MŁODZI I MEDIA - Gazeta.pl

lacji w reprezentację, która po wprowadzeniu do sieci zacznie toczyć swoje samodzielne życie. to z kolei
pociąga za sobą, po trzecie, ogromną dbałość o fasadę osobistą, nadekspresyjność zachowań, bardzo
staranne reżyserowanie swoich publicznych występów oraz sięganie po gotowe scenariusze cielesnych
ich wykonań, których dostarczają inni użytkownicy globalnych sieci komunikacyjnych. mam wrażenie,
że współczesną sieć, jej zawartość, w dużej mierze konstytuuje to, co można uznać za publiczną próbę
generalną przez realnymi występami w obecności, bezpośrednio obecnych, innych. w takich kategoriach
można niewątpliwie interpretować ruch szafiarek, prezentację amatorskich dokonań artystycznych
w przestrzeni internetu, fotografie zamieszczane na portalach randkowych, szkice do tekstów naukowych
itd. stan permanentnego wypróbowywania, bycia na etapie przygotowań i szkiców, niedokończenia
wydaje się też cechą współczesnej kultury.
goffman twierdził (co stało się zresztą fundamentem dla postrzegania życia społecznego jako dramatu),
że ludzie zachowują się inaczej w obecności innych niż wówczas, gdy są sami i nikt ich nie obserwuje.
mechanizm ten jest nadal aktualny, ale inni wyposażeni są dziś w urządzenia zdolne do rejestracji
każdego występu i upowszechnienia jego filmowej i fotograficznej reprezentacji, co znacznie zwiększa
krąg potencjalnych obserwatorów i zwielokrotnia ryzyko rozdźwięku pomiędzy informacjami, które jednostka
chce przekazywać o sobie, a tymi, które rzeczywiście przekazuje. urządzenia, o których tu mowa,
prowadzą jednak do telenoi tylko tych, dla których nie są naturalnym środowiskiem życia (ascott 2003:
257–276). dla młodszego pokolenia teleobecność i teledostępność jako podstawowe wymiary egzystencji
są równie oczywiste jak dla wcześniejszych generacji identyfikacyjna doniosłość spojrzeń innych,
odbicia w lustrze czy rozległości towarzyskich sieci.
oznacza to z kolei, że dla młodych ogromnie istotne staje się ciało, którego fizyczność zostaje na
pierwszy rzut oka unieważniona przez przekształcenie go w cyfrową reprezentację krążącą w sieci.
współczesne urządzenia telekomunikacyjne nie tylko bowiem wymuszają na jednostce stan czuwania
i sugerują, że znajduje się ona w stanie nieustannej ekspozycji, ale stają się tak naturalnymi
ekstensjami jej ciała, że doświadczane są one nie jako jego technologiczne przedłużenia, ale raczej
jako jego integralne części. doskonale dopasowane do naszych rąk, przyjemne w dotyku, angażujące
przynajmniej trzy zmysły, reagujące na nasze polecenia niczym żywy organizm, nie tylko sprawiają, że
trudno jest określić ulokowanie ciała i jego granice, ale też że staje się ono integralnym elementem
współczesnej technosfery komunikacyjnej, że zostaje doń wpięte, niczym jedno z wielu konstytuujących
je urządzeń. co interesujące, nie skutkuje to, jak chcą krytycy tego procesu, dehumanizacją, ale przeciwnie,
intensyfikacją tego, co ludzkie i społeczne. o ile uznamy, że typowo ludzkie jest posługiwanie się
narzędziami, to mamy dziś do czynienia nie z transhumanizmem, ale raczej ze spełnianiem się istoty
gatunkowej specyfiki człowieka, polegającej na nierozłączności ludzi i technologicznych ekstensji ich
ciał. proces ten sprawia, że ciało staje się częścią technologicznych sieci i reaguje na impulsy z nich
napływające, jak i impulsy te generuje, to one sprawiają, że jest ono żywe w sensie społecznym, że
działa, bo wywiera wpływ, czyni różnicę. pozostawanie w stanie czuwania oznacza więc w tym wypadku,
że jednostka istnieje i odczuwa tylko wtedy, gdy jej organizm działa, staje się aktywnym routerem,
odbierającym informacje i przesyłającym je dalej, gdy jest on zaangażowany w podtrzymywanie życia
sieci, której jest on częścią. z analogiczną do powyższej sytuacją mamy do czynienia w odniesieniu do
przedmiotów, które to wpięcie ciała do sieci umożliwiają. żyją one i działają tylko wtedy, gdy łączą nas
z innymi, gdy służą przekazywaniu informacji, uruchamiają jej krążenie.
tym, których przeraża widok nastolatków splecionych z komputerem i telefonem komórkowych
i których lęki generują moralną (techno)panikę, podsycaną przez medialne opowieści o aspołecznych,
amoralnych, barbarzyńskich czynach popełnionych przez nastolatków przy użyciu/pod wpływem/w
kontekście tego rodzaju urządzeń, należy przypomnieć o kilku istotnych faktach:
INTENSYWNOŚĆ
36