numri 206 final.CDR

Hëna e redijshmi." (2:129)Këtu përmendja i referohet sjelljessë shenjave hyjnore në vështrimine tyre. Ai mandej deklaron se Ai imësoi atyre Librin, d.m.th.Sheriatin dhe Hikmeh për t'i pastruarata. Ai asnjëherë nuk nënkuptoiqë t'u mësonte atyre Kuranin. Nëgjithë ajetet që përmbajnë shprehjet,"Mësojë atyre librin" dhe"mësojë ty librin" , mësimi i librit ireferohet mësimit të ligjeve tëSheriatit. Duke marrë për shembullajetet e mëposhtme të Kuranit:2:151-282, 3:104, 62:2.Si rrjedhim shprehja "O njerëztë librit" e cila i referohet hebrenjvedhe të krishterëve në Kuran, në fakti referohet njerëzve të Sheriatit dhenuk ka të bëj fare me librin e shkruar.Kështu nëse vërtetohet se zjarrputistëtdhe budistë kanë Sheriathyjnor, atëherë ata mund të konsiderohensi "njerëz të librit"pavarësisht mos patjes së një librihyjnor të shkruar apo jo. Në ajetin:"…por devtoshmëri e vërtetëështë ajo e atij që i beson All-llahut,ditës së gjykimit, engjëjve, librit,pejgamberëve" (2:177)Libri i referohet Sheriatit dhedetyrave hyjnore, të ndjekura nëmënyrë të njëpasnjëshme. Libri nëkëtë ajet nuk shqetësohet për librine profetëve, pasi ai nuk është nëshumës ndërsa engjëjt dhe profetëtjanë në shumës.Meqënëse Sheriati është një,libri në këtë ajet është shkruar nënumrin njëjës."Njerëzit ishin një popull e Allllahudërgoi pejgamberët përgëzuesdhe qortues, dhe atyre Ai u zbritiedhe librin me fakte të sakta " 2:213Në ajetin e mësipërm, fjala ireferohet Sheriatit, pasi Sheriatiishte gjithmonë me Profetët jo librin,sepse shumica e tyre nuk kishinlibra. Kësisoj, këtu fjala libri i referohetSheriatit. Si një fakt ipërgjithshëm në Kuran, "libri"shoqërohet me fjalën "dije", dhenënkupton Sheriatin siç është rasti iajetit në mëposhtëm:"Përkujtoni të mirat e All-llahutndaj jush edhe atë që ua shpalliKur'anin dhe dispozitat e sheriatitme të cilat ju udhëzon, dhe kenifrikë All-llahun e dijeni se All-llahuështë i gjithëdijshëm për çdo send."(2:231) Në ajetin:"Përkujtoni (o ithtarë të librit)kur All-llahu mori zotimin epejgamberëve: Nga ajo se juve judhashë libër e urtësi, ju patjetër dota besoni dhe ndihmoni pejgamberinqë vjen pas juve, e që vërtetonatë që ju keni pranë vetes...(3:81)Duke u mbështetur në arsyet edy ajete të mëposhtme libri i referohetSheriatit: i) libri ndiqet nga dija;ii) ai i adresohet gjithë Profetëve. Nëajetin e mëposhtëm:"A u kanë zili atyre njerëzve përatë që All-llahu u dha nga mirësitë eTij? Ne u patëm dhënë pasardhësvetë Ibrahimit librin e sheriatin dhe upatëm dhënë atyre pushtet tëmadh." (5:54)Ishte Sheriati dhe jo libri ai që iudha popullit të Abrahamit. Në tëvërtetë, populli i Abrahamit kishtevëmendje të veçantë nga iGjithëmëshirëshmi. Si rrjedhim, Ai idha atyre mbretëri të fuqishme. Injëjti konotacion dëshmohet ngaajetet e mëposhtme: (2:129-151),(3:48-164), (4.113), (62:2).2. Shkrim i shenjtë: Një tjetërkuptim i Kitab është libër aposhkrim i shenjtë, i cili përmendet nëKuran tetëdhjetë herë. Për shembull,ajetet e mëposhtme dëftojnë tënjëjtin kuptim:"Ti (Muhammed) nuk ishe qëlexon ndonjë libër para këtij, e as qëshkruajshe atë me dorën tënde tëdjathtë, pse atëherë do të dyshoninata të prishurit."(29:48)."Shko me këtë letrën time e hidhjauatyre, largohu (pak) nga atadhe përgjo se çka bisedojnë! Ajo(gruaja - Belkisa) tha: "O ju pari,mua më ka arritur një letër madhështore!"(e lexova) Kjo është prejSulejmanit (mandej e hapi, kur qe,në të) "Me emrin e All-llahut,Mëshiruesit, Mëshirëbërësit!"(Bismil-lahir-Rrahmanir-Rrahim!)(në vazhdim shkruan) "Të mos umbani në të madh kundër meje, potë më vini të dorëzuar (dhe besimtarë)!"(27:28-31)"E ai i cili kishte dituri nga libritha: "Unë ta sjell atë ty sa çel e mshelsytë (këtij i tha sille)!" E kur e pa atë(fron) të vendosur pranë tij,(Sulejmani) tha: "Kjo është dhuntiae Zotit tim që të më sprovojë mua sea do ta falënderoj, apo mos do tapërbuz. E kush falënderon, ai falënderonpër të mirën e vet, e kush përbuz,Zoti im (s'ka nevojë), është i panevojë e bujar!" (27:40)Ekzistojnë dallime mendimeshpër sa i përket kuptimit të librit nëkëtë ajet. Disa interpretime janë tëmendimit se ai i referohet "Libri iQartë" i cili e ka origjinën nga dija epërjetëshme e Zotit. Të tjerët e konsiderojnëatë "Emrin më të Lartë (tëZotit). Shumica e dijetarëve e konsiderojnëatë një rreze të dijeshyjnore. Megjithatë, ka mundësi seajo i referohet dijes së materialit tëshkruar, e cila personifikon të qenuriti njohur dhe ballafaqimit me librin.Për shembull, ajeti imëposhtëm:"Thuaj: "Zoti më mjafton sidëshmitarë midis meje dhe jush,dhe çdokujt që posedon dije për librin"(13:40)Njohja e librit do të thotë tëqenurit i mësuar, pasi zakonisht tëmësuarit e ndjekin të vërtetën.Ajetet e mëposhtme e mbështesinkëtë pikëpamje:"Thuaj: "I besuat ju atij ose nuk ibesuat (atij nuk i bëhet dëm), e atyreqë u është dhënë dijeni para tij, kuru lexohet atyre, ata hedhen mefytyra (përdhe) duke i bërë sexhde".(17:107)"E, edhe për ta vërtetuar tëdijshmit se me të vërtetë ai (Kur'ani)është i vërtet prej Zotit tënd dhekështu t'i besojnë atij (Kur'anit) dhe(zemrat e tyre) të binden ndaj tij. EAll-llahu patjetër do t'i udhëzojë ataqë besuan (përqafuan) në rrugën edrejtë." (22:54)"Ndërsa atyre që u është dhënëdijenia, e dinë se kjo që të ështëshpallur ty nga Zoti, është e vërtetëdhe se udhëzon për në rrugën eFuqiplotit, të lavdishmit." (34:6)"All-llahu vërtetoi se nuk ka zottjetër përveç Tij, e dëshmuan edheengjëjt e dijetarët, dhe se Ai ështëZbatues i drejtësisë. Nuk ka zotpërveç Tij, Fuqiplotit e të Urtit."(3:18)"A nuk ishte për ata (për jobesimtarëtmekas) argument, se atë edinin dijetarët (ulemaja) e beniisrailëve?" (26:197)Si përfundim, Kurani i ka dhënënjë pozitë të lartë të diturve. SipasKuranit ata që zotërojnë dijen eLibrit dhe besojnë tek e vërteta, janëpo të njëjtit të mësuar që përbahenme librat.3. Dija e përjetshme hyjnore.Një tjetër kuptim i termit kitab kalidhje me dijen hyjnore të përjetshmedhe ky kuptim i fjalës përdoretnjëzet herë në Kuran. Megjithatë,fraza të ndryshme përdoren si tëtilla Kitabun Mubin, KitabunMelum, Ummul Kitab, El Kitab, etj.Gjithë këto terma personifikojnëDijen hyjnore të përjetëshme. Dikutjetër, ne hasim termin el Luuh elMahfush(Librin e Qartë)."Celësat e fshehtësive janëvetëm te Ai, atë (fshehtësinë) nuk edi kush pos Tij. Ai e di çka ka në tokëdhe në det, Ai e di për çdo gjeth qëbie dhe s'ka kokërr në thellësi tëtokës, s'ka të njomë dhe s'ka të thatëqë nuk është (shënuar) në librin eqartë (Levhi - Mahfudh)." (6:59)Kitabun Mubin është një shkrimi shenjtë eksplicit i lirë a i mangutnga ndonjë gabim a dykuptimësi,domethënë, çdo gjë është e qartë përne si një dorëshkrim i qartë."Ti nuk angazhohesh me asnjëçështje, nuk lexon nga ai pjesë ngaKur'ani dhe nuk bëni ndonjë vepër,vetëm se ne jemi prezentuesit tuaj,kur ju ndërmerrni atë. Zotit tëndnuk mund t'i fshihet as në tokë e asnë qiell as sa grimca e as më e vogëlse ajo e as më e madhe, por vetëm saështë evidentuar në librin e sigurt."(10:61)"Nuk ka asnjë gjallesë në tokë qëAll-llahu të mos ia ketë garantuarfurnizimin e saj, Ai e di vendbanimindhe vendstrehimin e saj (pasvdekjes). Të gjitha (këto) janë në librine njohur (LevhiMahfudhë).(11:6)Këtu vendbanimi dhe vendstrehimii referohet vendeve të përjetëshmedhe jetë së kësaj bote.BASHKIMI I URDHËRAVEHYJNORE"Nuk ka asgjë të fshehur në qielle as në tokë, e të mos jetë e shënuarnë librin e saktë (dijen e Zotit)."(27:75)Ky ajet dëfton se çdo gjë ekzistonme dijen e përjetshme të Zotit.Po ashtu, Kitebun Hafiz (Libri iregjistrimit) dhe Kitebun Muknun(librin e fshehur) në ajetet emëposhtme i referohet Librit tëqartë, d.m.th. Dijes së PërjetshmeHyjnore."Ne dimë se ç'pakëson (ç'tret)toka prej tyre. Te Ne është edhelibri që ruan çdo gjë (numrin e tyre,emrat, pjesët e trupit)." (50:4)"Është në një libër të ruajtur."(56:78)Ummul Kiteb (Esenca e librit),e përmendur dy herë në Kuran ireferohet "Librit të qartë" i ciliështë burimi i gjithë mësimeve."All-llahu shlyen (nga ajo evidencë)çka të dojë, edhe forcon(çka të dojë). Vetëm tek Ai ështëbaza e librit (Levhi Mahfudhi)."(13:39)Kjo është, Ummul Kiteb(Esenca e Librit) është me Zotindhe Ai e di se çfarë do të ndodhi."S'ka dyshim se Ne e bëmë atëKur'an arabisht, në mënyrë që ju takuptoni.Dhe se në librin amzë (LevhiMahfudh) te Ne, gëzon famë tëlartë dhe është plot urtësi." (43:3-4)4. Fati dhe paracaktimi: Njëprej kuptimeve të Kitab-it nëKuran është fati dhe paracaktimi:"Nuk ka asnjë gjallesë në tokëdhe as shpendë që fluturojnë me dykrahë e që nuk janë të ndara nëgrupe (të ndryshme), sikurse edheju (Zoti i krijoi, i pajisi si juve).Asgjë nuk kemi lënë pas dore ngaevidenca. Më në fund te Zoti i tyredo të tubohen." (6:38)"Ndërsa Ne çdo send e kemiruajtur me shkrim të saktë."(78:29)"Ne u kumtuam në libër beniisrailëve: "Ju do të bëni shkatërrimedy herë në tokë dhe do tëtejkaloni duke bërë zullum tëmadh".(17:4)"Nuk ka asnjë nga fshatrat (ngavendbanimet e kundërshtarëve) eqë Ne nuk do ta shkatërrojmë osendëshkojmë atë me një dënim tëashpër para ditës së kijametit. Kjoështë theksuar në Libër (LehviMahfudh)." (17:58)Ajetet e më mëposhtme poashtu mbartin të njëjtin kuptim:(20:52), (22:5) dhe (8:68).5. Kuran: Një tjetër kuptim iKitab është Kurani. Pasi është editur se Kurani është një shpalljenë formën e shkrimit të shenjtë.Quhet Kuran, pasi lexohet. QuhetKitab, pasi është një dorëshkrim.Kësisoj, Kuran dhe Kitab përdorenpër këtë libër. Ajetet e mëposhtmenënkuptojnë këta emra:"All-llahu është Ai që e zbritilibrin e vërtetë dhe drejtësinë. Tinuk mund ta dish, ndoshta çasti ishkatërrimit është afër." (42:17)"Pasha Librin e qartë vërtet nee kemi sjellë Kuranin në gjuhënarabe…"Ky është libri që nuk kadyshim në te (sepse është prej Allllahut)është udhëzues për ata qëjanë të devotshëm." (2:2)Në Kuran, Kitebi i referohetKuranit në vetvete në më shumë sedyzet herë.36korrik, 2008