yerel ölçekli planlama yerel toplumların sürdürülebilir ... - REC Türkiye

REC BÜLTENİ | haberS T K H İ B E L E R İNehre korumayardımı■ REC, dört y›ld›r verilen Tuna BölgeselProjesi (DRP) hibelerinin ilk safhas›n›nhem da¤›t›m› hem de uygulanmas›n›ndenetimini gerçeklefltirdi. Toplam700,000 dolar de¤erindeki hibelerleSTK’lar, Tuna Nehri havzas›nda besinlerve zehirli maddelerden kaynaklanankirlilikle mücadele etti.Hibeler, Tuna Bölgesel Projesi(DRP) taraf›ndan sa¤land›. DRP, Tunahavzas›ndaki ülkelerin, Tuna NehriSözleflmesi’ndeki ve AB çevre mevzuat›ndaki,özellikle de Su ÇerçeveDirektifi’ndeki (WFD) taahhütlerini yerinegetirmek için iflbirli¤i yapmalar›n›kolaylaflt›ran bir giriflim. DRP’ye, BMKalk›nma Program›/ Küresel Çevre Fonu(UNDP/GEF) malî destek sa¤l›yor. DRPhibeleri, iki ana bileflenden olufluyordu.Ulusal hibeler, kirlilikle ulusal ölçekteilgilenen paydafllar›n iflbirli¤ini gelifltirmeyeodaklan›rken; bölgesel hibeler,s›n›r aflan projelerde iflbirli¤ini teflvik etti.Hibe program›n›n ilk safhas› 2002 ile2006 aras›nda flu flekilde uyguland›:Her birinde çeflitli ülkelerden STK’lar›nyer ald›¤› befl bölgesel projeye 216,502ULUSAL HİBELERÜlkeHibe miktarı (dolar)Bosna-Hersek 50,000Bulgaristan 33,470Çek Cumhuriyeti 40,000Hırvatistan 50,000Macaristan 49,822Moldova 40,000Romanya 29,340Sırbistan-Karadağ 60,000Slovakya 45,000Slovenya 40,000Ukrayna 27,950EKOTIMDALGA ETKİSİ: STK hibeleri, Saraybosna’daki bu anti-fosfat projesi gibi projelere destek verdi.dolarl›k hibe sa¤land›. Bu projeler örnektar›m uygulamalar› ile karar alma sürecindehavza temelli yaklafl›mlara odakland›.Tar›msal ve kentsel at›klar, arazi kullan›m›,sulak alanlar›n bozulmas› vesanayi at›klar› konular›yla ilgilenen 60ulusal grubun desteklenmesi için 465,431dolarl›k hibe sa¤land›.REC, Tuna havzas›n›n 11 ülkesindekiofisleri arac›l›¤›yla, ulusal ve bölgeselölçekte toplam 65 proje koordine etti vedenetledi.DRP hibelerinin ilk safhas›nda en çokele al›nan sorun, tar›m ve belediye faaliyetlerindenkaynaklanan kirlilik oldu.Tar›msal at›k sorunu, STK’lar›n yaklafl›k%40’› taraf›ndan ele al›n›rken, belli projebafll›klar› aras›nda taflk›n yönetimi, sulamave drenaja ba¤l› kirlilik sorunlar› yerald›. Hibe alanlardan kimileri, ekolojiktar›m yöntemleri ile alternatif k›rsal kalk›nmay›teflvik etti. Hibe alan çal›flmalararas›nda ikinci büyük kategoriyi kentselat›k sular›n toplanmas› ve ar›t›lmas›konusuna e¤ilen projeler oluflturdu. Enküçük kategoride ise sanayi at›klar›n› elealan projeler bulunuyordu.Baz› projeler, do¤al besin so¤urmakapasitesini art›rmak amac›yla, bozulmuflsulak alanlar›n canland›r›lmas›girifliminde bulundu. Baz›lar› da, sulakalanlar›n önemi konusunda toplumsale¤itim ve bilgilendirme çal›flmalar›naodakland›.REC hibe yöneticisi Entela Pinguli,hibe alan projelerin, Tuna Nehri’nin kirliliksorununu toplumlar›n gündeminegetirmeyi, paydafllar› yerel yetkililerle birlikteçözüm yollar› aramak üzere masayaoturtmay› da baflard›¤›n› belirtti.Hedeflenen paydafllar aras›nda çiftçiler,resmi yetkililer, ö¤renciler, iflletmelerve planlamac›lar yer al›yordu. En çokkullan›lan gereçler, lobi faaliyetleri ve fark›ndal›kart›rma etkinlikleri olurken,araflt›rma ve suyun izlenmesi daha az birpaya sahipti.Projenin ba¤›ms›z de¤erlendirmesinigerçeklefltiren Alexander Zinke, “Tunahavzas›nda besin kirlili¤i gibi zor birkonu STK’lar için hiç de kolay de¤ildi;ama küçük ölçekli fonlarla ne kadarsomut ad›m at›ld›¤›n› ve yerel toplumunfark›ndal›¤›n›n art›r›labildi¤ini görüncegerçekten çok etkilendim,” dedi.UNDP GEF Tuna Bölgesel Projesi’ninuygulama ve iletiflim uzman› Kari Erik,“hibe program›n›n DRP’nin, yerel ölçekteuygulama kapasitesini art›rmas›n›n yan›s›ra, Tuna’n›n çevresel sorunlar›na bireylerinve yerel toplumlar›n ilgisini çekmekiçin en önemli gereç oldu¤unu,” belirtti.REC Türkiye, Orta ve Doğu Avrupa Bölgesindeki çevre sorunlarınınçözümüne yardımcı olmak amacıyla çalışan, siyasî görüşlerden veçıkar guruplarından bağımsız, kâr amacı gütmeyen, uluslararası birkuruluş olan Orta ve Doğu Avrupa için Bölgesel Çevre Merkezi’nin(REC) Türkiye’deki temsilcisidir. REC bu hedefe ulaşabilmek içinsivil örgütler, resmi kurumlar, özel sektör ve diğer çevre paydaşlarıarasındaki işbirliğini teşvik etmekte, serbest bilgi paylaşımını veçevre yönetimine toplumsal katılımı desteklemektedir.REC 1990 yılında ABD, Avrupa Komisyonu ve Macaristantarafından kurulmuştur. Bugünkü yasal zemini, 29 ülke hükümeti veAvrupa Komisyonu tarafından imzalanan bir sözleşmeye veMacaristan Hükümeti ile yapılan uluslararası bir anlaşmayadayanmaktadır. REC’in merkezi Macaristan’da Szentendre’dedir.Hizmet verdiği 17 ülkede; Arnavutluk, Bosna Hersek, Bulgaristan,Çek Cumhuriyeti, Estonya, Hırvatistan, Karadağ, Letonya,Litvanya, Macaristan, Makedonya, Polonya, Romanya, Sırbistan,Slovakya, Slovenya ve Türkiye’de ülke ofisleri bulunmaktadır.REC’in mevcut bağışçıları, hükümetlerarası ve özel pek çokkurumun yanı sıra Avrupa Komisyonu ile ABD, Almanya,Avusturya, Çek Cumhuriyeti, Hırvatistan, Danimarka, Estonya,Finlandiya, Macaristan, Makedonya, İtalya, Japonya, Letonya,Litvanya, Hollanda, Norveç, Polonya, Slovakya, Slovenya, İsveç,İsviçre, Türkiye ve Birleşik Krallık hükümetleridir.ARNAVUTLUKRr. Durresit P. 11 Shk. 2, Ap. 12TiranaTel/Faks: (355-4) 239-444E-posta: rec@albania.rec.orgBOSNA HERSEKKalemova 3471000 SarajevoTel/Faks: (387-33) 263-050, 209-130E-posta: nseremet@rec.org.baBanya Luka Saha OfisiSlavka Rodica 178000 Banja Luka, RSBosnia and HerzegovinaTel/Faks: (387-51) 317-022E-posta: rec.bl@inecco.netBULGARİSTANTzar Simeon 42, Ap. 21000 SofiaTel: (359-2) 983-4817Fax: (359-2) 983-5217E-posta: rec-bulgaria@rec.orgÇEK CUMHURİYETİSenovazna 211000 PragueTel/Faks: (420-2) 2422-2843E-posta: rec@reccr.czESTONYARavala str 810143 TallinnTel/Faks: (372-6) 461-423E-posta: info@recestonia.eeHIRVATİSTANDjordjiceva 8a Br.10000 ZagrebTel: (385-1) 481-0774Tel/Faks: (385-1) 481-0844E-posta: rec@rec-croatia.hrKARADAĞIvana Crnojevica 16/281000 Podgorica, MontenegroSerbia and MontenegroTel/Faks: (381-81) 210-235,210-236LETONYAPeldu 26/28, 3LV-1050 RigaTel/Faks: (371-7) 228-055E-posta: reclat@parks.lvLİTVANYASvitrigailos g. 7/1603110 VilniusTel: (370-5) 231-0067Tel/Faks: (370-5) 233-5451E-posta: rec@rec.ltMACARİSTANAdy Endre ut 9-112000 SzentendreTel: (36-26) 504-000Faks: (36-26) 311-294E-posta: coh@rec.orgMAKEDONYAIlindenska 1181000 SkopjeTel/Faks: (389-2) 309-0135, 309-0135 or 306-0146E-posta: katarina@rec.org.mkPOLONYAul. Grojecka 22/2402-301 Warsawa, PolandTel: (48-22) 823-8459, 823-9629Faks: (48-22) 822-9401E-posta: recpl@data.plWeb: www.rec.org.plROMANYAStr Episcop Timus nr.4, Sector 1BucharestTel: (40-21) 316-7344, 316-7345Faks: (40-21) 316-7264E-posta: rec@recromania.roSIRBİSTANPrimorska 3111000 BelgradeTel: (381-11) 329-2899Faks: (381-11) 329-3020E-posta: office@recyu.orgKosova Saha OfisiKodra e Diellit Rruga 3Lamela 26, PO Box 16010000 PristinaTel/Faks: (381-38) 552-123E-posta: info@kos.rec.orgSLOVAKYAVysoka 1881106 BratislavaTel: (421-2) 5263-2942Faks: (421-2) 5296-4208E-posta: rec@changenet.skSLOVENYASlovenska cesta 51000 LjubljanaTel: (386-1) 425-6860Faks: (386-1) 421-0939E-posta: recslovenia@guest.arnes.siTÜRKİYEİlkbahar Mahallesi, 15.Cadde,296.Sokak, No:8,06550 Y›ld›z-Çankaya, AnkaraTel: (90 312) 491 9530Faks: (90 312) 491 9540E-mail: info@rec.org.tryeşil UFUKLAR | OCAK - MART 2007 | 28