Untitled - Ministarstvo finansija

More documents

Recommendations

Info

Godišnji izvještaj Ministarstva finansija Crne Gore / 2007. Državni dug - 31. decembar, 2007. godine Nemanja Pavličić Kretanje spoljnjeg duga u toku 2007. godine Državni dug na kraju 2007. godine iznosi 737,2 mil. eura ili 32,4% bruto domaćeg proizvoda (BDP). Unutrašnji dug iznosi 275,1 mil. eura ili 12,1% od BDP-a, dok spoljni dug iznosi 462,1 mil. eura ili 20,3% od BDP-a. Spoljni državni dug smanjen je u toku 2007. god. i u nominalnom i u proporcionalnom iznosu u odnosu na BDP, za 41,9 mil. eura ili za 4,9% BDP (za 2006. god. BDP je 2003 mil. eura). Do smanjenja je došlo uslijed prijevremene otplate tri tranše konsolidacionog zajma Međunarodne banke za obnovu i razvoj (IBRD) u ukupnom iznosu od oko 59 mil. eura, kao i redovnih otplata glavnice u iznosu od oko 12 mil. eura. Angažovanje sredstava iz postojećih kredita povećala su stanje duga za 27,6 mil. eura, i to kod Međunarodne organizacije za razvoj (IDA), Kreditne banke za razvoj (KfW), mađarskog i poljskog robnog kredita, kao i prvo povlačenje sredstava iz kredita sa Societe Generale bankom za nabavku IT opreme za škole. Prijevremene otplate kredita su realizovane uslijed ostvarivanja budžetskih prihoda znatno iznad planiranih u toku ove godine, kao i zbog raspoloživih depozita, koji su na 30. novembar 2007. godine iznosili oko 220 milion eura. S obzirom da razlika između kamata koja se dobija na depozite i troškova servisiranja tranši kod IBRD zajmova iznosi, u zavisnosti od kretanja kamatnih stopa, oko 1,5%, uštede po osnovu otkupa su značajne, dok za otkupljene zajmove budžetske uštede po osnovu plaćanja kamata iznose ukupno oko 35 mil. eura do kraja amortizacionog perioda 2031. god. Ministarstvo finansija se odlučilo na otkup tranši IBRD, jer su to ino krediti sa najvišim troškovima servisiranja, kamatna stopa je 5,8%. U 2007. god. prijevremeno je otplaćena i obaveza prema japanskom kreditoru METI iz Pariskog kluba u iznosu od 300,000 eura i planira se prijevremene otplata kod svih kreditora iz Pariskog kluba, čija su potraživanja ispod 1 mil. SDR. U cilju formalno pravnog razgraničenja obaveza između Srbije i Crne Gore prema povjeriocima iz Pariskog kluba u 2007. god. potpisani su bilateralni sporazumi sa Austrijom, Njemačkom i Japanom, dok je sporazum sa SAD-om usaglašen, a u toku su pregovori sa Francuskom, Holandijom i Švajcarskom. Sporazum sa Njemačkom predviđa mogućnost otpisa duga prema KfW, odnosno zamjene duga za određeni projekat, u iznosu do 13 mil. eura, dok Sporazum sa Japanom otvara mogućnost eventualnog korišćenja niskokamatnih jenskih ODA kredita. U toku 2007. god. potpisani su ugovori i očekuju se prva povlačenja kreditnih sredstava vezanih za realizaciju sledećih pro- 72
Godišnji izvještaj Ministarstva finansija Crne Gore / 2007. jekata: regionalni vodovod sa Svjetskom bankom (IDA uslovi) u iznosu od 6.6 mil. specijalnih prava vučenja (SPV) ili oko 10 mil. dolara; energetika sa Svjetskom bankom u iznosu od 6,3 mil. SPV ili oko 9 mil. dolara; energetikatrafostanice sa KfW-om u iznosu od 5,4 mil. eura; faza III otpadne vode za primorske opštine sa KfW-om u ukupnom iznosu od 28 mil. eura; željeznička infrastruktura u iznosu 6 mil. eura sa Evropskom bankom za obnovu i razvoj (EBRD); regionalno vodosnadbijevanje sa EBRD-om u iznosu od 8 mil. eura. Ugovor za projekat rehabilitacija HE Piva u iznosu od 16 mil. eura je usaglašen i očekuje se potpisivanje. Kod aranžmana sa Svjetskom bankom i KfW-om za projekat otpadne vode Crna Gora se javlja kao zajmoprimac, dok će se posebnim ugovorom definisati odnos između Crne Gore i korisnika sredstava, EPCG-om, JP Regionalni vodovod i opštinom Ulcinj. Kod ostalih aranžmana Vlada Crne Gore je garant za uredno izvršavanje obaveza. Takođe, očekuje se potpisivanje ugovora za projekte EIB iz aranžmana potpisanih za vrijeme SCG, a koji su se odnosili na projekte EIB u Crnoj Gori. Naime, ostalo je još nepovučeno 13 mil. eura i to, za projekte iz oblasti puteva 4 mil. eura, rekonstrukcije aerodroma 1 mil. eura, otpadne vode 5 mil. eura i energetike 3 mi. eura, i ova sredstva će se posebnim ugovorima angažovati u toku naredne godine. U cilju regulisanja neriješenih dužničkih pitanja u toku 2007. god. održani su pregovori sa vladama Libije, Češke i Slovačke i bankom UBS, u čijem se portfoliu nalaze API obveznice (Alternative Participation Instruments) obveznicama u okviru Londonskog kluba povjerilaca. Dug prema vladama ove četiri zemlje, uključujući i Kuvajt, Crnoj Gori je pripao po osnovu raspodijele nealociranog duga (5,88% od 38% za Srbiju i Crnu Goru), i shodno Sporazumu o pitanjima sukcesije iz Beča 29. juna 2001. god riješava se usaglašenim stavovima u okviru Komiteta za podjelu finansijske aktive i pasive bivše SFRJ. Što se tiče API obveznica pokušava se naći mogućnost bilateralnog rješavanja ovoga pitanja, jer je kreditor, UBS banka, do skoro insistirao na multilateralnom okviru za rješenje. Ukupan iznos obaveze po osnovu neriješenih dužničkih pitanja vjerovatno će iznositi oko 1% BDP-a. Podaci navedeni u tabeli 1. pokazuju bruto državni dug CG, dok kod potraživanja najznačajniji je dug Ruske Federacije prema CG u iznosu od 18 mil. dolara, sporazum potpisan 27 aprila ove godine, i priliv deblokiranih sredstava iz procesa sukcesije od oko 2,5 mil. dolara. Takođe, prilikom izračunavanja iznosa neto zaduženja Crne Gore treba uzeti u obzir depozite Ministarstva finansija koji iznose na dan 15. decembar 2007. god. oko 150 mil eura, uključujući i 38.477,689 unci zlata, bez depozita državnih fondova. Kretanje unutrašnjeg duga u toku 2007. godine Unutrašnji dug u toku ove godine je, za razliku od spoljnjeg duga, uvećan za 78 mil. eura, prije svega zbog rasta obaveze po osnovu restitucije. U odnosu na kraj prošle godine učešće unutrašnjeg duga u ukupnom dugu poraslo je sa 28,1% na 37,3% BDP. U potpunosti su isplaćene zaostale budžetske obaveze, dok su državni zapisi otkupljeni. Kod stare devizne štednje izvršena je četvrta rata isplate i dug je umanjen za 8,7 mil. eura, dok je počela i isplata štednje građana položene kod ovlašćenih banaka sa sjedištem van Crne Gore i do sada je isplaćeno oko 1,4 mil. eura po ovom osnovu. Obaveza po osnovu restitucije uvećana je za čak 73,1 mil. eura u posljednjih dvanaest mjeseci. Do sada su donijeta pravosnažna rješenja u ukupnom iznosu od 162,9 mil. eura od čega je 8,3 mil. eura isplaćeno u gotovini, a obveznica je otkupljeno u vrijednosti od 29,2 mil. eura. Odredbama Zakona o izmjenama i dopunama zakona o povraćaju oduzetih imovinskih prava i obeštećenja određena je gornja granica ukupnog iznosa obaveza do 10% BDP-a, kao i godišnje plaćanje po osnovu ove obaveze do 0,5% BDP. Ažurirano je i stanje obaveza opština, naime uključene su i zaostale budžetske obaveze, tako da je stanje duga u odnosu na kraj 2006. god. poraslo za 32,3 mil. eura. Državni dug sa javnim preduzećima iznosi 855,8 mil. eura ili 37,6% BDP. U prethodnoj regulativi, Zakon o zaduživanju i upravljanju dugom javnog sektora posmatrao je isključivo dug javnog sektora, koji je, osim duga centralne vlade, opština i državnih fondova, uključivao i dug preduzeća u većinskom državnom vlasništvu, dok izmjenjeni opšti Zakon o budžetu definiše pojam državni dug u skladu sa terminologijom evropskog sistema integrisanih ekonomskih računa, ESA-95. Naime, po terminologiji ESA-95, posmatra se isključivo dug vlade tj. general government sector debt, dok se u vladin sektor (general government sector) uključuju sve jedinice koje proizvode za pojedinačnu i kolektivnu potrošnju i većinom su finansirane od strane obaveznih plaćanja drugih jedinica, u principu onih koje učestvuju u podijeli nacionalnog dohotka. Vladin sektor, po ESA-95 obuhvata četiri podsektora: centralnu vladu, vladu država ili regija (ako postoje), lokalne vlade i socijalne fondove, i njihov dug se shodno definiciji smatra dugom vlade. Protokol iz Ugovora o Evropskoj uniji iz Mastrihta, 1992 god., definiše ukupan dug vlade kao bruto stanje duga po nominalnoj vrijednosti na kraju fiskalne godine, konsolidovan između vladinih sektora. Kretanje i održivost državnog duga u narednom periodu Projekcije za naredni trogodišnji period zasnovane su uglavnom na makrofiskal- 73
Page 3 and 4:
Ministarstvo finansija Crne Gore Go
Page 5 and 6:
Godišnji izvještaj Ministarstva f
Page 7 and 8:
Page 9 and 10:
Page 11 and 12:
Page 13 and 14:
Page 15 and 16:
Page 17 and 18:
Page 19 and 20:
Page 21 and 22: Godišnji izvještaj Ministarstva f
Page 71: Godišnji izvještaj Ministarstva f
show all

Untitled - Ministarstvo finansija

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?