Μια λεξικολογική προσέγγιση Ï„Î¿Ï Î´Î¹Î±Ï†Î·Î¼Î¹ÏƒÏ„Î¹ÎºÎ¿Ï Î»ÏŒÎ³Î¿Ï ... - Nemertes

του δεν γνωρίζουν τη σημασία αυτών των όρων με σκοπό την παραπληροφόρηση, αυτό συνιστά
περίπτωση «διπλής γλώσσας». Αντιπροσωπευτικό παράδειγμα η δημιουργία και χρήση του
όρου ανοικτός πιστωτικός λογαριασμός αντί της λέξης δάνειο από τις τράπεζες, με σκοπό την
προσέλκυση πελατών για το συγκεκριμένο τραπεζικό προϊόν.
1.3.3 Η ξύλινη γλώσσα
Ο όρος ξύλινη γλώσσα (gobbledygook or bureaucratese) ακούγεται συχνά στην
καθημερινή μας ζωή. Συνήθως αποτελείται από πολλές μεγάλες, περίπλοκες λέξεις, φράσεις ή
προτάσεις με σκοπό να προκληθεί σύγχυση στο ακροατήριο και να παρακαμφθεί το πραγματικό
ζήτημα της ομιλίας. Πιο απλά «ξύλινη γλώσσα» ορίζουμε την ομιλία που λέει πολλά, αλλά
πρακτικά δεν σημαίνει απολύτως τίποτα (Καλιόρης 1991).
H ξύλινη γλώσσα της παραδοσιακής κομουνιστικής αριστεράς στην Ελλάδα περιέχει
όρους όπως "στρουχτούρα", "προβοκάτσια" και "Oχτώβρης". Προσπαθεί να επιβάλει ιδέες
τρομοκρατώντας τον ακροατή με τους πομπώδεις όρους της με αποτέλεσμα να μην
αποσαφηνίζεται ποτέ μία έννοια ή ακόμα να ευτελίζεται μια ιδέα (βλέπε σχετικά Μανδραβέλης
2006). Η «ξύλινη γλώσσα αναφέρεται σε έναν άκαμπτο, ξηρό, απαρέγκλιτο και υποταγμένο
λόγο» σύμφωνα με τον Μπαμπινιώτη (2000), όπως αναφέρεται στον Ξυδόπουλο (2005: 779).
Για τον Lutz (1989: 5-6) η ξύλινη γλώσσα είναι υπερβολή στην έκφραση. Το ιδανικό
είναι όλο και μεγαλύτερες λέξεις και μακροσκελείς προτάσεις. Τις περισσότερες φορές αυτό
που λέγεται ακούγεται εντυπωσιακό, στην ουσία όμως το περιεχόμενο και η σημασία του δεν
δημιουργεί αίσθηση. Συνήθως αυτού του είδους τη γλώσσα χρησιμοποιούν οι κρατικές αρχές
διακοσμώντας τη με τεχνικούς ή επιστημονικούς όρους. Στην Ελλάδα για παράδειγμα στη
διατύπωση νόμων έχουμε ξύλινη γλώσσα (βλέπε Νικολακόπουλος 1996), όπως διαπιστώθηκε
από έρευνα της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης σχετικά με τη γλώσσα του κράτους, όπως
αναφέρεται στον Ξυδόπουλο (2005: 780 & 800).
1.3.4 Ρητορισμός ή Βερμπαλισμός
Τα στοιχεία ρητορισμού ή βερμπαλισμού (inflated language) είναι εντυπωσιακές και
ηχηρές λέξεις που χρησιμοποιούνται για να προσδώσουν αίγλη και αξία σε κοινά πράγματα και
καθημερινά γεγονότα και σύμφωνα με τον Lutz (1989: 6-7) κάνουν το συνηθισμένο να φαίνεται
ασυνήθιστο και εντυπωσιακό και επιπλέον αποδίδουν ιδιαίτερη σπουδαιότητα σε απλά
πράγματα με αποτέλεσμα κάποιες φορές να έχουμε ένα αστείο αποτέλεσμα. Χαρακτηριστικό
16