Budynki z gliny - Zygmunt Racięcki - Cohabitat

deski podłużnej i w czopy desek poprzecznych. Zatyczki mogą
być wetknięte w wypuszczone czopy desek poprzecznych. Jeżeli
deska poprzeczna zostanie dalej przesunięta (na dłuższą płytę),
to otwory w deskach bocznych trzeba zatkać dopasowanymi
klockami i umocować je wtyczkami. Wewnątrz formy do dolnych
•części desek poprzecznych przybite są łaty szerokości 38 mm
i wysokości 63 mm dla stropów drewnianych oraz szerokości
38 mm i wysokości 50 mm dla stropów żelbetowych T-27.
Rys. 39. Forma do wyrobu glinianych
płyt stropowych
58
Forma powinna być we­
wnątrz ostrugana i nasyco­
na ropą.
Masę do wyrobu płyt
przygotowuje się z materia­
łu włóknistego (słoma, siano,
łodygi roślin pnących, wrzos
itp.) pociętego na sieczkę
długości 30 do 40 cm i z tłu­
stej gliny rozrobionej do
gęstości śmietany. Na 1 m :!
masy daje się od 5U do bU kg sieczki i U,D nr gęsiej zawieśmy
glinianej. Do skrzyni z zawiesiną wrzuca się sieczkę, przerabia
masę widłami i udeptuje, aby każdy kawałek włókna został do­
brze oblepiony gliną. Przerobioną masę pozostawia się w kopcu
na przeciąg jednej doby.
Po złożeniu formy, polaniu jej wodą i posypaniu piaskiem
wrzuca się do niej masę glinianą i ubija nieco ponad wysokość
listew na ściankach poprzecznych. Następnie wciska się okoro­
wane żerdzie grubości 2 do 3 cm, uprzednio zanurzone w rozro­
bionej glinie, w odległości 8 cm od podłużnych ścian formy tak,
aby oparły się na listwach. Z kolei formę uzupełnia się masą,
ubija ją i wyrównuje. Po wykonaniu płyty formę rozbiera się,
a płytę pozostawia na podkładce na przeciąg 2 do 3 dni.
Po zdjęciu płyt z podkładek ustawia się je dłuższym bokiem
na ziemi, opierając jedną płytę o drugą. Płyty trzeba chronić
przed deszczem i podmakaniem.
Mocniejsze i bardziej odporne na wilgoć są płyty wykonane
przy użyciu zarobu cementowo-glinianego. W tym przypadku
należy na każde 3 części gęstej zawiesiny glinianej brać 1 część
cementu i bardzo dokładnie wymieszać. Zaczyn cementowo-gliniany
i przygotowana masa powinny być użyte w przeciągu najdalej
1 godziny.
Płyty mogą być układane bezpośrednio na belkach (w budyn­
kach gospodarczych) albo między belkami na łatach przybitych
do boków belek drewnianych (rys. 40) lub na występach stopy
Rys. 40. Sposoby układania płyt na belkach stropowych drewnianych i żelbetowych:
a) płyty na belkach drewnianych, bez wrębu, b) płyty między belkami drewnianymi,
c) płyty między belkami T-27, d) płyta
belki żelbetowej. Płyta powinna opierać się końcami żerdzi znajdujących
się wewnątrz płyty. W stropach na belkach drewnianych
płyty wystają 1 cm poniżej spodu belek, w celu uzyskania
jednego poziomu z otrzcinowaniem belki, w stropach zaś na
belkach żelbetowych T-27 spód płyty znajduje się w poziomie
spodu belki.
IX. UWAGI OGÓLNE
W celu uniknięcia ryzyka pozostawienia ścian nie przykry­
tych dachem nie powinno zaczynać się wykonywania ścian
59