İstanbul Sanat Dergisi/ Sayı 2

More documents

Recommendations

Info

46MİNYATÜRYazarSerap GürsesKariye Müzesi’nin gölgesinde bir mabet;Taner Alakuş Minyatür Atölyesiİstanbul Sanat | Ocak / Şubat / Mart 2021 / 02Her sayımızda sanatın farklı dallarına mercektutarken, bu kez geleneksel sanatlarımızdanminyatürü ele alalım istedik. Bu amaçla hâlenMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’ndeöğretim görevlisi olan ve tüm ömrünü aşkla bu sanata adamış,sayısız sergi açmış kıymetli Üstat Taner Alakuş’la birsöyleşi yaptım. Corona salgını giderek etkisini arttırırken,gelecek muhtemel yasakları da hesaba katarak, yağmurlu birsonbahar sabahı Taner Bey’in “Mabedim” dediği minyatüratölyesini ziyaret ettim. Fatih’te Kariye Müzesi ya da yeni statüsüylecamiinin bir sokak ötesinde bulunan atölye, iki katlıgeleneksel bir ahşap evin restore edilmesiyle oluşturulmuş.İçeriye adım atar atmaz beni atölyenin kedisi Fındık ve köpeğiSuşi neşeyle karşılıyor. Öğrencilerin ders aldığı dersliğincamları; pembe-mor sıklamenlerin çılgınca açtığı, asmaçardağı, nar ağacı ve envai çeşit bitkinin göz okşadığı bir avlubahçeye bakıyor. Mutfakta fokur fokur kaynayan çaydanlık,diğer tarafta mis gibi filtre kahvenin kokusu, burada minyatürdersi almanın ne kadar keyifli olduğunu ispatlar gibi...Tüm duvarları hocamızın ve öğrencilerinin minyatür eserleriyleçevrili bu atölye; insan, hayvan, bitki gibi doğanın tümbileşenlerini barışçıl bir şekilde bünyesinde kaynaştırmış,sıcacık ve dingin bir yuva adeta... Bu tarihi ve mistik havayısoluyarak Taner Alakuş’un eserlerini verdiği, Kariye’ye bakanüst kattaki odasında sohbetimize başlıyoruz.Minyatür sanatı hakkında hepimizin az çok fikri var.Ancak okurlarımızı daha detaylı bilgilendirmek adınabizi minyatür sanatının ortaya çıkışı hakkındaaydınlatır mısınız?Minyatür sanatı M.Ö. 7. yüzyıldan günümüze gelmiş rafinebir sanat. Mani rahiplerinin kendi dini öğretilerini daharahat anlatabilmeleri için duvarlara çizdiği resimlerle başlamışbu hikâye. Sonra kitaplar hâline getirilmiş bunlar. Maniçok iyi resim yapan rahiplerden bir grup oluşturmuş, bunlarlakendi öğretilerini kitapçıklar hâline getirip, insanlaradinini yaymış. Bu şekilde ilk minyatür örneklerini görüyoruz.Oradan günümüze Büyük Selçuklular, Anadolu Selçukluları,Osmanlılar, Cumhuriyet dönemi Türkiye’sine kadar
devam eden bir sanat. Çok hafif duraksamalar olmuş, çoktop noktalara çıkmış, çok diplere vurmuş ama her dönemdekendi içerisinde bir şekilde, bir öğreti şeklini alarak günümüzegelmiş bir sanat.Ülkemizin yetiştirdiği en değerli minyatür üstatlarındanbirisiniz. Genelde insanlar iki şekilde meslek sahibi olur:Ya çocukluğundan beri tutkusu olan şeyin peşinden giderve onu mesleği hâline getirir ya da hasbelkader içinedüştüğü mesleği benimser ve o yolda ilerler.Sizin hikâyeniz nasıl şekillendi?Türkiye’deki eğitim sisteminin çarpıklığından diyebilirim...Bu söylediğiniz şeyler, aslında olması gereken şeyler. Çocukluğunuzdabir yeteneğiniz vardır, aileniz sizi keşfederve o yolda sizi yönlendirir. Son dönemlerdeki aileler böyleama benim annem babam böyle değildi. Beni kendi hâlimebırakmaları benim içselleşmeme sebep oldu. Ben kendiminfarkına vardım. Önce arıyorum ama bilmiyorum. Bilinçsizçocuk var. Mesela, “Meslek lisesine gideceğim” dedim. Meleke,bir arayış var orada. Meslek lisesinde metal işleri bölümünegirdim. Arıyorum işte... Onu yaparken karikatürlerçiziyorum ama yine farkında değilim. Evdekiler bir kaynakçıya da bir demir ustası olacağımı zannediyordu. Sonra Akademi’yegirmeye karar verdiğimi söyledim. Mimar SinanGüzel Sanatlar Üniversitesi’ne sınavsız girdim. Yani bundaherhalde bir şeyler varmış ki… Çünkü hiç altyapı bilmiyorum,biliyorsunuz Güzel Sanatlar Akademisi’ne girerkenbazı altyapılar ararlar; işte ışıklar, gölgeler, taramalar, çizgiler,vs… Bir müfredattan geçenleri tercih ederler. Fakatdemekki orada bir ışık gördüler ki beni tercih ettiler. Çok damutluyum. Her zaman söylüyorum, ben mutlu azınlık içerisindeyaşayan bir insanım. Herhalde Türkiye’nin yüzde 70’imutsuz çoğunluk diye düşünüyorum. Ben bu yüzde 30’lukmutlu azınlık içerisindeyim.Burada tarihi Kariye Mahallesiiçinde bir minyatür atölyesikurarak adeta kendi küçükcennetinizi oluşturmuşsunuz.Taner Alakuş MinyatürAtölyesi’nin sizin için anlamıve eser yaratımlarınıza olankatkısı nedir?Çok net söyleyebilirim ki hayatımınmerkezinde. Ben buraya“Mabedim” diyorum. Mabedkelimesini açarsanız her anlamagelir. İbadet ettiğiniz yer... Bu dabir ibadet şekli aslında. Üniversiteyıllarında buraya çay içmeye gelirdik. O zamanlar ÇelikGülersoy’un güzel bir kafeteryası vardı. Hep bu coğrafyadaya da Ortaköy’de bir atölyemiz olsun isterdik. Tabi evlendik,yıllar geçti. Sonra bir akşam böyle bir atölye arıyorum. Kariye’debir atölye, satılık… Çok inanmam ama doğru galiba.Doğru enerjiyi evrene gönderdiğinizde sahip oluyorsunuz.Bu mekânı gördüğümde çok beğendim ama ekonomik olarakgücüm yetmedi. Ev sahibimle dört-beş defa Beyoğlu’ndabuluştuk. Önce çetin pazarlıklar, sonra bir orta noktaya geldik.Benim alabileceğim bir fiyata verdi adam birden. Dediki; “Annem sanata çok düşkün. Bir tane eserinizi hediyeederseniz, size bu evi vermemi istiyor. Bu ev bir sanatçınınolmalı dedi.” O şekilde anlaştık. Bu atölye bizim oldu amatabi çok tadilat geçirdi. Eski görünüşü ile bugünkü görünüşüarasında çok fark var. Çünkü ben her zaman atölyeye özelbir dokunuş yapıyorum. Herhalde atölyeye ruhumu yavaşyavaş taşıyorum diye düşünüyorum. Bu sadece benim onavermem değil, onun da bana katkıları çok fazladır.Üsküdar Nevmekan’da kendi yetiştirdiğinizöğrencilerinizle beraber gerçekleştirdiğiniz “Duruş/Attitude” sergisini ziyaret etmiştim. Uzun yıllardırbir yandan eser verirken, diğer yandan öğrenciyetiştiriyorsunuz. Şu noktada hangisi daha ağır basıyor?Üretmek mi, öğretmek mi?Öğretirken, öğrenmek… Ben artık belli bir yaşa geldim.Hani şöyle yaparlar ya, insan gençken çok heyecanlı olurama yaşlandığında bilge olur; ben gençlerle çalışarak ikisinibir arada götürüyorum. Ve onlardan inanın şu dönemin sanatınıöğreniyorum. Ben onlara öğretirken çok metodik veçok kurallı öğretmiyorum. Her biriyle butik ilgileniyorumve serbest bırakıyorum. O zaman onlar kendi fikirlerini debana özgürce anlatabiliyor ve çaktırmadan ben de onlardanöğreniyorum. Ben bildiğim bütün teknikleri sonuna kadaröğretiyorum, onlar da bugünkü gençlerin görüş açısını vebakış açısını bana öğretiyorlar. Aslında bugünkü “çağdaş”dediğimiz minyatürü onlar sayesinde yakaladım diyebilirim.Çok tazeleniyorum. Bir söz vardır ya “Kuyudan su verdikçedolar.” Ben korkusuzca bildiğim herşeyi sonuna kadaröğretiyorum, çünkü benim de öğrenmemin bir sınırı yok.Ben de öğreniyorum. O yüzden bizim sergilerimizi heyecanlabekleyen çok fazla insan oluyor. Çünkü her sergi, sankiyeni bir lisan gibi oluyor. Yani biz her sergide yeni bir ifadebiçimi ortaya koyuyoruz.Minyatür sanatının kitaplar ve tablolar dışında farklıkullanım alanları neler? Sıradışı projeleriniz var mı?Var, örneğin mimaride var. Yeni Meclis binasına 12 tanepano yaptık. Benim yaptığım 7 metrekarelik bir Osmanlıkalyonu var, Meclis’in girişinde. Mimari ögelerde inanılmazkeyifli şeyler çıkıyor.Eserlerinizdeki kompozisyonların hepsini siz mioluşturuyorsunuz?Diyaloglarla oluyor genelde. Her kişi zaten bence bir hazine.Önce fikirleriyle geliyorlar, ben de tecrübelerimi katıyorum.Kısacası, beyin fırtınası yapıyoruz. Ben her zaman söylerim;“Leke lekeyi, figür figürü, boya boyayı çağırır” diye… Meselabir kompozisyonu yaparken bir kelleden başlıyorum.Ondan sonrası kendiliğinden geliyor yani. Hiçbir hayal kurmuyorum.Onu bitirirken gözümde başka lekeler oluşuyor.Leke lekeyi çağırıyor.47MİNYATÜRİstanbul Sanat | Ocak / Şubat / Mart 2021 / 02
Page 1 and 2: Yıl: 1 | Sayı: 2 | Ocak-Şubat-Ma
Page 4 and 5: 4713 24İÇİNDEKİLER820 22 2638İ
Page 6 and 7: 6EDİTÖRİstanbul Sanat | Ocak /
Page 8 and 9: 8AKTÜEL6 binden fazla esergün ı
Page 10 and 11: 10Galeri Binyıl’dan çevrimiçis
Page 12 and 13: 12SERGİLERRezan Has Müzesi’nden
Page 14 and 15: 14SERGİLERŞakir Eczacıbaşı’n
Page 16 and 17: 16SERGİLERİstanbul Sanat | Ocak /
Page 18 and 19: 18SERGİLERMAJİ Art Gallery’den
Page 20 and 21: 20YazarAyşe KaynarcalıKENT MÜZES
Page 22 and 23: 22YazarMayda Sarissarismayda@gmail.
Page 24 and 25: 24YazarNil ÖzerMÜZE“ Sanat bu k
Page 26 and 27: YazarPınar Baltacı26HEYKELBakır
Page 28 and 29: 28YazarlarPınar Baltacı & Nil Öz
Page 30 and 31: 30KAPAKMehmet BabatİKSV’den‘Pa
Page 32 and 33: 32KAPAKOrhan Benli (Ressam):Bu kaos
Page 34 and 35: 34KAPAKİpek Tuzcuoğlu (Oyuncu - S
Page 37 and 38: 37AKTÜELAlternatif bir karantina d
Page 39 and 40: 39ÖZEL RÖPORTAJmevsimler ve gece-
Page 41 and 42: çağdaş sanatçıları destekleme
Page 44 and 45: 44GALERİYazarNil Özer“ Sanat l
Page 48 and 49: 48RESİMYazarVecdi UzunRessam Mehme
Page 50 and 51: 50YazarEbru Özgüz ÇelikSANAT AKI
Page 52 and 53: 52KOLEKSİYONYazarNil ÖzerOyuncu S
Page 54 and 55: 54FOTOĞRAFYazarNil Özer“ Fotoğ
Page 56: Kadıköy’ün Yakın Tarihine Iş
Page 59 and 60: Öte yandan, aynı çalışmanın o
Page 61 and 62: Geçen süreçte İstanbul’un kü
Page 63 and 64: 63AKTÜELYazarNil Özerİstanbul Sa
Page 65 and 66: 1914-1918 Siperdeydik’te Fransız
Page 67 and 68: Pandemi döneminde her kesim gibi s
Page 69 and 70: hep sanatta büyük patlamalar oldu
Page 71 and 72: zır zaman bulmuşken yeni dünyan
Page 73 and 74: YazarSedef Turan73Uluslararası Lin
Page 75 and 76: HAZ/CIZZZYazar: Bige Örer, İz Öz
Page 77: ALBÜMLEREda Baba’danyeni cover a

İstanbul Sanat Dergisi/ Sayı 2

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?