BEDAAT

Recommendations

Info

Öğrenim Durumu:Lisans Hemşirelik FakültesiEge Üniversitesi 1999Lisans Hukuk Fakültesi KırıkkaleÜniversitesi 2003Y. Lisans Hukuk FakültesiBielefeld Üniversitesi 2007Doktora Hukuk FakültesiBielefeld Üniversitesi 2011Doçentlik Ceza ve CezaMuhakamesi Hukuku AnabilimDalı 2017Görevler:Öğretim Üyesi Bielefeld ÜniversitesiHukuk Fakültesi 2004-Hemşire Ankara ÜniversitesiTıp Fakültesi 1999-2004Uluslararası bilimseltoplantılarda sunulanve bildiri kitaplarında(proceedings) basılan bildirileri,yazılanuluslararası kitaplarveya kitaplarda bölümleri veulusal hakemli dergilerde yayımlananmakaleleri vardır.Ceza Muhakemesinde Serî Muhakeme Usûlü Anayasallık SorunsalıSerî muhakeme usûlü, Ekim 2019’da yürürlüğe giren, 7188 sayılı Ceza MuhakemesiKanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile Ceza MuhakemesiKanunu m. 250’ye eklenmiş, yürürlüğe girdiği andan itibaren yoğun tartışmalarınkonusu olmuştur. Tartışmaların başında serî muhakeme usûlünün adilyargılanma ilkesi ile ceza muhakemesi hukukuna hâkim diğer ilkelerle uyumluolup olmadığı gelmektedir. Bu çalışmada serî muhakeme usûlünün tüm bu hususlaraçısında değil, sadece belli başlı haklar bakımından ne kadar anayasa ile uyumluolup olmadığını tespit edilerek, kısaca serî muhakeme usûlünün anayasayaaykırılık sorunsalı üzerinde durulacaktır.Adil Yargılanma İlkesi ve Serî Muhakeme UsûlüAdil yargılanma ilkesi, ceza muhakemesi sürecinin şüpheli/sanık olan kişi bakımındanâdil bir şekilde gerçekleştirilmesi için “tarafsızlığı ve bağımsızlığı teminat altınaalınmış ve kanunla kurulmuş bir mahkeme önünde, aleni duruşmada hakkaniyeteuygun olarak yargılanma”anlamına gelir. Adil yargılama ilkesinin kökeninde,adil yargılanma hakkı bulunmaktadır.Adil yargılanma hakkı içeriği henüz tamolarak belirlenememiş ve kapsamı devamlı gelişen torba bir hak olarak kabul edilmektedir.Bu minvalde, silahların eşitliği ilkesi, meramını anlatma hakkı, masumsayılma hakkı, etkili bir şekilde katılma hakkı, delil sunma ve tanık dinletme hakkı,dinlenen tanıklara soru sorma hakkı, makul sürede yargılanma hakkı, dosyayı incelemeve örnek alma hakkı, tercümandan faydalanma hakkı gibi birçok hakkın adilyargılanma hakkı başlığı altına incelenmektedir. Serî muhakeme usûlünün bu altdalların çoğu bakımından tartışmalı olduğu ifade edilmektedir. Aşağıda anılan altdallardan sadece ehemmiyet arz eden birkaçına değinilecektir.Çelişmeli muhakeme ilkesi, muhakemenin taraflarına, bir muhakemeyi etkilemekadına sunulmuş olan beyan ve delillerden haberdar olma ve onlara karşı görüş beyanederek ve delil sunarak, muhakemeye etkili bir şekilde katılma imkânının verilmesidir.Butanımlardan yola çıkarak, çelişmeli muhakeme ilkesinin iki temel unsuruolduğu göze çarpmaktadır: Dosyanın tamamı hakkında bilgi sahibi olmak ve tartışmak.Builke gereğince, muhakemenin tarafları, muhakemeyi etkileyebilecek niteliktekitüm görüş ve delillerden haberdar olmalıdır.İlkenin bir diğer unsuru ise tartışmaimkanıdır. Bilgi sahibi olma ise, etkili bir tartışmanın yapılabilmesi için önşarttır.Doç. Dr. Gülsün Aygörmez; Ar. Gör. Mehmet Korkmaz, İstanbul Gedik Üniversitesi HukukFakültesi Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku ABDGülsün Ayhan Aygörmez Uğurlubay, Nuran Haydar, Mehmet Korkmaz, Serî Muhakeme Usûlüneİlişkin Sorunlar, Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 1, S. 2, 2019,s. 255 dev.Yar. 6 CD, E. 2016/6833, K. 2017/1003, 18.4.2017.AİHS'in 6. maddesinin kapsamının Mahkemenin içtihatlarıyla sürekli genişletilmekte olduğuna dikkatçekmekte Yar. 4. CD, E. 2017/22730, K. 2018/469, 11.1.2018.Nur Centel, Hamide Zafer, Ceza Muhakemesi Hukuku, 17. Bası, Beta Basım, İstanbul, 2020,s.166.
Serî muhakeme usûlünde şüpheli, soruşturma aşamasında toplanmış olan delillerden haberdar olmadan, onlara karşıgörüş belirtme imkânı verilmeden, serî muhakeme usûlünü ya kabul edecektir ya da etmeyecektir. hâlbuki bir cezamuhakemesinde tarafların, deliller hakkında bilgi sahibi olması ve onlara karşı bir beyanda bulunabilmesi zarurîdir.Serî muhakeme usûlünde, şüpheli, aleyhine toplanmış olan deliller hakkında bilgi sahibi olmadan, onlara karşı görüşbelirtemeden, serî muhakeme usûlü teklifi ile karşı karşıya kalmaktadır. Serî muhakeme usûlünde, deliller, sadecesavcının bilgisi dâhilinde olup ne şüphelinin, ne müdafiin ne de hâkimin bilgisi dâhilindedir. Bu usulde, soruşturmaaşamasında toplanan deliller, mahkemeye sunulmamaktadır. Dolayısıyla, delillerin müşterekliği sağlanamamakta vetartışılamamaktadır. Son olarak ifade etmek gerekir ki, serî muhakeme usûlünde, yargılama tarafsız bir hâkim tarafındanicra edilmemektedir. Serî muhakeme usûlünde hâkim, şüpheliyi müdafii ile birlikte dinleyecek ve ardından,şüphelininserî muhakeme usûlü hakkında bilgilendirilip bilgilendirmediği ve şüphelinin, serî muhakeme usûlününuygulanması teklifini müdafii huzurunda kabul edip etmediğini ve son olarak da eylemin serî muhakeme usûlü kapsamındaolup olmadığını denetleyecektir. Bu hususlar bakımından bir engel bulunmamaktaysa, hâkim, CumhuriyetSavcısının talepnamesinde belirttiği yaptırıma hükmetmek zorundadır. Hâkim, yaptırımın türünü erteleyemeyeceğigibi, süresini de değiştiremeyecektir.Hâkim, bu denetlemeyi de yaparken, delillerle temas edemeyecektir. Serî muhakemeusûlünde, hâkimin önüne sadece talepname ve şüphelinin teklifi kabul ettiğine dair tutanak gidecektir. Hâkim,soruşturma aşamasında elde edilen ve şüphelinin muhakemeye konu suçu işlediğine yönelik yeterli şüphe derecesinigösteren delillerle temas edemeyecektir. Serî muhakeme usûlü, tüm buaçılardan çelişmeli muhakeme ilkesineaykırıdır.Silahların eşitliği ilkesi gereğince bir ceza muhakemesinde iddia makamı da savunma makamı da aynı usûlî haklarasahip olmalıdır; ancak, şüpheli/sanığın aleyhine sonuç doğurmadığı sürece iddia makamı ile savunma makamınınsahip olduğu usûlî haklar eşit olmayabilir.Silahların eşitliği ilkesi gereğince, muhakemenin taraflarının sahip olduğuusûlî haklar bakımından bir denge olmalı ve bu denge muhakemenin sonuna kadar var olmalıdır.Serî muhakeme usûlünde şüpheli, toplanan delillerin, hukuka uygun elde edilip edilmediğini, maddi gerçeğin ortayaçıkarılması için önemli olan delillerin toplanıp toplanmadığını bilmeden, bir karar vermektedir. Şüphelinin, muhakemeninesası hakkında herhangi bir bilgi sahibi olmadan geleceği hakkında bir karar verecek olması, buna mukabil,Cumhuriyet savcısının muhakemeye, belirleyeceği yaptırım şekli unsurlar bakımından yerinde ise reddedilemeyecekbir karar verme gücü olması ve yargılama makamı olarak hâkimin sadece onay makamı olarak görev yapacak olması,muhakemenin bütünü göz önünde bulundurulduğunda silahların eşitliği ilkesi ile bağdaşmamaktadır.Anayasa m. 36 hükmüne göre “Herkes, meşru vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle yargı mercileri önündedavacı veya davalı olarak iddia ve savunma ile adil yargılanma hakkına sahiptir.”Savunma hakkı nın bir dar birde geniş olmak üzere iki tanımı bulunmaktadır. Dar anlamda savunma, iddiaya bir cevap verebilme hakkıdır. Tümhukuk dallarını da içine alabilecek kadar geniş anlamda savunma ise bir iddiada bulunmak ve buna karşı iddiada bulunabilmektir.Bu tanımı, ceza hukuku özeline indirdiğimizde ise savunma hakkı, bir ceza davasında şüpheli/sanığın,iddia edilen suçu işlemediğinin veya iddia edildiği gibi işlenmediğinin yada daha az ceza verilmesi gerektiğinin belirtilmesidir.Ceza muhakemesine hâkim olan ilkelerden bir çoğu, savunma hakkının kullanılmasına ilişkindir. Bunaek olarak belirtmek gerekir ki savunma hakkının kısıtlanması CMK m. 289/1-g hükmü gereğince mutlak bir bozmanedenidir. Bu kapsamda, bir suç işlediği iddia olunan bir kimse, bu iddiaya mutlaka etkili bir şekilde cevap vermelidir;ona bu imkan sağlanmalıdır.Ayrıntılı olarakAygörmez, Haydar, Korkmaz, Serî Muhakeme, s. 255 dev.Robert Esser, Auf dem Weg zu einem europæischen Strafverfahrensrecht, Berlin, De Gruyter Recht, 2002, s. 406-407.Aynı görüş için bkz. Mert Namlı, Medeni Usul Hukukunun Yasama Üstü Kaynakları Çerçevesinde Fransız ve Türk Hukuku’ndaÇelişmeli Yargılama İlkesi, TÜSİAD Yayınları, İstanbul, 2010, s. 74.Namlı, Çelişmeli Yargılama, s. 91.
Page 2 and 3: İÇİNDEKİLEREDİTÖRMert TOSUNTa
Page 4 and 5: Prof. Dr. TalatCANBOLAT,Gölcük’
Page 6 and 7: Keza 25. Maddedeki işverenin zorla
Page 10 and 11: Serî muhakeme usûlüne ilişkin d
Page 12 and 13: Serî Muhakeme Usûlü ve Temel Hak
Page 14 and 15: YARGIÇ OLMAK VEYA OLMAMAKRuşenGü
Page 16 and 17: ÇOCUK ADALET SİSTEMİİnsan hakla
Page 18 and 19: “BM Çocuk Haklarına Dair Sözle
Page 20 and 21: Yasal usullerde çocuk hassas bir y
Page 22 and 23: Fiili işlediği sırada oniki yaş
Page 24 and 25: 2012/20 sayılı Başbakanlık Gene
Page 26 and 27: Sizce iyi bir avukatta bulunması g
Page 28 and 29: Hukuki güvenlik ve belirlilik ilke
Page 30 and 31: Teknolojinin vermiş olduğu imkanl
Page 32 and 33: HUKUK KLİNİKLERİNE GENEL BİR BA
Page 34 and 35: Hukuk klinikleri ayrı bir ders ola
Page 36 and 37: Üçüncüsü : Doksanlı yılları
Page 38 and 39: Burhan rolünü çok ciddiye alır,
Page 40 and 41: Öldürmek Neye Yarar?Bir İdam Mah
Page 42 and 43: İDEAL HUKUK KULÜBÜBir insanın s
Page 44 and 45: Prof. Dr. AcarBaltaş, Türkiye’d
Page 46 and 47: 100 METRE VE 200 METREULUSAL VE ULU
Page 48 and 49: Rol model olarak gördüğünüzisi
Page 50 and 51: İntihar, bir canlının, neticesin
Page 52 and 53: Bu etkinlik Karadeniz Bölgesi’nd
Page 54: BİL BAKALIM!!!OTOPARK MAYFASINDAN

BEDAAT

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?