Azerbejdżan – przewodnik dla przedsiębiorców

28 Uwarunkowania geopolityczne
Rokowaniom między Armenią a Azerbejdżanem przewodzi tzw. Mińska Grupa OBWE,
której współprzewodniczą Stany Zjednoczone, Rosja i Francja. W skład grupy wchodzi
13 państw, w tym Armenia i Azerbejdżan. Celem grupy jest kierowanie procesem pokojowym.
Szczyt w Key West w 2001 roku na Florydzie, na którym doszło do spotkania
prezydentów obu państw pod egidą OBWE nie przyniósł rozwiązania.
Ostatnie spotkanie współprzewodniczących Mińskiej Grupy OBWE będących przedstawicielami
USA, Rosji i Francji odbyło się w marcu 2006 roku w Waszyngtonie. Do posiedzenia
tego doszło po fiasku lutowych rozmów prezydentów Armenii i Azerbejdżanu
w Rambouillet. Niestety dwudniowe rozmowy prowadzone w marcu utknęły w „ślepej
uliczce” i zakończyły się jedynie wezwaniem stron do położenia kresu konfliktowi w Górskim
Karabachu.
Nierozwiązany konflikt bardzo utrudnia rozwój ekonomiczny regionu. Zablokowane
są granice armeńsko-azerbejdżańska i armeńsko-turecka. Przedłużanie się nierozwiązanego
konfliktu rzutuje na sytuację ekonomiczną regionu: blokada granic armeńskoazerbejdżańskiej
i armeńsko-tureckiej hamuje handel. Konflikt zwiększa ryzyko inwestycyjne
i obniża atrakcyjność inwestowania na całym Kaukazie Południowym.
Wszelkie prognozowanie dalszego rozwoju sytuacji w tym obszarze jest trudne. W 2005
roku na granicy obu państw dochodziło do wymiany ognia. Choć mediacje i naciski Grupy
Mińskiej OBWE przyczyniły się do poprawy sytuacji w zwaśnionym regionie, nie należy
się jeszcze spodziewać szybkiego rozwiązania konfliktu. Mało prawdopodobny jest ponowny
wybuch wojny, ale proces dochodzenia do definitywnych rozwiązań kwestii karabachskiej
będzie z pewnością miał charakter ewolucyjny i zakończy się po dłuższym
okresie i kolejnych żmudnych próbach osiągnięcia konsensusu.
Kwestia Morza Kaspijskiego
Morze Kaspijskie jest kolejnym spornym problemem w regionie Zakaukazia. Zgodnie
z prawem międzynarodowym podział Morza Kaspijskiego regulują porozumienia rosyjsko-perskie
(1921) i radziecko-irańskie (1970). Po rozpadzie Związku Radzieckiego sytuacja
w rejonie skomplikowała się, bo u wybrzeży bogatego w węglowodory akwenu
zaistniały, zamiast jednego, cztery nowe państwa: Rosja, Azerbejdżan, Kazachstan i Turkmenistan,
co sprawia, że dotychczasowy podział morza stracił sens.
W 1996 roku powołana została specjalna Grupa Robocza ds. uregulowania kwestii
statusu Morza Kaspijskiego. Jednak przez minione dziesięć lat państwa nadbrzeżne
nie zdołały wypracować zadowalającego wszystkich porozumienia. Tymczasem w ka-