.Buna kar∆¨n, 1999’da bir federaltemyiz mahkemesi, haklar¨n¨n kendisinebildirilmedi·ini iddia eden bir bankasoyguncusuna ili∆kin Dickerson-Birle∆ik Devletler davas¨nda al¨nankarara kar∆¨ ç¨kt¨. Yüksek MahkemeDickerson davas¨n¨ incelemeye ve buinceleme s¨ras¨nda Miranda karar¨n¨ dayeniden gözden geçirmeye karar verdi.9293