Vankomisine Dirençli Enterokoklar (VRE) - EKMUD
Vankomisine Dirençli Enterokoklar (VRE) - EKMUD
Vankomisine Dirençli Enterokoklar (VRE) - EKMUD
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Antimikrobiyal Profilakside Yenilikler:<br />
Sıtma<br />
Sıtma (malaria) dişi anofelin insanı sokmasıyla<br />
bulaşan paraziter bir hastalıktır. Plasmodium<br />
genusunun 4 türü olan P. falciparum, P. vivax,<br />
P. malaria ve P. ovale insanda meydana gelen enfeksiyonların<br />
büyük bir kısmını oluşturur. P. falciparum<br />
en ağır klinik tabloyu oluşturur ve sıtmaya<br />
bağlı ölümlerin en sık nedenidir. Dünyada<br />
çoğunluğunu tropikal ve subtropikal bölgelerde<br />
oturanların oluşturduğu 2 milyardan fazla insan<br />
sıtma tehditi altındadır. Halen yılda 500 milyon<br />
insanın sıtmaya yakalandığı ve yaklaşık 1 milyon<br />
kişinin sıtmadan öldüğü bildirilmektedir. Yarı<br />
yüzyılı aşkın bir süre önce klorokin ve DDT’nin<br />
bulunmasıyla sıtmayı eradike etmek amacıyla<br />
uluslararası bir kampanya başlatılmış ve özellikle<br />
Afrika’nın dışında olmak üzere birçok bölgede<br />
önemli başarılar elde edilmiştir. Sıtmaya karşı<br />
klorokin, anofele karşı DDT direncinin gelişmesiyle<br />
birlikte bu kampanyaya verilen destek kesilmiş<br />
ve sıtmanın büyük ölçüde elimine edildiği<br />
ülkeler dahil birçok ülkede sıtma yeniden sorun<br />
olmaya başlamıştır. Artemisininler yeni bir ilaç<br />
grubu olmasına karşın direnç bildirilmiş olması<br />
sıtmayı eradike etmek için yeniden ortaya koyulan<br />
gayretler için büyük bir tehdit oluşturmaktadır.<br />
Mevcut olan donanım ilaç direncinin genetik<br />
temelini hızlı bir şekilde tanımlama imkanı sağlamasına<br />
rağmen, dirençli parazitlerin yayılmasını<br />
etkin bir şekilde önlemek için yeterli bilgi,<br />
araç ve uluslararası işbirliğine ihtiyaç duyulmaktadır.<br />
Deneyimler günümüzde uygulanan etkili<br />
kontrol programlarının değişen parazit veya sivrisineğe<br />
yenik düşebileceğini göstermektedir.<br />
Dahası elimizde mevcut olan donanımın asıl hedef<br />
olan global eradikasyonu karşılamada yetersiz<br />
olduğu görülmektedir. Eradikasyonu gerçekleştirmek<br />
için sivrisinekten insana bulaşın engellenmesinin<br />
sağlanması, canlı attenüe parazit aşılarının<br />
geliştirilmesi gibi yeni donanımlara ihtiyaç<br />
duyulmaktadır. Parazit ve sivrisineklerin genomik<br />
yapılarının anlaşılmasıyla birlikte, bu iki<br />
ajana etki edilebilecek bölgelerin saptanmasını<br />
ve host-parazit ilişkilerinin daha iyi anlaşılmasını<br />
sağlayacaktır.<br />
Dünyanın birçok ülkesinde kullanılan ilaçlara<br />
dirençli sıtma parazitlerinin yaygınlaşması<br />
ciddi bir sağlık sorunu olarak karşımıza çıkmaktadır.<br />
Sıtmanın kontrolü başlıca kinolin, antifolat<br />
ve artemisinin deriveleri gibi geleneksel ilaçlara<br />
bağlıdır. Yirminci yüzyılın son çeyreğinde<br />
114<br />
pek az antimalaryal ilaç bulunmuştur. İlaçlara<br />
dirençli malarya suşlarındaki korkutucu artış bu<br />
hastalığın kontrolünü belirgin bir şekilde zorlaştırmaktadır.<br />
Moleküler tekniklerdeki hızlı gelişmeler<br />
ışığında sıtma tanısında, ilaç etkinliği, direnç<br />
gelişimi ve aşı geliştirme konusunda ilginç<br />
çalışmaların ortaya atılmasına neden olmuştur.<br />
Son zamanlarda parazit biyolojisi hakkındaki<br />
bilgilerimizin artması ve genom sekansının analizi<br />
ilaç üretimi için çok sayıda hedefler sağlamıştır.<br />
Bütün bu gelişmeler ışığında dirençli malarya<br />
suşlarına karşı yeni ilaçların geliştirilmesi<br />
beklenmektedir.<br />
Yine artan direnç nedeniyle yeni ilaç bulma<br />
çalışmalarının yanı sıra mevcut ilaçların kombine<br />
kullanımı araştırmaları sürmektedir. Chlorproguanil-dapsone,<br />
Artesunate-amodiaquine, artesunate-sulfadoxine/pyrimethamine,<br />
pediyatrik co-artemether,<br />
dihydroartemisinin-piperaquine,<br />
chlorproguanil-dapsone-artesunate, artesunatepyronaridine,<br />
fosmidomycin, kısa-zincirli chloroquine,<br />
artemisone, isoquine gibi ilaçlar son yıllarda<br />
üzerinde çalışılan ilaç ve kombinasyonlarıdır.<br />
Artemisininler artemisia annua adı verilen<br />
tatlı bir bitkiden elde edilmiştir ve ileri derecede<br />
ilaca dirençli malarya suşlarının tedavisinde kullanılmaktadır.<br />
Yirminci yüzyılın 2. yarısında bulunan<br />
en önemli antimalaryal ajanlardan biri olarak<br />
kabul edilmektedir. Bu ilaçlar sıtma parazitinin<br />
ring formuna etki eder. Teorik olarak parazit<br />
üzerine diğer ilaçlara göre daha hızlı etki gösterir.<br />
Artemisininin; artemisia annua bitkisinde<br />
düşük oranda bulunması bu ilacın ticari bir ürün<br />
olarak üretilmesini kısıtlamaktadır. Bu nedenle<br />
birçok araştırma grubu artemisinin üretimini doku<br />
kültüründe veya tüm bir artemisia annua bitkisinde<br />
artırmak için araştırmalarını yoğunlaştırmıştır.<br />
İn vitro doku kültürü, artemisinin biyosentezinin<br />
metabolik regülasyonu ve biyoreaktör<br />
teknolojileri gibi biyoteknolojik stratejiler artemisinin<br />
üretimini artırmak için son dönemlerde<br />
üzerinde çalışılan konulardır. Konvansiyonel sıtma<br />
ilaçlarına direnç geliştiğinden arthesunateamodiaquine<br />
veya artemther-lumfantine gibi artemisinin<br />
bazlı kombinasyonlar multipl ilaç dirençli<br />
falsiparum sıtmasının tedavisine aday ilaçlar<br />
olarak kabul edilmektedir.<br />
Amodiaquine, yapısal olarak klorokine benzeyen,<br />
yaklaşık 60 yıldır bilinen bir ilaç ve ke-<br />
2. Türkiye <strong>EKMUD</strong> Bilimsel Platformu 2009
Change language