numri 206 final.CDR

Hëna e reasnjë qenie, vend ose subjekt.Argument për këtë është vetë fjala eAllahut xh.sh ku thotë: “Allahun elartëson me adhurim ç’ka nëqiej e në tokë dhe Ai është igjithëfuqishmi i urti. I Tij ështëpushteti në qiej e në tokë, Ai jepjetë dhe Ai jep vdekje dhe Ai kafuqi për çdo send. Ai është i pariqë s’ka fillim dhe i fundit që s’kambarim, i dukshmi dhe i padukshmi,dhe Ai është më i dijshëmpër çdo gjë. Ai është që krijoiqiejt e tokën vetëm për gjashtëditë, pastaj mbisundoi Arshin.Ai e di çka futet në tokë dhe çkadel prej saj, çka zbret prej qiellitdhe çka ngritët në të, dhe Aiështë me ju kudo që të jeni,Allahu është përcjellës i asaj qëpunoni. Vetëm i Tij është sundimii qiejve dhe i tokës dhe vetëmte Allahu kthehen të gjithaçështjet. Ai e ngërthen (e zgjaton)natën në ditë dhe e ngërthen(zgjaton) ditën në natë dhe Aiështë që i di të fshehtat nëgjokse”.Është Allahu Ai, që u ka dhënëjete sendeve, objekteve qenieve truporedhe shpirtërore, i cili ka krijuargjithësinë dhe ka vë një rend të funksionimit,i cili ka vënë ligje kozmike,ka vënë një lidhshmëri zingjirorendërmjet jetës dhe vdekjes.Allahu është Ai, të Cilit i përkasincilësitë i përhershëm pa fillim dhe ipërhershëmpambarim.Njëkohësisht, argument për këtëështë se sikur Allahu të ishte i paraprirëme mosekzistim atëherë një gjëe tillë do të patjetërsonte faktorin, icili ka bërë që ai të ekzistojë kështu qëatëherë është e pamundur që dukeqenë ai kështu, të jetë zot Allahutxh.sh, është e pamundur që ndonjëherë,Qenia e Allahut t’i nënshtrohetmosekzistimit..., kjo për arsye se siçnuk mund të parafytyrohet mundësiaqë, i cili ka qenë më parë dhe bëri qëky tjetri të jetë dhe të ekzistojë. Pra,doemos Ai (i pari) është ai që nuk kafillim. Gjithashtu, rreth përhershmërisëtë pambarim të të ketë ndonjëfaktor ndikues në krijimin e Atij qëështë vaxhib’ul – vuxhud (që ekzistonvetvetiu); po ashtu nuk mund të paramendohettë ekzistojë ndonjë faktorqë ta zhduki Atë, përndryshe Aiatëherë nuk do të ishte që ekzistonvetvetiu. Nga kjo edhe mund të kuptojmëse asnjë qenie, person ose forcënuk mund t’i bëhet ortak Atij, dhenuk mund ta ndaj autoritetin e Tij.“...vendimi (në çështje e adhurimit)nuk i takon kujt posAllahut...”(Suretul Jusuf: 40)Këto dhe shumë rregulla të tjeraAllahu ua sqaron njerëzve nëpërmjettë Dërguarve të Tij, madje për këtëështë edhe kjo thënie kuranore kuAllahu xh.sh i drejtohet Pejgamberita.s me fjalët: “Thuaj: “Unë i përmbahemtë vërtetës (që më erdhi)nga Zoti im. Ju e gënjet atë, e përatë që nguteni ju (dënimi), nuk ebëjë unë, vendimi i takon vetëmAllahut; Ai e rrëfen të vërtetënAi është më i mirigjykues”.(Suretul el En-Am:57)Gjithashtu në ajetin vijues, Allahuxh.sh autoritetin e Tij na e përkujtonkështu: “...Këto janë dispozita tëAllahut me të cilat Ai gjykonndërmjet jush; Allahu është më idijshmi, më i informuari”(Suretul Mumtehine:10) “A nukështë Allahu më i urti gjykues?”(Suret et-Tinë: 8) Njohuria absolute esë vërtetës i takon vetëm Allahut, pra,dituria e njeriut është relative. Njeriu,mund të arrij shumë të mira materialenë tokë, por edhe kjo është ngaana e Allahut, pas gjithë kësaj kjopërsëri mbetet relative te njeriu sepsefuqia e njeriut është e krijuar dhe evdekshme, por edhe e kufizuar. Praçdo pushtet krahas pushtetit tëAllahut është relativ dhe brendasuazave kohore. Autoriteti absolutdhe transcendental mund t’i përshkruhetvetëm Allahut xh.sh, dhekrahas kësaj nuk mund të jetë ndonjërival shtesë ose dualizëm në këtëautoritet.AUTORITETI FETAR:Ky lloj autoriteti për nga karakteriqë ka, është i kufizuar me pejgamberindhe është specifik vetëm për tëDërguarit e Allahut, të cilët për ngacilësimi janë, të zgjedhur nga Zoti,janë nën mbrojtjen e Tij, dërgohen siemisar.Meqë që të tria këto cilësizgjidhen drejtpërdrejt nga Allahu,atëherë pejgamberia nuk është punë ethjeshtë dhe që mund të ketëhamendësi në shpalljen e misionit, sie tillë shpallja hyjnore dhe të dërguaritnë këtë rast përfaqësojnë autoritetinabsolut të Allahut xh.sh. dhe që ngakjo del se ky autoritet merëlegjitimitetin nga burimi hyjnor dhegjërat të cilat kumtohen nga të dërguaritnuk janë produkt i hamendjevetë tyre, por menaxhim i planë projektittë Krijuesit dhe dërguesit të tyreAllahut xh.sh. “Ai (Kurani) nukështë tjetër pos shpallje që ishpallet. Atë ia mësoi, Ai fuqiforti(Xhibrili).”( Suretul en-Nexhmu: 3-4) S’këndejmi, ështëAllahu i cili udhëzon dhe ështëXhibrili ai i cili dërgon shpalljen te aiqë ka përcaktuar Allahu xh.sh. njohurite sjella nga Xhibrili, që të gjithajanë të shkruara në Levhi Mahfudh,në Pllakën e Ruajtur, që më pastajemisari i Tij, Xhibrili a.s. i përcjell tektë zgjedhurit e Tij në tokë, tëDërguarit a.s. që më pas të përcillentek njerëzit në mënyrë të drejtë dhe tësigurt. Por, Pejgamberi nuk ështëvetëm kumtues, por ai është edhekulmi i urtësisë, shpalljen ia kumtonnjerëzve sipas direktivave të Allahutxh.sh. (rreth kësaj shiko suret;Kurani: En-Nahl: 64, 44, pastaj Ez-Zuhruf: 63). S’këndejmi besimtarëtjanë ata që janë të obliguar të zbatojnëatë që urdhëron i Dërguari i Allahut.Shih për këtë Allahu xh.sh thotë:“...çka t’ju jep Pejgamberi, atëmerreni e çka t’ju ndalojë,përmbajuni dhe kini frikëAllahun, se Allahu ështëndëshkues i ashpër”.(Sure ulHashër: 7)Nga ajetet e mësipërme jep tëkuptohet se atë që rekomandon iDërguari ajo është urdhër për ne,ngase këto urdhra të Pejgamberit janëautorizime të Allahut xh.sh. për këtëedhe një ndër parimet bazë të tëDërguarve është edhe pagabueshmëria.Parimisht të Dërguarit eAllahut ishin të mbrojtur ngagabimet, dhe nëse ndodhte që nganjëherëtë jepte ndonjë vendim jo tëqëlluar rreth ndonjë çështje të caktuar,menjëherë tërhiqej vërejtja ngashpallja hyjnore dhe e përmirësonteatë. Nisur nga kjo, edhe shumë ngaorientalistët nuk ngopen me fyerjet etyre pikërisht duke u nisur nga qortimettë cilat i janë bërë PejgamberitMuhammed a.s,( Krahaso;Kuran:El-Isra:74-75), Musaut a.s (Kuran: el-A’rafë:150-154) dhe Pejgamberëve tetjerë. Duke u mbështetur në këtë ajetkuranor, “...kërko falje përmëkatin tënd...”(Suret ul-Gafir:55)që aludon në gabueshmërinë ePejgamberit Muhammed a.s. poredhe të tjera janë disa dëshmi të orientalistëveqë shpallja e Pejgamberita.s nuk është aq e sterilizuar ngagabimet e tij njerëzore. Por, ashtu sithonë ata, ne themi pak më ndryshedhe shumë më thjesht, po sikurPejgamberi a.s të manipulonte ngashpallja dhe te mohonte te qenërit etij njeri, me siguri edhe këto ajete dot’i fshinte nga Kurani, sepse ështëshumë afër mendsh që asnjë projektnjerëzor nuk do të dëshironte që tainjoronte apo qortonte veten. Me siguri,secili projekt e proklamon projektin,si një nga më të përsosuri dhe pagabime.Më tutje, gjithmonë duhetpasur parasysh që pejgamberi mos tëngrihet me lart statusit të vet. Ai ështënjë njeri që merr frymë si njerëzit etjerë, ha, pi, e merr uria, sëmuret dhevdes. Kur mbyllet kanali i relevatës ainuk mund të arrij me aftësitë e vetaderi të Pllaka e Ruajtjes...ai ështëautoritet i lart shpirtëror, që uakomunikon dhe ua mëson të tjerëvefenë, personaliteti i tij është shenjtë.Ka një status i cili dallon nga statusi injerëzve të tjerë, por prapë se prapëështë rob i Zotit dhe i dërguar i Tij.AUTORITETI NJERËZORAutoriteti i kësaj kategorie nuk kakurrfarë veçorie hyjnore ose transcendentale.Por është i pranueshëmlegjitim dhe meriton të respektohet.Rrjedhimisht, ky autoritet për ngakarakteri që ka përkufizohet me njeriun,dhe askush nuk mund ta shpallëhyjnor, të shenjtë apo edhe transcendental.Përgjithësisht ky autoritet që iështë lënë njeriut përfshin edhe disasfera tjetra të autoritetit si atëshpirtëror, juridik etj.autoriteti shpirtëror; pjesëtarët tëcilët ndjekin këtë metodë të qëlluardhe që duke menduar rreth krijimit tëqiejve dhe të tokës thellohen ne dituri.Këta persona Allahu xh.sh në kuran icilëson me emrin rasihun që ka kuptimine njerëzve të urtësisë dhe tëmendimit të madh. Allahu xh.shthotë: “Ai është që ta zbrit librinty e që në të ka ajete të qarta dheato janë bazë e librit, e ka të tjerëqë nuk janë krejtësisht të qartë(muteshabih). E ata që në zemrate tyre kanë anim kah e shtrembra,ata gjurmojnë atë që nukështë krejt e qartë për të shkaktuarhuti, e kinse kërkojnëkomentin e tyre. Po pos Allahutaskush nuk e di domethënien etyre të saktë. Dijetarët e pajisurme dituri thonë: “Ne u kemibesuar atij (atyre që janë të paqarta),të gjitha janë nga Zoti ynë!Por këtë e kuptojnë vetëm ata qëjanë të zotët e mendjes”. ( SuretulAli-Imran: 7)Po ashtu që nëse për ndonjë gjënuk kuptojmë t’i konsultojmëehlu’dh-dhikri, përkujtuesit thotëAllahu xh.sh: “Ne as para teje nukdërguam tjetër, përveç burra, tëcilëve u dhamë shpallje. Ju(idhujtar) pyetni pra dijetarët (eTevratit dhe Inxhilit) nëse ju nukdini”. ( Suretul Nahl: 43) Ky ajetaludon në përkujtimin që duhet bërënjerëzve, dhe në këtë rast Allahuxh.sh më të zgjedhur pasPejgamberëve si udhërrëfyes ka përmendurdijetarët duke i cilësuar siehlu’dh-dhikri.b) autoriteti juridik; këtë formulimmund ta quajmë edhe fusha eixhtihadit. Norma e veta Zoti ua përcjellënjerëzve përmes Pejgamberëvetë Tij, të cilët udhëzojnë njerëzit se siti vënë në praktikën e tyre jetësore.Por, që këto ligje para se gjithash tëruajnë vitalitetin dhe freskinë e argumentimitnë rrethana dhe kohë, tëcilat rrethana mund të jetë tëndryshme, ka nevojë që dijetarët ezgjuar dhe të pajisur me dije të lart tëmarrin këtë pozitë, pra pozitënjuridike, apo thënë ndryshe ixhtihadine ndonjë çështje të caktuar. Nëkëtë rast ixhtihadi është një fushëjuridike me rëndës jetike. Po ashtu,përmes ixhtihadit të dijetarëvenjerëzit më lehtë mund të realizojnëobjektivat e caktuara në jetë për tëcilat nuk janë në gjendje të kuptojnëdispozitat të cilat janë bërë urdhër përta. Rrjedhimisht duhet përmendur seçdokush nuk mund të jetë muxhtehid,por para se gjithash duhet të jetëi pajisur më dijen më të lart të mundshmedhe të bëjë përpjekje maksimalenë zgjidhjen e ndonjë situate tëcaktuar në fakt edhe vetë kuptimi ifjalës Ixhtihad ka këtë kuptim, përpiqemmundohem. Duhet pasurparasysh edhe këtë fakt se ky autoritetnuk mund të jetë absolut. Dituria emuxhtehidit nuk është absolute dhe100% e saktë, por koniunukturale,supozicioniste, sepse bazohet në njëkoment specifik që krijon marrëdhëniemidis jetës dhe kuranit dhesunnetit. Këtë e ilustron më së miriedhe hadithi i Pejgamberit a.s. kuthotë: “Edhe nëse muftitë të japinfetva (dezicion), t’i prapë pyete dhekonsultojë zemrën tënde (kërkoje fetvanëprej saj, verifikoje në zemrëntënde).korrik, 2008 17