2, KİTAPCIK

Özellikle yaşlı kritik bakım gerektiren hastalarda dikkat ve
bilişsel değişikliklerle karakterize bir durum olan deliryum,
mortalite ve morbidite ile ilişkili bir sendrom olarak karşımıza
çıkar. Olayın patofizyolojisi net olmamakla birlikte gamaaminobutirik
asit veya dopamin nörotransmitter yollarının
neden olduğu ve kan-beyin-bariyeri boyunca sitokin geçişinin
durumu ağırlaştırdığı varsayılmaktadır. Yapılan çalışmalarda
melatonin düzeyinde düşüklük olduğu belirlenmiş ve enteral
melatonin ya da melatonin reseptör agonistlerinin kullanımının
deliryum gelişimini azalttığı gösterilmiştir. Yüksek risk
faktörlerine sahip hastalarda düşük doz haloperidol
düşünülebilir (11).
Yoğun Bakım Ünitesinde takip edilen hastaların büyük kısmı
mekanik ventilasyon desteği almaktadır. Ancak yanlış kullanımı
halinde akciğer hasarına neden olarak tedavi başarısızlığı ve
mortalite de artışla sonuçlanabilir. Mekanik ventilasyonun
solunum ve dolaşım üzerindeki etkileri kontrol edilerek
uygun ayarlarla hastada oksijenizasyon, ventilasyon ve ideal
pulmoner gaz değişiminin sağlanması önemlidir. Yüksek
oksijen düzeyleri yerine konvatif oksijen tedavisi ve akciğer
koruyucu ventilasyon desteği sağlayabilmek için düşük tidal
volüm kullanılmalıdır. SpO2, Pmean, FiO2, PaO2 ve VT düşük
tutularak hem mekanik ventilasyon süresi hem de mortalite
oranlarını düşürmüş oluruz (12).
İnvaziv mekanik ventilasyon sırasında hipotermi, hava yolu
epitelinde bozulma, bronkospazm, atelektazi ve hava yolu
obstrüksiyonun önlemek amacıyla nemlendirme yapılmalıdır.
Noninvaziv mekanik ventilasyon için ise ek ısı ve nem
sağlanması her zaman gerekli olmayıp hasta konforunu
artırmak amacıyla uygulanması önerilir. Ventilasyon esnasında
verilen gazın ısıtılması ve nemlendirilmesi işlemi pasif ya da
aktif olarak gerçekleştirilebilir. Aktif nemlendirme esnasında
33-44 mgH2O/L arasında nem ve 34-41 C arasında gaz
sıcaklığı sağlanması önerilir. Pasif nemlendirme esnasında
ise nemin minimum 30 mgH2O/L olması önerilir. Noninvaziv
ventilasyon esnasında pasif nemlendirme önerilmez. Ayrıca
düşük tidal hacimlerin kullanıldığı ARDS’li hastalarda
hiperkapniye neden olabileceğinden, akut solunum yetmezlikli
hastalarda dakika hacmini ve solunum işini artırdığından ve
ventilatör nedenli pnömoniye neden olacağından kullanımı
kontrendikedir (13).
verebilmektedir.
KAYNAKLAR:
1. Peterson K, Helfand M, Humphrey L, Christensen V, Carson S. Evidence
Synthesis Program Evidence Briefs. Washington (DC): Department of
Veterans Affairs (US); 2011. VA Evidence Synthesis Program Reports:
Evidence Brief: Effectiveness of Intensive Primary Care Programs.
(2013).
2. Vincent JL. The continuum of critical care. Crit Care 2019; 23:122.
3. Bernhard M, Döll S, Hartwig T, Ramshom-Zimmer A, Yahiaoui-Doktor
M, et al. Resuscitation room management of critically ill nontraumatic
patients in a German emergency department (OBSERvE-study). Eur J
Emerg Med. 2018; 25: 9-17.
4. Fogagnolo A, Taccone FS, Vincent JL, Benetto G, Cavalcante E, et
al. Using arterial-venous oxygen difference to guide red blood cell
transfusion strategy. Crit Care 2020; 24: 160.
5. Liu Y, Liu X, Xu H, He Q, Wang D. Effect of conservative and conventional
therapy on the prognosis of critically ill patients: a Meta-analysis.
Zhonghua Wei Zhong Bing Ji Jiu Yi Xue 2019; 31: 203-208.
6. Vincent LJ, Shehabi Y, Walsh ST, Pandharipande PP, Ball AJ, et al.
Comfort and patient – Centred care without excessive sedation: The
eCASH Concept. Intensive Care Med 2016; 42: 962-971.
7. Brindle CT, Malhotra R, O’rourke S, Currie L, Chadwik D, et al. Turning
and repositioning the critically ill patient with hemodynamic instability.
Journal of Wound Ostomy Continence Nursing 2013; 40: 254-67.
8. Marik PE, Zaloga GP. Early enteral nutrition in acutely ill patients. A
systematic review. Crit Care Med 2001; 29: 2264-70.
9. Wyncoll D, Beale R. Immunologically enhanced enteral nutrition;
current status. Curr Opin Crit Care 2001; 7: 128-32.
10. Doig GS, Simpson F, Sweetman EA, Finfer SR, Cooper DJ, et al. Early
parenteral nutrition in critically ill patients with short-term relative
contraindications to early enteral nutrition: a randomized controlled
trial. JAMA 2013; 309: 2103-8.
11. Foster J, et al. Melatonin and melatonin agonists to prevent and treat
delirium in critical illness: a systematic review protocol. Syst Rev 2016;
5: 199.
12. Pan P, Su L, Zhang Q, Long Y, Wang X, Lui D. Effects of Quality
Control Targets (SpO2≠100%, PaCO240 mmHg, Pmean10 cmH2O) on
Outcomes in Patients in the ICU. Front Med (Lausanne) 2020; 7:111.
13. American Association for Respiratory Care; Restrepo RD, Walsh
BK. Hummidification during invasive and noninvasive mechanical
ventilation: 2012. Practice Guideline, Respir Care 2012; 57: 782-8.
Kritik hastaların bakım ve tedavilerinin devam ettiği Acil
Servis içerisinde konumlandırılan Yoğun Bakım Ünitelerinde
“fizyolojik olarak stabil olmayan, kliniğinin yakın olarak takip
edilmesi ve tedavisinin dakika dakika yönlendirilmesi gereken
hasta grubu” yer almaktadır. Böylelikle bu grubun bakımı
acil serviste acil tıp uzmanları tarafından başlanıp kesintisiz
olarak kaliteli sağlık hizmetinin devam etmesine imkan
41