Azerbejdżan – przewodnik dla przedsiębiorców

Azerbejdżan – Przewodnik dla przedsiębiorców 29
spijskie złoża ropy naftowej (głównie w Kazachstanie i Azerbejdżanie) i gazu ziemnego
(w Turkmenistanie) międzynarodowe koncerny zainwestowały już miliardy dolarów. Jak
najszybsze zakończenie rokowań i podział morza są koniecznością, gdyż istniejący stan
rzeczy jest poważnym czynnikiem konfliktogennym. Do najpoważniejszego kryzysu doszło
między Azerbejdżanem a Iranem (również leżącym nad Morzem Kaspijskim) w lipcu
i sierpniu 2001 roku, kiedy to Teheran posunął się wprost do gróźb militarnego rozwiązania
problemu eksploatacji przez Azerbejdżan złoża stanowiącego przedmiot sporu
z Iranem. Po tygodniach międzynarodowej mediacji konflikt ten zażegnano.
Ciągnący się latami spór jest wysoce niekorzystny dla wszystkich zainteresowanych
państw, gdyż zmniejsza zaufanie inwestorów zagranicznych, wpływając negatywnie
na podejmowane przez nich decyzje dotyczące alokacji środków przede wszystkim
w sektorze naftowym i gazowym, ale także w innych istotnych dziedzinach gospodarki.
Przeszkodą w definitywnym określeniu statusu Morza Kaspijskiego, w sposób satysfakcjonujący
wszystkich zainteresowanych, są całkowicie odmienne „interesy narodowe”
poszczególnych państw i różne wizje podziału tego akwenu.
Ostatnie 20-te już spotkanie specjalnej Grupy Roboczej ds. uregulowania tej kwestii miało
miejsce w marcu 2006 roku. Wzięli w nim udział przedstawiciele pięciu krajów nadkaspijskich.
Rozmowy dotyczyły problemów bezpieczeństwa, budowy podziemnych rurociągów,
rybołówstwa, ochrony zasobów naturalnych, a także zagrożeń ekologicznych.
W rozmowach Rosja przychylała się do koncepcji zabezpieczenia 15-to milowej strefy,
która pozostawałaby w jurysdykcji każdego z krajów nadbrzeżnych. Wody poza granicami
takiej strefy byłyby we wspólnym władaniu. Spotkanie można uznać za udane,
bowiem w jego wyniku zwiększyło się prawdopodobieństwo zatwierdzenia warunków
Konwencji regulującej status Morza Kaspijskiego.
Członkostwo w organizacjach międzynarodowych
W celu zapewnienia sobie stabilniejszej pozycji w stosunkach międzynarodowych, Azerbejdżan
dąży do integracji z europejskimi i transatlantyckimi strukturami bezpieczeństwa.
Od czasu odzyskania niepodległości kraj podpisał wiele traktatów i umów międzynarodowych,
stał się członkiem 32 organizacji zarówno o zasięgu globalnym, jak i regionalnym,
wśród których najważniejsze to ONZ, Unia Europejska z którą Azerbejdżan
w czerwcu 1996 roku podpisał Umowę o partnerstwie i współpracy, Europejski Bank
Odbudowy i Rozwoju, Bank Światowy, UNESCO, UNICEF, OBWE, Międzynarodowy Fundusz
Walutowy (przewidziane przystąpienie w 2007 roku), WNP, GUUAM, Organizacja