Propisi i praksa 1-2011 - Stalna konferencija gradova i opština

Dragan Spirić
pomoćnik gradonačelnika za budžet i finansije
Grad Vranje
Uputstvo za pripremu budžeta
lokalnih samouprava i uključenje
javnosti u budžetski proces
Lokalni budžet
Zakonom o budžetskom sistemu iz 2009. godine i izmenama iz 2010. godine uređen
je budžetski proces u Srbiji. Prema tom zakonu, odluka o budžetu je odluka kojom se
procenjuju prihodi i primanja, te utvrđuju rashodi i izdaci za jednu ili tri godine, a donosi
je skupština autonomne pokrajine, odnosno skupština opštine, odnosno grada ili
grada Beograda (skupština lokalne vlasti).
U sadržinskom smislu, osim navedenog, lokalni budžet čine i odredbe bitne za izvršavanje.
Kao sveobuhvatan plan prihoda i rashoda, budžet se organizuje u dva odvojena
računa: račun prihoda i primanja i račun finansiranja, ali i u dva dela – opšti i posebni.
U opštem delu daje se objedinjeni prikaz po klasifikacijama (ekonomskoj, funkcionalnoj,
programskoj i izvorima finansiranja). Naime, rashodi i izdaci svih budžetskih
korisnika u opštem delu se prikazuju zajedno po određenim kriterijumima, a to su navedene
klasifikacije.
Opšti prikaz po ekonomskoj klasifikaciji – kontima odnosi se kako na prihode, tako i
na rashode. Prikaz prihoda je moguć na nekoliko načina i na različitim nivoima detaljnosti.
Iz analitičkih i razloga jasnijeg prikaza, poželjno je koristiti sintetička, analitička i
subanalitička konta, tj. planirati lokalne prihode na trocifrenom, četvorocifrenom i šestocifrenom
nivou. Prikaz rashoda po kontima važan je jer govori o strukturi, a samim
tim i o karakteristikama budžeta. Na ovaj način se dobija odgovor na neka od najvažnijih
budžetskih pitanja, kao što su koliki deo budžeta se izdvaja za zaposlene, koliki
za plate, koliki za investicione projekte. Ovakav prikaz najrečitije govori o razvoju, na
primer, u užem smislu. Naime, investicije su samo ono što se nalazi na kontima klase 5.
Ekonomska klasifikacija u opštem delu, kada su rashodi i izdaci u pitanju, prikazuje se
u kombinaciji sa klasifikacijom po izvorima finansiranja i iskazuje pojedinačna dobra i
usluge i izvršena transferna plaćanja.
Opšti deo budžeta je nepotpun bez funkcionalne klasifikacije svih rashoda i izdataka.
Rashodi iskazani po funkcijama najdetaljnije govore o strukturi budžeta, ali i o
karakteru budžeta u širem smislu. Naime, šire shvatanje razvoja, na primer, treba da
Uputstvo za pripremu budžeta lokalnih samouprava i uključenje javnosti...
37