درÛاÙت Ù ÙاÙات اÛ٠ش٠ارÙ
درÛاÙت Ù ÙاÙات اÛ٠ش٠ارÙ
درÛاÙت Ù ÙاÙات اÛ٠ش٠ارÙ
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
شماره 20 پاييز<br />
1391<br />
دانشگاه صنعتي شريف<br />
تكانه نشريه علمي دانشجويان فيزيك<br />
نظر گرفته ميشود. دوباره<br />
نقطه به عنوان گذار شيشه در<br />
و<br />
تأكيد ميكنم كه اين گذار، گذار فاز نيست<br />
به <br />
سرعت سردسازي بستگي دارد. اين عدم قطعيت دماي<br />
به اندازهي<br />
گذار شيشه معمولا<br />
در پايين چه ميگذرد؟<br />
2<br />
.[4]<br />
براي اين كار مايع بايد يكنواخت و همگون باشد، مثلا<br />
دانه ي شن داخل آب باعث ميشود كه آب به<br />
وجود يك كردن مايعات<br />
بزند. نكته ي دوم در ابر سرد<br />
راحتي يخ كردن آنها است. هر چه شما سريعتر دماي<br />
سريع سرد زمان كمتري براي<br />
بياوريد، مولكولهاي آن<br />
مايع را پايين<br />
خود در يك بلور خواهند داشت و در نتيجه از<br />
منظم كردن<br />
ميشود. هنگامي كه دماي<br />
(يخ) جلوگيري<br />
تشكيل بلور<br />
سرد به اندازه ي كافي پايين بيايد گذار<br />
يك مايع ابر<br />
شيشه رخ مميدهد.<br />
شكل<br />
آنتروپي براي سردسازي مايع كه<br />
يرات حجم و يا حالت شيشه و يا جامد برود. منحني خط پيوسته<br />
ميتواند به را نشان ميدهد. منحنيهاي<br />
گذار مايع به جامد<br />
(آبي رنگ) شيشه با سرعت<br />
خطچين (قرمز رنگ) نشاندهنده ي گذار متفاوت هست<br />
سردسازيهاي<br />
دماي ذوب ماده است،<br />
ي متفاوت هستند كه به سرعت<br />
دو دماي شيشه<br />
سرسازي ماده بستگي دارند<br />
هم دماي كازمن است.<br />
ميشود هنگام گذار مايع به جامد<br />
از شكل ديده همانگونه كه<br />
صورت نا پيوسته و ناگهاني كاهش مييابد. اما<br />
حجم ماده به<br />
حالت شيشه ميرود تغيير حجم ناگهاني پيدا<br />
وقتي ماده به<br />
قابل مشاهده است. در اين<br />
دما رسم شده<br />
ماده بر حسب<br />
نمودار آنتروپي يا حجم يك<br />
هم<br />
به جامد بدهد، گذار فاز مايع<br />
است. در صورتي كه ماده صورت گسسته تغيير پيدا<br />
هم حجم ماده به<br />
آنتروپي و كرد، گسستگي<br />
ميكند. اما اگر بتوان از جامد شدن فرار روند قبلي خود<br />
مشاهده نميشود، آنتروپي و حجم طبق تغيير ميكنند تا اينكه در دمايي كه با<br />
مشخص<br />
تغييرات حجم و آنتروپي عوض ميشود. اين<br />
ميشود شيب<br />
درجهي سانتيگراد است<br />
مقياس در<br />
تا الان ما فهميديم كه خواص درشت چگونه است. اما در ريز مقياس ماجرا<br />
شيشه و گذار آن مورد رفتار ريز مقياس<br />
چگونه است؟ كنجكاوي ما در نحوه ي شكلگيري<br />
است. اولين آن<br />
مربوط به دو پديده<br />
حركت كردن آنها است.<br />
دومي نحوهي مولكولها بوده و شكلگيري مولكولها بايد از روشهاي<br />
ديدن نحوه ي<br />
براي<br />
امواج الكترومغناطيس<br />
پراكندگي الكترون، نوترون و يا<br />
و امواج<br />
استفاده كرد. در مورد شيشهها پراكندگي نوترون<br />
الكترومغناطيس مورد استفاده قرار ميگيرد. نميخواهم<br />
روشهاي ميكروسكوپي صحبت كنم و<br />
راجعبه جزئيات اين<br />
طبق نتايج پراكندگي از<br />
به نتيجه اشاره ميكنم. تنها<br />
مايع و شيشه تفاوتي<br />
شيشهها بين نحوه ي شكلگيري<br />
اين حالات فاصله با<br />
مشاهده نميشود. در هر دوي<br />
نزديكترين همسايه برابر بوده و هيچ نظم ببلندبردي<br />
مشاهده نميشود. اما تفاوت شيشه و مايع در تحول آنها<br />
به راحتي<br />
مايع به دليل زياد بودن دما است. مولكولها در<br />
ميتوانند جابجا شوند اما در شيشه اين جابجايي اصلا<br />
راحت نيست.<br />
حالا به ياد دوست قديمي سياوش ياسيني اتفاقي كه<br />
ديگري روايت ميكنم.<br />
در پايين ميگذرد را به گونه ي<br />
فرض كنيد كه شما در پايين و داخل مترو هستيد. شما<br />
كه مترو خلوت است.<br />
ساعتي در آنجا حضور داريد در ايستگاه ميايستد و شما ميخواهيد<br />
هنگامي كه قطار باز وجود دارد و شما در<br />
پياده شويد به راحتي يك مسير از قطار خارج شويد. اما حالا فرض<br />
چند ثانيه ميتوانيد<br />
قطارها هم با تأخير<br />
مترو است و<br />
كنيد ساعت شلوغي<br />
ميآيند، و واگنها اشباع شدهاند. در چنين شرايطي آدمها<br />
منظم نميايستند و آرنج يكي داخل چشم ديگري است.<br />
به مايع و<br />
شلوغ مترو را<br />
از لحاظ ساختار ميتوان واگن<br />
پس<br />
جا اگر<br />
شيشه نسبت داد. اما تحول هم مهم است. در اين<br />
قبل سعي<br />
حتما يك ايستگاه بخواهيد از قطار پياده شويد<br />
<br />
تند. <br />
<br />
پيوسته تغيير حجم پيدا<br />
به صورت<br />
نميكند (جامد نميشود) و ميكند تا به حالت شيشه برسد.<br />
نكات بالا در شكل<br />
تمامي 2<br />
2: تغيي<br />
و <br />
<br />
31