14.11.2023 Views

2020 Paralel Ufuklar

Çoklu Evren İddiaları Özelinde Popüler Bilime Teolojik Bir Bakış

Çoklu Evren İddiaları Özelinde Popüler Bilime Teolojik Bir Bakış

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

KARA DELİKLER

BU İŞİN NERESİNDE?

PARELEL UFUKLAR

S O L U C A N D E L İ Ğ İ O L A B İ L İ R L E R M İ ?

Büyük Patlamadan sonra karanlık

bir dönem var. İşte bu karanlık

dönemde fotonlar bile

oluşamıyor, birbiri ardına

tutunamıyordu. Oysa ışık

oluşsaydı o mesafeyi de

görebilecektik. Büyük patlamanın

ilk saniyesinde o kadar hızlı bir

şişme vardı ki bu şişme ışığın

hızını zaten aşıyordu. İşin ilginci

bugün de evren hızlanarak

genişlemeye devam ediyor.

İşte çoklu evren kuramı burada

devreye giriyor. Einstein’ın izafiyet

teorisine göre ışık hızı kozmolojik

bir sabittir. Işıktan daha hızlı

hareket edebilen herhangi bir

madde ya da parçacık yoktur.

Ama büyük patlama ve

akabindeki şişme döneminde

meydana gelen genişleme hızı

ışıktan çok daha fazlaydı.

Neredeyse yok hükmünde bir

noktadan ama sonsuz kabul

edilen bir kütleden meydana

gelen bu patlamanın hızı uzay

zamanı sayısız noktada sonsuz

biçimde bükmüş olmalıydı. Bu da

süper kütleli bu tek noktanın bir

değil birden fazla patlamaya ve

birden fazla evrenin oluşmasına

yol açmış olabilirdi. Bir döneme

kadar parçacık fiziği kanunları da

devrede olmalıydı.

Uzay zaman zemininin üzerinde

oluşan birçok kara delik ve belki

de bu kara deliklerin her birinden

diğer tarafa doğru kabarcık veren

sonsuz sayıda evrenden

bahsediyoruz. Hatta bizim tekil

büyük patlama olarak bildiğimiz

şey bile tüm kapsamıyla daha üst

bir evrenden uzanan bir kara delik

ya da her ne yol bulmuşsa oradan

filizlenen bir kabarcık olabilme

ihtimali de bu teoriye dahil oluyor.

İşleyiş tam olarak böyle miydi ve

kara delikler ya da başka biçim

solucan delikleri gerçekten başka

evrenlere açılan kapılar mıdır,

parçacık fiziği hangi noktada sona

ermiştir, evrenin dokusunu

oluşturduğu düşünülen karanlık

enerji nasıl bir şeydir halen

çözülmüş olmasalar da bir kuram

olarak çoklu evren iddiasının

matematiksel hesaplamalarla

mantığının örüldüğü iddia ediliyor.

Bu durumda gökyüzünde artık

gözlemlenmeye başlanan kara

deliklerin her birinin belki de bir

başka dünyaya açılıyor olma

olasılıkları konuşuluyor.

İyi bir akademik alt yapısı olanlar

için bile zorlayıcı olan bu konunun

kozmolojik bilgi birikiminden

aktarımda hatalarımız da

olabilir. Ama bizim incelediğimiz

zeminin teolojik taban olduğunu

unutmayalım.

21

PARALEL UFUKLAR

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!