14.07.2020 Views

2, KİTAPCIK

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

koagülasyon bozukluğu, çoklu organ yetmezliği ve ölümle

sonuçlanır. DSÖ verilerine göre hastaları çoğunda hafif ve

orta seyirli enfeksiyon gelişir. Spesifik tedavi gerektirmeden

1-2 hafta içinde iyileşme görülür. Ciddi vakalarda 3-6

haftaya kadar uzayabilir. Hastalıkla ilgili olarak tanımlanmış

dermatolojik bulgular makülopapüler, ürtikeryal, veziküler

döküntüler ve perniyo görünümüne benzer distal parmaklarda

kırmızımsı mor nodüllerdir. Bu bulgular Covid-19 için tanı

koydurucu değildir. Wuhan’da 138 pnömoni hastasında

yapılan çalışmada semptom başlangıcından ortalama 5 gün

içinde dispne ve 7-8 gün içinde hastane yatışı saptanmıştır.

Hamileler için bilimse kanıtlar sınırlıdır. Hamile kadınlarda

hastalık şiddeti gebe olmayanlarla benzer bulunmuştur. Fetüs

üzerine olumsuz etki olduğunu gösteren çalışma mevcut

değildir. Çocuklarda vakalar çoğunlukla hafif seyirli ve

asemptomatik olmakla birlikte Kawasaki hastalığına benzer

klinik özelliklere sahip multisistem enflatuar sendrom ve toksik

şok sedromu tanımlanmıştır. Temaslı gruplar üzerinde yapılan

çalışmalarda tanı anında vakaların yarısnın asemptomatik

olduğu gözlenmiştir. Toplumdaki asemptomatik hastaların

kesin sayısı bilinmemekle birlikte bir modelleme çalışmasında

gerçek asemptomatik vaka oranı %18 olarak bulunmuştur.

Sonuç olarak, Covid-19 pandemisi ile ilgili veri akışı yapılan

çalışmalarla devam etmektedir. Hastalığın farklı klinik belirti

ve bulgularının bilinmesi vakaların doğru ve zamanında

saptanması açısından önemlidir.

KAYNAKLAR

1. 1-WHO/Coronavirus 2019. Erişim linki: https://www.who.int/

emergencies/diseases/novel-coronavirus2019?gclid=EAIaIQobCh

MI28Dzk83l6QIVAkQYCh0xKQUVEAAYASAAEgIZj_D_BwE. Erişim

tarihi:25.05.2020

2. 2-Centers for Disease Control and Prevention/Coronavirus Disease

2019. Erişim linki: https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/index.

html. Erişim tarihi:26.05.2020

3. 3-UpToDate/Covid 19. Erişim linki: https://www.uptodate.com/home/

covid-19-access. Erişim tarihi: 26.05.2020

4. 3-T.C. Sağlık Bakanlığı/Yeni koronavirüs Hastalığı Covid 19. Erişim linki:

https://covid19bilgi.saglik.gov.tr/tr/ Erişim tarihi:27.05.2020

5. 4-Yang Y, Peng F, Wang R, et al. The deadly coronaviruses: The 2003

SARS pandemic and the 2020 novel coronavirus epidemic in China

[published correction appears in J Autoimmun. 2020 May 15;:102487].

J Autoimmun. 2020;109:102434. doi:10.1016/j.jaut.2020.102434

6. 5-Li G, Fan Y, Lai Y, et al. Coronavirus infections and immune responses.

J Med Virol. 2020;92(4):424‐432. doi:10.1002/jmv.25685

7. 6-de Wilde AH, Snijder EJ, Kikkert M, van Hemert MJ. Host Factors in

Coronavirus Replication. Curr Top Microbiol Immunol. 2018;419:1‐42.

doi:10.1007/82_2017_25

8. 7-Gulati A, Pomeranz C, Qamar Z, et al. A Comprehensive Review

of Manifestations of Novel Coronaviruses in the Context of Deadly

COVID-19 Global Pandemic [published online ahead of print, 2020 May

11]. Am J Med Sci. 2020;doi:10.1016/j.amjms.2020.05.006

TOKSIKOLOJI HASTALARINDA İLAÇ

TARAMA TESTLERI VE ADLI YÖNÜ

UZ. DR. SEDA DAĞAR

ANKARA KEÇIÖREN EĞITIM VE ARAŞTIRMA

HASTANESI ACIL TIP KLINIĞI

Tanım: Toksikolojik analiz, bir biyolojik materyalde ilaç ya da

yabancı kimyasal maddelerin varlığını gösteren laboratuar

testidir. En sık kullanılan başlangıç test yöntemi immunoassay

yöntemdir. En yaygın test edilen biyolojik materyal idrardır. İki

tip toksikolojik analiz mevcuttur;

A) Yatak başı (point of care-POC) tarama testleri: Maruz

kalınan ilaç/madde bilinmiyorsa tercih edilir. İdrarda ölçüm

yapılır. Test sonucunda ilgili ilaç/maddelerin varlığına ait (+)

ya da (-) şeklinde sonuç elde edilir. Semikantitatif yöntemler

olarak kabul edilirler.

B) İlaç/madde serum düzeyi testleri: Maruz kalınan ilaç/

madde biliniyorsa tercih edilir. Serumda ölçüm yapılır. Test

sonucunda ilaç düzeyi verildiğinden kantitatif testlerdir.

Asetaminofen, salisilat, digoksin, valproik asit ve etanol serum

düzeyi çalışılabilen ilaç/maddelerdendir.

Önemi: Toksikolojik analizler, bazı akut klinik durumlarda

herhangi bir ilaç/madde alımı ile hastanın mevcut durumu

arasındaki potansiyel ilişkiyi gösterebilirler. Acil serviste

sıklıkla başvurulan yatak başı tarama testleri çalışılması kolay,

tekrarlanabilir ve hızlı sonuç veren testlerdir. Ancak klinisyenin

bu ilaç taraması testlerini yorumlarken dikkat etmesi gereken

unsurlar vardır; ilaç kullanımı/maruziyet şüphe düzeyi (pretest

probability), testin istenme amacı, uygulanan test tipi ve

özellikleri, yanlış (+) ve yanlış (-) sonuçlar.

Test paneli içeriği: Yatak başı ilaç tarama testlerinde çalışılan

temel içerik amfetamin, kokain, tetrahidrokannabinol (THC),

opioidler ve fensiklidindir (PCP). Barbitüratlar, metamfetamin

ve fentanil gibi sentetik opioidler bazı tarama panellerinde

bulunmaktadır. Yatak başı tarama testlerinde doğal opioidlerin

ortak metaboliti olan kodein tespit edildiği için eğer test

panelinde spesifik bir kit mevcut değilse diğer sentetik opioidler

(meperidin, tramadol, metadon) saptanamamaktadır. Yine son

dönemlerin yaygın sokak ilaçlarından olan MDMA (ekstazi),

MDPV (banyo tuzları), efedron gibi yeni nesil amfetaminler,

ketamin, halüsinojenik mantarlar, liserjik asit dietilamid (LSD)

ve sentetik kannabinoidler yatak başı tarama testlerinde tespit

edilememektedir.

Endikasyonları: Mutlak bir endikasyon yoktur. Yatak başı

43

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!