<strong>REC</strong> BÜLTENİ | haberF A R K I N D A L I Ğ I NA R T I R I L M A S IAtık fonları kentlerinhizmetindeFARKLILIKLAR YAN YANA: Batı Stara Planina’da saha koordinatörü olanMarijan Djordjevic, <strong>yerel</strong> çevre paydaşlarından biri ile selamlaşıyor.K O R U M ASınır tanımayan korumaprojesi<strong>REC</strong> ARŞİVİ■ AB TACIS Kentsel Yard›m Program› (TCAS) kapsam›ndaBelarus, Gürcistan, Moldova, Rusya ve Ukrayna’ya çevreseliyilefltirme amaçl› 1.6 milyon avroluk hibe sa¤lad›. Fonlar,AB’ye komflu olan 10 belediyede, sürdürülebilir at›kyönetimi, toplum bilincinin art›r›lmas› ve su ar›t›m› içinkullan›lacak. Söz konusu projeler flöyle:• Belarus’ta, Beloozersk ve Bereza ile Brest Oblast’taiyilefltirilmifl kat› at›k yönetimi ve bertaraf›.• Gürcistan’da, Batum ve Kobuleti’de t›bbî at›klar›ntoplanmas›, ifllenmesi ve yok edilmesinin iyilefltirilmesi;Kutaisi’de ise kentsel at›k yönetimi ile toplumfark›ndal›¤›n›n art›r›lmas›.• Moldova’da, Edinet’de ayr›flt›r›lm›fl at›k yönetimi;Falesti’de ayr›flt›r›lm›fl at›k yönetimi; Cogilnic Nehriüstündeki Hincesti’de bulunan bir at›k su ar›tmatesisinin yenilenmesi gibi ifllemleri de kapsayaniyilefltirilmifl at›k yönetimi; Cahul ve Cantemic’de,alan›nda bir ilk olacak olan kat› at›k yönetim sistemi iletoplumun bilgilendirilmesi; Leova için de yeni bir at›ktoplama ve iflleme sistemi ile toplumu bilgilendirmekampanyas›.• Rusya Federasyonu’nda, çevreye zarar vermeyecek yenibir çöp sahas› ile Murmansk bölgesindeki Apatiti’debulunan eski çöp sahas›n›n yeniden tar›ma aç›lmas›.• Ukrayna’da, Ivano- Frankivsk’teki kentsel kat› at›klar›nsürdürülebilir biçimde toplan›p ifllenmesi.Alex Gregorio■ Ülke s›n›rlar›n› aflan do¤al kaynaklar›n korunmas›, hükümetler,sivil toplum kurulufllar› (STK), ulusal ve <strong>yerel</strong> ölçekteki pek çokkilit kuruluflun iflbirli¤i yapmas›n› gerektiren çetrefilli bir ifltir.<strong>REC</strong>’in, Neretva Deltas›, Skadar/ ‹flkodra Gölü ve Bat› StaraPlanina’n›n (Bat› Balkan Da¤lar›) ilgili bütün taraflar›n kat›l›m›ylayönetilmesi ve korunmas›n› hedefleyen ‘Ortak do¤al kaynaklar›nyönetimiyle s›n›r aflan iflbirli¤i’ projesi, alt› y›ll›k bir deneyimesahip.Neretve Deltas›, Bosna Hersek ve H›rvatistan taraf›ndan neredeyseeflit flekilde paylafl›l›yor. ‹flkodra Gölü Karada¤ veArnavutluk aras›nda, Bat› Stara Planina ise S›rbistan ve Bulgaristanaras›nda uzan›yor.‹flkodra ve Neretva’da cüce karabatak, kafl›kgaga ve tepelipelikan gibi kufl türlerin büyük kolonileri var. Bat› StaraPlanina’n›n genifl çay›rl›klar› ise b›ld›rc›n k›lavuzu ve sincaplarayaflam ortam› sunuyor. <strong>REC</strong> proje yöneticisi Ors Marczin’e göre busahalar benzersiz flora, fauna ve peyzajlar› için seçildi. Delta vegöl Ramsar sahas› ilan edilirken, da¤lar da UNESCO taraf›ndanbiyosfer rezervi olarak tescil edildi.Bu sahalar›n do¤al kaynaklar› yaln›zca do¤adaki türlere de¤il,tar›m, bal›kç›l›k, turizm, avc›l›k gibi pek çok u¤rafl›ya yaflam veriyor.Di¤er yandan da, otoyollar, barajlar ve kayak pistleri gibi projelertasarlan›yor.Projenin amac›, <strong>yerel</strong> kaynaklar› yok etmeden onlar› kullanman›nyollar›n› bulmak. Bu nedenle, kal›c› bir s›n›r aflan iflbirli¤ive diyalog kurmak için <strong>yerel</strong> toplumlar›n desteklenmesi projeninana uygulamalar›nan biri.Projenin haz›rlanmakta olan raporu, hem projede yürütülmüflolan çal›flmalar› ayr›nt›l› olarak kapsayacak hem de projenin üçsafhas›n›n her birinin en önemli ç›kt›lar›n› anlatacak. Rapordaayr›ca edinilen dersler de yer alacak; bu anlay›flla yürütülen ilkproje olmas› aç›s›ndan bu da çok önemli. <strong>REC</strong> taraf›ndan uygulananproje, Güney Do¤u Avrupa’da Çevrenin YenidenYap›land›r›lmas› Bölgesel Program› (REReP) kapsam›nda ‹sviçreKalk›nma ve ‹flbirli¤i Ajans› (SDC) taraf›ndan destekleniyor.Balkanlar’da çevre konusunda daha fazla bilgi için adresindeki REReP Record’a bak›n›z.TCAS, belediyelerin çevresel hedeflerini gerçeklefltirmesinedestek oluyor. Destek k›staslar›ndan biri de, projelerin,kent sakinlerinin yaflam kalitelerinde somut iyilefltirmelersa¤lamas›.Kazanan projelerle ilgili bilgilere, adresindenkendi dillerinde ulafl›labilir. Di¤er ayr›nt›lar için adresinden Pavel Antonov ile ba¤lant› kurabilirsiniz.S Ü R D Ü R Ü L E B İ L İ RE N E R J İRomanya yenilenebilirlergrubuna katılıyor■ Romanya, geçen Ekim ay›nda Yenilenebilir Enerji veEnerji Verimlili¤i Ortakl›¤›’n›n (REEEP) 33’üncü orta¤› oldu.Ekonomi ve Ticaretten sorumlu bakan Ioan Codrut Seresortakl›k anlaflmas›n›, REEEP’i 2002’de hayata geçiren‹ngiltere’nin Romanya büyükelçisi Robin Barnett’in dekat›ld›¤› bir törenle imzalad›.Yenilenebilir enerjiye ve enerji verimlili¤ine yönelikpolitika ve düzenlemeleri teflvik eden, kamu ve özel sektörünuluslararas› bir ortakl›¤› olan REEEP’in Orta ve Do¤uAvrupa ile Türkiye sekreteryas› <strong>REC</strong> bünyesinde bulunuyor.Seres törende, “Romanya’n›n k›sa vadedeki mücadelesininenerji verimlili¤ini art›rma yönünde olaca¤›n›,” söyledi.Romanya böylece, Do¤u Avrupa ve Bat› Balkanlar’dakibölgesel politikalar›n oluflturulmas›na katk›da bulunacak.Ülke, enerji güvenli¤ini art›rman›n bir yolu olarak hem yenilenebilirenerji projelerine h›z kazand›rmay›, hem de seragaz› sal›mlar›n› azaltmay› hedefliyor.Büyükelçi Barnett ise yapt›¤› konuflmada, “RomanyaREEEP’e, geliflmenin yafland›¤› bir dönemde kat›l›yor; fluanda dünya çap›nda 50 projeye bafllanm›fl durumda ve dahabirçok giriflim de yolda,” dedi.Konuya iliflkin daha fazla bilgiye adresinden ulaflabilirsiniz.yeşil UFUKLAR | OCAK - MART 2007 | 26
haber| <strong>REC</strong> BÜLTENİV E N E D İ KS Ü R E C İBirinci sınıf buluşma■ <strong>REC</strong>’in düzenledi¤i Sürdürülebilirlik Kursu’nu bitiren 20’yi aflk›n mezunun program sonras› ilk buluflmas› Eylül’deVenedik’te yap›ld›. Buluflma kapsam›nda, Strategem oyunu kullan›larak bir gün süren bir yönetiflim simülasyonu;kat›l›mc›lar›n sürdürülebilir kalk›nma uygulamalar›ndaki deneyimlerini aktard›¤› sunumlar; ve yönetiflimde sürdürülebilirlikkonusunda karfl›lafl›lan engellerin ortaya ç›kar›l›p çözülmesine yönelik atölye ve al›flt›rmalar›n yer ald›¤› bir günlük birçal›flma gerçeklefltirildi.Seminer, Avrupa ‹mar ve Kalk›nma Bankas› baflkan yard›mc›s›, Slovakya ekonomi eski bakan› ve baflbakan yard›mc›s›Brigita Schmognerova’n›n yapt›¤› aç›l›fl konuflmas›yla bafllad›. Schmognerova konuflmas›nda, hükümet politikalar›ndaki farkl›sürdürülebilir kalk›nma yaklafl›mlar›n›n nas›l uzlaflt›r›labilece¤ine a¤›rl›k verdi. Seminerin sonuçlar›, <strong>REC</strong> Green Horizondergisinin gelecek say›s›yla birlikte da¤›t›lacak olan bir özet raporla sunulacak.Konuyla ilgili daha fazla bilgi için sitesini ziyaret edebilirsiniz.E Ğ İ T İ MArnavutluk Yeşil Kutu’yu paketliyor■ <strong>REC</strong>’in ve yaklafl›k 45 Arnavut uzman›n katk›s›yla yürütülen ikiy›ll›k çal›flma sonucunda, Yeflil Kutu e¤itim setinin <strong>yerel</strong> dildekiversiyonu 16 Kas›m’da Tiran’da tan›t›ld›. Törene, Tiran’daki çeflitliokullardan gelen ö¤rencilerin de bulundu¤u yaklafl›k 200 kiflikat›ld›. <strong>REC</strong> ‹cra Direktörü Marta Szigeti Bonifert’in yan› s›ra,Arnavutluk’un Çevre, Orman ve Su Yönetimi Bakan› LufterXhuveli ile E¤itim ve Bilim Bakan yard›mc›s› Halit Shamataetkinli¤e kat›lanlar aras›ndayd›.Hollanda Kalk›nma için ‹flbirli¤i program› arac›l›¤›ylaArnavutluk’taki Yeflil Kutu’ya malî destek sa¤layan Hollanda’n›nArnavutluk büyükelçisi de törende haz›r bulundu. Xhuveli yapt›¤›konuflmada, “bu e¤itim seti, Arnavutluk’un e¤itim sistemi için enihtiyaç duyulan ürünlerden biri. Bilgi ve deneyim paylafl›m›ylabütün bölgelerimizde çevresel e¤itim program›n› destekleyenbakanl›¤›m›z kendisini Yeflil Kutu’nun hayata geçirilmesindeki enönemli paydafllardan biri olarak görmektedir,” dedi.<strong>REC</strong>’in Arnavutluk Ülke Ofisi Direktörü Mihallaq Qirjo, “YeflilKutu’ya Arnavutluk’a özgü bir boyut kazand›rabilmek için, <strong>REC</strong>’inçevre alan›nda ülkenin en iyi uzmanlar›yla çal›flt›¤›n›,” söyledi.Yeflil Kutu’nun, 2007 bafl›ndan itibaren yedinci s›n›flar içinmüfredata ek bir konu olarak dahil edilmesi öngörülüyor. Setin,her y›l yaklafl›k 1,700 okula ve 65,000 ö¤renciye ulaflmas›hedefleniyor.‹çinde ö¤retmenlere yönelik bir k›lavuz, bir CD-ROM, biroyun ve daha birçok unsurun bulundu¤u Yeflil Kutu, ö¤rencileretüketici davran›fllar›, iklim de¤iflikli¤i ve ekoloji gibi çevre<strong>REC</strong> ARTAVUTLUK OFİSİkonular›nda kapsaml› bir altyap› sunmay› amaçl›yor. Pilotnitelikteki Polonya versiyonunun üretilmesinden bu yana YeflilKutu; Macarca, Bulgarca, Çekçe, Slovakça, Rusça ve ‹ngilizce’yede çevrildi ve uyarland›. Türkçe ve Azerice versiyonlar› isehaz›rlanmakta.PAKET HAZIR: Tiran’da bir belediye otobüsündeki duyuru,Yeşil Kutu’nun Arnavutluk versiyonunu müjdeliyor.K O R U M ABarış parkında hızlı ilerleme■ Balkanlar Bar›fl Park› (BPP) giriflimi, aralar›nda STK’lar›n, <strong>yerel</strong> yönetimlerin ve uluslararas› kurulufllar›n da yer ald›¤› yeniortaklar›n ilgisini çekme yolunda h›zl› ad›mlar at›yor.BPP son olarak Karada¤’daki baz› STK’lar ile iflbirli¤ine girdi; bunlar, merkezi Plav’da bulunan çevresel sürdürülebilir kalk›nmaSTK’s› TRITON ve orta¤› olan Da¤c›l›k Kulübü; merkezi Podgorica’da bulunan bir STK olan Sürdürülebilir Turizm ve Karada¤l›Maceraperestler Merkezi ve yine merkezi Podgorica’da bulunan Yeflil Ev grubu. Arnavutluk’tan yeni ortaklar aras›nda, ValbonaÇevre Merkezi de yer al›yor. Avusturya Kalk›nma için ‹flbirli¤i Program› ve Dünya Do¤ay› Koruma Birli¤i - Yeflil Kuflak Giriflimi dek›sa süre önce BPP’ye kat›ld›. Bir iyi niyet mektubu da, BPP bünyesinde yer alan birçok <strong>yerel</strong> yönetim taraf›ndan imzaland›.1914’te Norveç ile ‹sveç aras›nda Morokulia Bar›fl Park›’n›n oluflturulmas›yla bafllay›p bütün dünyaya yay›lan gelene¤in devam›niteli¤inde olan BPP giriflimi, da¤l›k Balkan bölgesinde s›n›rlar aras› bir do¤a koruma alan› oluflturarak uluslararas› iflbirli¤ine vedo¤an›n korunmas›na katk›da bulunmay› amaçl›yor.Ayr›nt›l› bilgiye adresinden ulafl›labilir. Balkanlar Bar›fl Park›’n›n kartpostallar› için adresinden Antonia Young ile ba¤lant› kurabilirsiniz.27 | OCAK - MART 2007 | yeşil UFUKLAR