abd devlet yapısı

Philadelphia’l¨ Gouverneur Morris Anayasaya son∆eklini veren komiteye ba∆kanl¨k etti.al¨namadan görü∆melerin sona ermesitehdidini yaratan büyük görü∆ ayr¨l¨klar¨ortaya ç¨kt¨. Büyük eyaletler yasamaorgan¨nda orant¨l¨ temsil lehinde tutumtak¨nd¨lar: her eyalet nüfusuyla orant¨l¨oy gücüne sahip olmal¨yd¨. Di·erlerininüstünlük sa·lamas¨ndan korkan küçükeyaletler tüm eyaletler için e∆it temsilüzerinde ¨srar ettiler. Sorun “BüyükUzla∆ma” ile çözümlendi ve Kongre’ninbir meclisinde her eyalete e∆it temsil,di·erinde de orant¨l¨ temsil hakk¨tan¨nd¨. Senato’da her eyaletin ikisandalyesi olacakt¨. Temsilciler14Meclisi’ndeyse sandalyesay¨s¨ nüfusa ba·l¨ kalacakt¨.Ço·unlu·un isteklerinidaha iyi yans¨tt¨·¨dü∆ünüldü·ünden, federalbütçe ve gelirlere ili∆kintüm yasama gücü TemsilcilerMeclisi’ne verildi.Büyük Uzla∆ma büyükve küçük eyaletler aras¨ndakiayr¨l¨·¨ sona erdirdi;ama, uzun yaz boyuncapek çok ba∆ka uzla∆malarada var¨ld¨. Halka çokfazla güç verilmesindenkorkan baz¨ temsilcilerfederal yetkililerin dolayl¨yoldan seçilmesini savundular;di·erleri olabildi-·ince yayg¨n bir seçmentaban¨ istediler. Baz¨lar¨bat¨daki topraklar¨ngiderek eyalet olmas¨nakar∆¨ ç¨kt¨lar; di·er baz¨lar¨ulusun gelecekgücünün Appalachian Da·lar¨’n¨nard¨ndaki bakir topraklarda yatt¨·¨görü∆ünü ileri sürdüler. Dengelenmesigereken bölgesel ç¨karlarla, ba∆kan¨ngörev süresi, gücü ve seçim sistemikonusunda uzla∆t¨r¨lmas¨ gereken farkl¨görü∆lerle, federal yarg¨n¨n rolüneili∆kin birbiriyle çat¨∆an fikirlerle kar∆¨la∆¨ld¨.Kurucu Meclis’e kat¨lan temsilcilerinerdemli ki∆iler olmalar¨ sayesindeuzla∆ma kolayl¨kla sa·land¨. AmerikanDevrimi önderlerinden pek az¨ oradayoktu. Thomas Jefferson ve John Adams– ki ikisi de gelecekte ba∆kanl¨k yapacaklard¨– Fransa ve ¿ngiltere’deAmerikan elçileri olarak görevdeydiler;John Jay, Konfederasyon’un d¨∆i∆leribakan¨ olarak çal¨∆¨yordu. SamuelAdams ve Patrick Henry’nin de aralar¨ndabulundu·u birkaç¨ ise, mevcuthükümet yap¨s¨n¨n sa·l¨kl¨ oldu·unainand¨klar¨ için, kat¨lmamay¨ ye·lemi∆lerdi.Kat¨lanlar aras¨ndaki en ünlüki∆i, hiç ku∆kusuz, Kurucu Meclis’eba∆kanl¨k yapan, Devrim kahraman¨George Washington’du. Ak¨ll¨ ihtiyar,fen bilimci, bilgin, diplomat BenjaminFranklin de toplant¨dayd¨. Virginia’danJames Madison, Pennsylvania’danGouverneur Morris ile New York’lugenç ve parlak avukat AlexanderHamilton gibi kalburüstü ki∆iler detoplant¨ya kat¨lm¨∆lard¨.Henüz 20–30 ya∆lar¨ndaki en gençtemsilciler bile daha o günlerdeerdemli siyasal ve ayd¨n ki∆iliklerinisergilediler. Paris’teki ThomasJefferson, Londra’ya John Adams’agönderdi’·i bir mektupta, “Bu gerçektenbir yar¨tanr¨lar toplant¨s¨” diyeyazm¨∆t¨.Anayasaya sokulan fikirlerin baz¨lar¨yeniydi; fakat, pek ço·u ¿ngiliz hükümetgeleneklerinden ve 13 kolonininöz yönetim konusundaki deneyimlerindenal¨nm¨∆t¨. Ba·¨ms¨zl¨k Bildirgesi,temsilcilerin ak¨llar¨n¨ öz yönetimve temel insan haklar¨n¨n korunmas¨fikirlerine ba·l¨ tutan önemli bir yolgöstericiydi. Montesquieu ve Locke gibiAvrupal¨ politika filozoflar¨n¨n yaz¨lar¨da bu çal¨∆malarda etkili olmu∆tu.Temmuz sonlar¨nda, üzerinde anla∆mayavar¨lm¨∆ olan konulara dayal¨ birbelge tasla·¨ kaleme almak üzere birkomite atand¨. Bir ay daha sürentart¨∆malar ve ar¨tmalar sonras¨nda,Gouverneur Morris ba∆kanl¨·¨ndakiikinci bir komite belgeye son biçiminiverdi ve 17 Eylül’de imzaya sundu.Temsilcilerin tümü var¨lan sonuçtanmutlu de·illerdi. Baz¨lar¨ törendenönce ayr¨ld¨lar; kalanlardan üçü,Virginia’dan Edmund Randolph ileGeorge Mason ve Massachusetts’tenElbridge Gerry ise belgeyi imzalamay¨reddettiler. ¿mza atan 39 temsilcidenbelki de hiç biri belgeyi tümüyle doyurucubulmam¨∆ ve onlar¨n görü∆leriBenjamin Franklin taraf¨ndan beceriyleözetlenmi∆ti: “Anayasan¨n ∆u andaonaylamad¨·¨m birkaç bölümü var; amaonlar¨ asla onaylamayaca·¨ma eminde·ilim.” Buna kar∆¨n anayasay¨ onaylad¨:“çünkü, daha iyi bir belge beklemiyordumve çünkü, bunun en iyi belgeolmad¨·¨na da emin de·ilim.”ONAYLAMA: YEN¿ B¿R BA≈LANGIÇArt¨k onaylamaya, yani en az dokuzeyalet taraf¨ndan kabule giden çetin yolaç¨lm¨∆t¨. ¿lk harekete geçen Delawareoldu ve onu hemen New Jersey veGeorgia izledi. Pennsylvania veConnecticut’ta onay rahat bir ço·unluklagerçekle∆ti. Massachusetts’te büyüktart¨∆malar yap¨ld¨. Bu eyalet, sonundaaralar¨nda din, ifade, bas¨n ve toplant¨özgürlükleri de bulunan belirli temeldevami sayfa 17’ de15